ساقتاندىرۋ قورىنا نەگە سامارقاۋ قارايمىز؟
ەلىمىزدە 1 شىلدەدەن باستاپ مىندەتتى مەديتسينالىق ساقتاندىرۋ جۇيەسى ەنگىزىلگەلى وتىر. ەندى ازاماتتار اتالعان قورعا اقشا اۋدارىپ, قاجەتتى ەم-دومىن اقىلى تۇردە الاتىن بولادى. الايدا بالالاردان باستاپ زەينەتكەرلەرگە دەيىنگى ءارتۇرلى ساناتتاعى ادامدارعا بۇرىنعىداي تەگىن مەديتسينالىق كومەك كورسەتىلە بەرەدى. ال جۇمىس ىستەۋگە جارامدى جاندار جىل سايىن 17 مىڭ تەڭگە كولەمىندەگى قارجىنى اتالعان قورعا اۋدارۋعا مىندەتتى.
جۋىردا وتكەن ۇكىمەت وتىرىسىندا پرەمەر-مينيستر باقىتجان ساعىنتاەۆ 1 شىلدەدەن باستاپ مىندەتتى الەۋمەتتىك مەديتسينالىق ساقتاندىرۋ قورى جۇيەسى ەنگىزىلەتىنىن ايتقان بولاتىن. ماسەلەن, «ازاماتتارعا ارنالعان ۇكىمەت» مەملەكەتتىك كورپوراتسياسى ارقىلى ەلەكتروندى تاسىلمەن تىركەلىپ, ءوز مارتەبەڭدى انىقتاۋعا جەڭىلدىك جاسالىپ وتىر. ويتكەنى باقىتجان ءابدىرۇلى ازاماتتاردى ۋاقىتشا تىركەۋ كەزىندە ورىن العان جاعدايدىڭ قايتالانۋىنا جول بەرمەۋدى, ياعني حالىقتى دۇرلىكتىرمەۋدى تاپسىردى. وسىعان وراي, جاۋاپتى مينيسترلىكتەرگە مەملەكەتتىك كورپوراتسيامەن بىرلەسىپ, ازاماتتاردىڭ اتالعان قىزمەتتى الۋ ۇدەرىسىن جەڭىلدەتۋ شارالارىن قابىلداۋ تاپسىرىلدى.
باقىتجان ساعىنتاەۆتىڭ مىندەتتى الەۋمەتتىك مەديتسينالىق ساقتاندىرۋ قورىنا بايلانىستى الدىن الا ساقتىق تانىتۋى تەگىن ەمەس. سەبەبى بۇعان دەيىن ازاماتتاردىڭ تۇرعىلىقتى مەكەنجايى بويىنشا تىركەلۋى قوعامدا دۇربەلەڭ تۋدىرعان بولاتىن. ءدال سول سياقتى مىندەتتى الەۋمەتتىك مەديتسينالىق ساقتاندىرۋ قورىنان دا شۋ شىعىپ كەتۋى ابدەن مۇمكىن. سوندىقتان دا ۇكىمەت باسشىسىنىڭ بۇعان دەيىنگى كەتكەن قاتەلىكتەن ساباق الۋ كەرەك دەپ الاڭداۋى تەگىن ەمەس. ويتكەنى قوعامدا بۇل باستامانى قولداۋشىلار دا, قارسىلار دا بارشىلىق. ماسەلەن, الەۋمەتتانۋشى ابدىجالەل باكىردىڭ ايتۋىنشا, ۇكىمەت مىندەتتى الەۋمەتتىك مەديتسينالىق ساقتاندىرۋ قورىن قارجىلىق داعدارىسقا بايلانىستى امالسىزدان قۇرىپ وتىر. سونداي-اق, ول ۇكىمەت قاراپايىم حالىقتىڭ قالتاسىنان اقشا الماي-اق, مەديتسينالىق كومەكتى تەگىن كورسەتە بەرۋ كەرەك ەدى دەگەن پىكىردە.
– ازىق-تۇلىكتىڭ باعاسى قىمباتتاپ جاتقان كەزدە مىندەتتى الەۋمەتتىك مەديتسينالىق ساقتاندىرۋ قورىنا اقشا اۋدارۋ جىعىلعانعا جۇدىرىق بولىپ وتىر. وكىنىشكە قاراي, ەلىمىزدىڭ مەديتسينالىق سالاسىندا ونسىز دا «اتتەگەن-ايلار» كوپ. ماسەلەن, بۇگىندە ەمحانالاردا تەگىن ەم الاتىن ناۋقاستارعا دارىگەرلەر دۇرىس قارامايدى. ال اقىلى بولىمگە جاتساڭىز, دارىگەرلەر ەرەكشە قۇرمەتپەن قىزمەت كورسەتەدى. سوندا اقشاسى جوق قاراپايىم ازاماتتار ادام ەمەس پە؟ شىنى كەرەك, دارىگەرلەر ناۋقاستىڭ اقشاسى بار نەمەسە جوق ەكەنىنە قاتتى كوڭىل بولەدى. ال مىندەتتى الەۋمەتتىك مەديتسينالىق ساقتاندىرۋ قورىنان كەيىن دارىگەرلەردىڭ قىزمەت كورسەتۋ ساپاسى جاقسارادى دەگەنگە كۇمانىم بار, – دەيدى ول.
الايدا مەديتسينا سالاسىنىڭ ماماندارى ساقتاندىرۋ قورىنان ۇلكەن ءۇمىت كۇتىپ وتىرعانىن جاسىرمايدى. ماسەلەن №7 قالالىق ەمحانانىڭ باس دارىگەرى ايگۇل قۋانىشەۆانىڭ ايتۋىنشا, اتالعان قور سالاداعى قوردالانعان ماسەلەلەردى شەشەدى.
– مەملەكەتىمىزدىڭ ءار ازاماتى ءمىندەتتى الەۋمەتتىك مەديتسينالىق ساقتاندىرۋ ارقىلى قازاقستان اۋماعىندا ءوزى تاڭداعان كەز كەلگەن ەمحانادا مەديتسينالىق كومەك الا الادى. بەكىتىلگەن حالىق تىركەلىمىنە سايكەس, ءبىزدىڭ ەمحانانىڭ قىزمەت كورسەتۋ اۋماعىندا 13 مىڭنان استام حالىق الەۋمەتتىك مارتەبەسىز تىركەلدى. ءبىر اي ىشىندە تۇرعىنداردىڭ الەۋمەتتىك مارتەبەسىن انىقتاۋ بويىنشا جۇمىستار جۇرگىزىلدى. جالپى, مەديتسينالىق قىزمەتكەرلەر مىندەتتى الەۋمەتتىك مەديتسينالىق ساقتاندىرۋ جۇيەسىن ەنگىزۋدەن كوپتەگەن پايدا كورەدى. ەڭ ءبىرىنشى, دارىگەرلەردىڭ ەڭبەكاقىسى كوتەرىلىپ, ولاردىڭ بىلىكتىلىگى ارتادى. سونداي-اق, مەديتسينالىق تەحنيكالار جاڭارتىلىپ, جۇمىس ورنىندا وقىتۋعا مۇمكىندىك تۋادى, – دەيدى ول.
استانا قالاسىنىڭ جۇمىسپەن قامتۋ ورتالىعى ەلوردا اكىمدىگىنىڭ قولداۋىمەن مىندەتتى مەديتسينالىق ساقتاندىرۋ قورىنىڭ شارتتارىن ءتۇسىندىرۋ بويىنشا جاپپاي شارا وتكىزىپ جاتىر. اتالعان ورتالىق ەلورداداعى ءىرى بازارلاردا بولىپ, 1000-عا جۋىق ازاماتتان ساۋالناما جيناعان. الايدا ءبىر بايقاعانىمىز, بىلايعى جۇرتتىڭ اتالعان قور تۋرالى مالىمەتى شامالى سياقتى. ويتكەنى ورتالىقتىڭ ساۋالناماسىنا قىزىعۋشىلىق تانىتىپ وتىرعان ازاماتتاردىڭ قاتارى از بولىپ وتىر. ءبىر قىزىعى, «ءبىرىنشى بايلىق – دەنساۋلىق» دەپ تۇسىنگەن جۇرتتىڭ بۇل ماسەلەگە سامارقاۋ قاراۋى تۇسىنىكسىز.