باستى اقپاراتتانىم

سەۋل سامميتi




دۇيسەنبi كۇنi تورتكۇل دۇنيە وڭتۇستiك كورەياعا كوز تiكتi.
بۇل كۇنi ەل استاناسى سەۋلدە 50-دەن استام مەملەكەت باسشىسىنىڭ باسىن قوسقان يادرولىق قارۋعا قارسى حالىقارالىق فورۋمنىڭ جۇمىسى باستالدى.
وڭتۇستiك كورەيا. سەۋل سامميتi. جاپپاي قىرىپ-جوياتىن سۋىق قارۋدى اۋىزدىقتاۋ iسiندە وسى ۇعىمدار قاتار اتالاتىن بولادى ەندi.

القالى جيىندا قارۋسىزدانۋ ساياساتىنداعى قازاقستاننىڭ ۇستانىمى دا جوعارى باعالاندى.
سامميتتە ەلباسى نۇرسۇلتان نازارباەۆ «يادرولىق قارۋدى بiرiنشi بولىپ قولدانعان ەلگە حالىقارالىق قاۋىمداستىق قاتاڭ شارا قولدانىپ, بۇل مەملەكەتتi وقشاۋلاۋى كەرەك. ال, بۇۇ قارۋدان باس تارتقان ەلدەردiڭ قاۋiپسiزدiگiنە كەپiلدiك بەرۋگە تيiس», – دەگەن باتىل باستاما كوتەردi.
ۆاشينگتون سامميتiنەن كەيiنگi ەكi جىلدىڭ جاھاندىق يادرولىق قاۋiپسiزدiك سالاسىنداعى ەلەۋلi وقيعالارعا تولى بولعانىن, ياعني, الەمدە جوعارى دەڭگەيدە بايىتىلعان ۋراننىڭ باسىم كوپشiلiگi جويىلعانىن, جەر بەتiندەگi وتىزدان استام مەملەكەتتiڭ يادرولىق قاۋiپسiزدiك سالاسىندا ۇلتىق مiندەتتەمەلەر قابىلداعانىن جانە 2010 جىلى استانادا يادرولىق تەرروريزم اكتiلەرiمەن كۇرەس جونiندەگi جاھاندىق باستاما كونفەرەنتسياسى تابىستى وتكەنiن دە اتاپ ءوتتi.
وسى ەكi جىل iشiندە قازاقستان 210 توننا وڭدەلگەن يادرولىق وتىندى قاۋiپسiز ساقتاۋ ورنىنا تاسىمالداۋدا تەڭدەسi جوق جوبانى جۇزەگە اسىردى.
جاپپاي قىرىپ-جويۋ قارۋىن تاراتۋعا قارسى «سەگiزدiك توبى» (G-8) ەلدەرiنiڭ جاھاندىق سەرiكتەستiگiنە قوسىلدى.
قازاقستان پرەزيدەنتi يادرولىق ەنەرگەتيكا تەك ابسوليۋتتiك قاۋiپسiزدiك كەپiلدiگi جاعدايىندا جانە ەڭ باستى ءۇش قاعيدات نەگiزiندە دامۋى تيiستiگiن اتاپ ءوتتi.
بiرiنشiسi – امبەباپتىق. بەيبiت اتومدى يگەرۋ سالاسىنداعى حالىقارالىق-قۇقىقتىق تاجiريبەنi جيناقتاۋ جانە جۇيەلەۋ قاجەت.
ەكiنشiسi – ترانسپارەنتتiلiك جانە جەدەلدiك. يادرولىق نىساندارداعى كەز كەلگەن وقيعا تۋرالى تولىق جانە جەدەل اقپاراتپەن حاباردار ەتۋمەن قاتار, توتەنشە جاعدايلاردا شۇعىل ارەكەت ەتۋدiڭ ايقىن تەتiكتەرi جاسالۋى كەرەك. ءۇشiنشiسi – تەڭدiك جانە سەنiم. بارلىق مەملەكەتتەرگە بەيبiت يادرولىق تەح-نولوگيالارعا قول جەتكiزۋدە, سونداي-اق تومەن دەڭگەيدە بايىتىلعان حالىقارالىق ۋران بانكiنiڭ كەپiلدەندiرiلگەن قورىن پايدالانۋ مۇمكiندiگiندە تەڭ قۇقىقتار بەرiلۋi تيiس.
يادرولىق قاۋiپسiزدiك جونiندەگi ەكiنشi سامميت اياسىندا قازاقستان پرەزيدەنتi نۇرسۇلتان نازارباەۆتىڭ, رەسەي پرەزيدەنتi دميتري مەدۆەدەۆتiڭ جانە اقش پرەزيدەنتi باراك وبامانىڭ ۇشجاقتى كەزدەسۋلەرi بولىپ ءوتتi.
كەزدەسۋدiڭ قورىتىندىسى بويىنشا ءۇش مەملەكەتتiڭ باسشىلارى بۇرىنعى سەمەي سىناق پوليگونىنا قاتىستى ۇشجاقتى ىنتىماقتاستىق جونiندە بiرلەسكەن مالiمدەمە قابىلدادى.
مالiمدەمەدە ءۇش ەل پرەزيدەنتتەرi يادرولىق قارۋدى تاراتۋ قاۋiپ-قاتەرiنە جانە يادرولىق لاڭكەستiككە قارسى كۇرەس جولىن ۇستاناتىنى ايتىلعان.
سامميت سوڭىندا سەۋل كومميۋنيكەسi قابىلداندى.
كەلەسi سامميت 2014 جىلى گوللانديادا وتەتiنi بەلگiلi بولدى.
سونداي-اق, نۇرسۇلتان نازارباەۆتىڭ سەۋل سامميتi قاتىسۋشىلارىنا يادرولىق ماتەريالداردى فيزيكالىق قورعاۋ كونۆەنتسياسىنا 2005 جىلعى تۇزەتۋلەردi, ولار 2014 جىلعا دەيiن كۇشiنە ەنۋi ءۇشiن تەزiرەك راتي-فيكاتسيالاۋ جونiندە شارالار قابىلداۋعا شاقىرۋى دا قورىتىندى قۇجاتتا كورiنiس تاپتى.



تاعىدا

ۇقساس جاڭالىقتار

پىكىر ۇستەۋ

Back to top button