بەيبىتشىلىك جانە كەلىسىم سارايىندا ءشامشى قالداياقوۆ اتىنداعى VI حالىقارالىق ءان لاۋرەاتتارىن ماراپاتتاۋ ءراسىمى ءوتىپ, شارا سوڭى گالا-كونتسەرتكە ۇلاستى. ۇلتىمىزدىڭ ءبىرتۋار كومپوزيتورىنىڭ ولمەس تۋىندىلارى قالىقتاعان كەشكە قر مەملەكەتتىك حاتشىسى گۇلشارا ابدىقالىقوۆا, ءشامشىنىڭ زايىبى ءجاميلا, ۇلدارى ابىلقاسىم مەن مۇحتار قالداياقوۆتار قاتىستى.
– بيىل تۋعانىنا 85 جىل تولىپ, قازاق ءانىنىڭ كوگىندە وشپەس ءىز قالدىرعان ءشامشى قالداياقوۆتىڭ اندەرى جارتى عاسىردان استام ۋاقىت كەڭ-بايتاق دالامىزدى تەربەپ كەلەدى. «قازاق ءۆالسىنىڭ كورولى» اتانعان كومپوزيتور ۇلتتىق مۋزىكامىزعا ەۋروپانىڭ ۆالس ىرعاعىن الىپ كەلىپ, قازاق ءان ونەرىن بايىتا ءتۇستى. وزىنە لايىق ماراپاتقا دا يە بولدى. قازاقستان پرەزيدەنتى نۇرسۇلتان نازارباەۆتىڭ جارلىعىمەن ءشامشى قالداياقوۆقا 1991 جىلى «حالىق ءارتىسى» اتاعى بەرىلدى. 2006 جىلى ونىڭ «مەنىڭ قازاقستانىم» ءانى ەلىمىزدىڭ مەملەكەتتىك ءانۇرانىنا اينالدى. ال, 2010 جىلى ول قر مەملەكەتتىك سىيلىعىنىڭ لاۋرەاتى اتاندى.
قازىر ەلباسى الدىمىزعا ۇلكەن ماقساتتار قويدى. «ماڭگىلىك ەل» يدەياسىن جۇزەگە اسىرامىز دەپ وتىرمىز. ول ءۇشىن پاتريوتتىق سەزىمىمىز كۇشتى بولۋى كەرەك, حالقىمىزدى, ەلىمىزدى ءسۇيۋىمىز قاجەت. وسى ماقساتقا ءشامشىنىڭ اندەرى ارقىلى جەتە الامىز دەپ ويلايمىن. ەكى جىلدان كەيىن ەلىمىزدە الەمدىك ايتۋلى ۋاقيعا – «EXPO 2017» حالىقارالىق كورمەسى وتەدى. سول كورمەدە قازاق مادەنيەتى بارىنشا كورىنۋى كەرەك. قاي ونەر سالاسى بولسىن قامتىلىپ, تانىلۋى ءتيىس. ول جەردە ءشامشى قالداياقوۆتىڭ اندەرى دە شارىقتايدى دەپ سەنەمىن, – دەدى مەملەكەتتىك حاتشى.
بيىلعى فەستيۆالدىڭ ىرىكتەۋ كەزەڭىنەن ون بەس ءانشى ءوتتى. باس جۇلدە ەلورداداعى قازاق ۇلتتىق ونەر ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ كلاسسيكالىق ءان ايتۋ ونەرى كافەدراسىنىڭ ستۋدەنتى ۇلپان ابدىكارىموۆاعا بۇيىردى. 1000 000 تەڭگە اقشالاي سىيلىقتى وعان مەملەكەتتىك حاتشى گ. ابدىقالىقوۆا تاپسىردى. ۇلپان ءشامشىنىڭ اقىندىق ونەرىنەن دە حابار بەرەتىن «قۇشاق جايعان قانداي ادام؟» انىنە سالىپ, زور داۋىس يەسى ەكەنىن كورسەتتى.
كورەرمەندەر قازاقتىڭ زاڭعار جازۋشىسى مۇحتار اۋەزوۆ «حح عاسىردىڭ توبەسىنەن تامىپ تۇسكەن ليريكا» دەپ باعا بەرگەن «اق ماڭدايلىم» انىنە قول سوقتى. فەستيۆالدىڭ قازىلار القاسىنىڭ توراعاسى, قر حالىق ءارتىسى, «مەن ءشامشى مەن نۇرعيسانىڭ جەكەمەنشىك ءانشىسى ەدىم» دەيتىن نۇرعالي ءنۇسىپجانوۆ «تەرىسكەي» ءانىن شىرقاپ, داۋىسىنىڭ ءالى دە بابىندا ەكەنىن تانىتتى. حالقىمىزدىڭ اتاقتى وپەرا ءانشىسى مايرا مۇحامەدقىزى «انا تۋرالى جىر» انىمەن تامسانتتى. قر ەڭبەك سىڭىرگەن ءارتىسى مايرا ءىلياسوۆا «مويىنقۇمنىڭ», قر ەڭبەك سىڭىرگەن قايراتكەرى حاديشا شالاباەۆا «وتىرارداعى تويدىڭ» ساميان سامالىمەن جەلپىدى. ولارعا قوسا مارجان اراپباەۆا, باۋىرجان يساەۆ, الماس كىشكەنباەۆ سىندى بەلگىلى ەسترادا انشىلەرى, «مەنىڭ قازاقستانىم – 2014» حالىقارالىق ءان فەستيۆالىنىڭ باس جۇلدەگەرى قاناتبەك ايبەك ءشامشى اندەرىن شارىقتاتتى.
فەستيۆال ماقساتتارىنىڭ ءبىرى – كومپوزيتوردىڭ بەلگىسىز اندەرىن جارىققا شىعارۋ. بۇل تۇرعىدان العاندا, ەكىنشى ورىن يەگەرى وڭتۇستىك قازاقستاندىق «تەنور» دۋەتى ايتقان ءشامشىنىڭ «ءبىر ءان» تۋىندىسى جاڭالىق بولدى. بىرنەشە جىل بۇرىن بەلگىلى ءانشى جۇبانىش جەكسەنۇلى تانىتقان «سۇيمەگەندەر ساعىنبايدى» ءانى دە جاس بۋىن انشىلەردىڭ رەپەرتۋارىنا ەنە باستاپتى.
ايتپاسقا بولماس «اتتەگەن-ايلار دا» بولدى. ءۇشىنشى ورىن يەگەرى قىرعىز رەسپۋبليكاسىنان كەلگەن نياز قاسىموۆ «سىعان سەرەناداسىن» شىرقار الدىندا ءاننىڭ ءسوزىن جازعان ادام رەتىندە يسرايل ساپاربايدىڭ ەسىمى اتالىپ كەتتى. يسرايل – انمەن اتتاس درامانىڭ اۆتورى, ال اتالعان ءان ءماتىنىن كورنەكتى اقىنىمىز قادىر مىرزا ءالى جازعانىن قاپەرگە سالعىمىز كەلەدى. كەيبىر انشىلەردىڭ ءان سوزدەرىن دۇرىس جاتتاماعانى دا قارىن اشتىردى. باسقا-باسقا ەمەس, ءشامشىنىڭ ءان ماتىندەرىن جاتقا بىلمەۋ ۇلكەن ولقىلىق دەپ ويلايمىز.
فەستيۆالدىڭ شىمىلدىعى «مەنىڭ قازاقستانىم» انىمەن جابىلدى. بارشا جۇرت ەلىمىزدىڭ ءانۇرانىنا اينالعان بۇل تۋىندىنى قر ەڭبەك سىڭىرگەن قايراتكەرى ازامات جىلتىركوزوۆپەن بىرگە شىرقادى.
امانعالي قالجانوۆ
