ءجيى بولماسا دا ەلىمىزدە استان ۋلاناتىن جاعدايلار ورىن الىپ تۇرادى. بۇل تۇرعىدا ەلوردادا كوپشىلىك تۇتىناتىن دونەر, سامسا, سۋشي سياقتى تاعامداردىڭ ساقتالۋ جاعدايى مەن مەرزىمى جانە تاماق ءپىسىرىپ ساتاتىن دۇڭگىرشەكتەردىڭ سانيتارلىق تازالىعى قانشالىقتى قاداعالانادى؟
دونەر مەن سامساعا سۇرانىس كوپ
استانا قالاسى قوعامدىق دەنساۋلىق ساقتاۋ دەپارتامەنتىنىڭ مالىمەتىنشە, قوعامدىق تاماقتانۋ نىساندارى ەپيدەميولوگيالىق ماڭىزدىلىعى جوعارى جانە ەلەۋسىز بولىپ ەكى توپقا بولىنەدى. ال «كوشە ساۋداسىنا – 1000 ورىن» باعدارلاماسى بويىنشا ورناتىلعان دۇڭگىرشەكتەر ەلەۋسىز نىساندار قاتارىنا جاتاتىندىقتان, ونداي ورىندارعا تەك شاعىم تۇسكەندە عانا جوسپاردان تىس تەكسەرۋ جۇرگىزىلەدى ەكەن. بۇل تۇرعىدا جىل باسىنان بەرى سانيتارلىق تالاپتاردى بۇزۋشىلىق بويىنشا 153 ءوتىنىش-شاعىم قارالىپ, سوعان وراي ەلورداداعى 67 قوعامدىق تاماقتانۋ ورنى تەكسەرىستەن وتكەن.
– ءوتىنىش-شاعىمداردى قاراستىرۋ كەزىندە كاسىپكەرلىك قىزمەتتى جۇزەگە اسىراتىن سۋبەكتىنىڭ رەكۆيزيتتەرىن الۋ ماسەلە تۋىنداتادى. ءويتكەنى ولاردىڭ يەلەرى نەمەسە جالعا الۋشىلارى ءجيى اۋىسادى. ولار اۋماقتىق ورگاندارعا قىزمەتتى باستاۋ نەمەسە اياقتاۋ تۋرالى حابارلامانى ۋاقتىلى جولدامايدى, – دەيدى قوعامدىق دەنساۋلىق ساقتاۋ دەپارتامەنتى تاعام نىساندارىن سانيتارلىق-گيگيەنالىق قاداعالاۋ ءبولىمىنىڭ باسشىسى اينۇر داۋلەتباەۆا. – ادەتتە ۋاقىتشا ورناتىلعان دۇڭگىرشەكتەردە سۇرانىس كوپ بولعاندىقتان, دونەر, سامسا سياقتى اسپازدىق ونىمدەر دايىندالادى. الايدا ونداي جەرلەردە كوبىنە تاعام ساقتاۋداعى سانيتارلىق تالاپتار ەسكەرىلە بەرمەيدى. سوندىقتان تۇتىنۋشىلارعا تەز بۇزىلاتىن ازىق-تۇلىك ونىمدەرىن ساتۋ كەزىندە تەمپەراتۋرالىق رەجىمنىڭ ساقتالۋىنا, مامانداردىڭ جەكە باس گيگيەناسىنىڭ تازالىعىنا, ارنايى كيىمدەر مەن ءبىر رەتتىك قولعاپتاردى پايدالانۋىنا, سول سياقتى مەديتسينالىق تەكسەرىستەن وتكەندىگىنە, نىساننىڭ جالپى سانيتارلىق جاعدايىنا نازار اۋدارۋلارىن سۇرايمىز.
سۋشي دايىنداي بىلەمىز بە؟
قوعامدىق تاماقتانۋ ورىندارىندا ءتۇرلى ۇلتتىڭ تاعامدارى دا ساۋدالانادى. سونىڭ ءبىرى – قازىرگى تاڭدا ۇلكەن سۇرانىسقا يە بولىپ وتىرعان «سۋشي» دەپ اتالاتىن كۇرىش پەن تەڭىز ونىمدەرىنەن دايىندالاتىن جاپون حالقىنىڭ تاعامى. سۋشي تۇزدالعان, ىستالعان, پىسىرىلگەن جانە شيكى بالىقتان دا دايىندالادى. الايدا بۇل تاعامعا قوسىلاتىن ءونىمنىڭ, سونىڭ ىشىندە شيكى بالىقتىڭ قاۋىپسىزدىگى مەن ساپاسىن راستايتىن قۇجاتى, ياعني بالىقتىڭ ۆەتەرينارلىق سەرتيفيكاتى نەمەسە انىقتاماسى بولۋى قاجەت. استانادا كوبىنەسە تەڭىز نەمەسە مۇحيت شيكى بالىقتارى قولدانىلاتىن كورىنەدى. ونىڭ اۋلانعان سۋىنان باستاپ ساۋدا ورىندارىنا دەيىنگى جەتكىزىلۋ جاعدايى ۆەتەرينارلىق قىزمەتپەن باقىلاناتىنىن ايتادى ماماندار.
– دايىنداۋ تەحنولوگياسى بويىنشا كوبىنە مۇزداتىلعان بالىقتى دۇرىس ەرىتپەۋ, ياعني قايتا ەرىتىپ, قايتا مۇزداتۋ كەزىندە ءونىمنىڭ ەكىنشى رەت لاستانۋى, قولدانىلاتىن شيكىزاتتاردىڭ دۇرىس وڭدەلمەۋى سياقتى سانيتارلى-ەپيدەميولوگيالىق تۇرعىدان قاۋىپ تۋعىزۋى مۇمكىن. ماسەلەن, سۋشي تاعامىنا تۇرعىنداردىڭ سۇرانىسى وسكەن سايىن ارنايى مەيرامحانالاردان باسقا instagram, facebook الەۋمەتتىك جەلىلەرى ارقىلى ۇيگە جەتكىزۋ قىزمەتى مەن سۋشي-بارلار دا دامىپ كەلەدى. بىراق
تاپسىرىسپەن دايىندالعان ءسۋشيدىڭ ادام اعزاسىنا قاۋىپتى بولۋى عاجاپ ەمەس. ويتكەنى ونىڭ قانداي جاعدايدا, كىمنىڭ دايىنداعانى تۋرالى مالىمەتتەر بولمايدى. سوڭعى ۋاقىتتا استاناداعى دەزينتەريامەن اۋىراتىنداردىڭ كەيبىرى ينتەرنەت رەسۋرستارى ارقىلى تاپسىرىسپەن الىنعان سۋشي, فاست فۋد (پيتستسا, دونەر) تاعامدارى مەن ءۇي جاعدايىندا دايىندالعان تورتتاردان بولعانىن ەسكەرتەمىز, – دەيدى ءبولىم باسشىسى.
بالىق ساۋداسى باقىلاۋدا
ال قالانىڭ ساۋدا ورىندارىنداعى ونىمدەرگە, سونىڭ ىشىندە بالىق ونىمدەرىنە دەپارتامەنت تاراپىنان زەرتحانالىق تەكسەرىستەر ءجيى جۇرگىزىلىپ وتىرادى ەكەن. جىل باسىنان بەرى بىرقاتار وتاندىق جانە 11 شەت ەل ونىمىنەن سانيتارلىق-گيگيەنالىق زەرتتەۋگە 60 سىناما الىنىپتى. سونىڭ 12-ءسى تاڭبالاۋ بويىنشا سايكەس كەلمەپتى. ياعني جارامدىلىق مەرزىمى, ءوندىرۋشى جايلى مالىمەتتەر كورسەتىلمەگەن. سونىمەن قاتار ميكروبيولوگيالىق جاعىنان 49, ال پارازيتولوگيالىق جاعىنان 66, جالپى 115 سىناما زەرتتەلىپ, ونىڭ ەكى سىناماسى پارازيتولوگيالىق كورسەتكىش بويىنشا ساي بولماي شىققان. باستىسى اعىمداعى جىلى بالىقتان ۋلانۋ دەرەگى تىركەلمەپتى.
جالپى, استانادا 4 بالىق وڭدەۋ كاسىپورنى جۇمىس ىستەيدى ەكەن. ولاردىڭ ۇشەۋى سانيتارلىق-ەپيدەميولوگيالىق اۋديتتەن وتكەندىكتەن, ەرەكشە تارتىپپەن تەكسەرۋدەن بوساتىلىپتى.
شيكى ەت, بالىق, ءسۇت ونىمدەرىنىڭ ساتىلىمعا دەيىنگى ساپاسى مەن قاۋىپسىزدىگى ۆەتەرينارلىق مەكەمەلەردىڭ قاتاڭ باقىلاۋىندا كورىنەدى. دەگەنمەن تۇتىنۋشىلار دا بالىق ونىمدەرىن ساتىپ الاردا ونىڭ قاۋىپسىزدىگى مەن ساراپتامادان وتكەندىگىن راستايتىن قۇجاتتاردىڭ بولۋىن تالاپ ەتۋى ءتيىس. سونىمەن قاتار وندىرىلگەن ۋاقىتى مەن ساقتاۋ مەرزىمىنە جانە تەمپەراتۋرالىق جاعدايدىڭ ساقتالۋىنا ءجىتى نازار اۋدارۋ كەرەك. سونداي-اق بارلىق تاعام ونىمدەرىن زاڭسىز ساۋدا ورىندارىنان, كوشەدەن, كەز كەلگەن جەكە تۇلعالاردىڭ قولىنان, اسىرەسە پويىزدا ساتىپ الۋعا بولمايدى. ءويتكەنى ءونىمدى دايىنداۋ كەزىندە ءۇي جاعدايىنداعى سانيتارلىق تالاپ پەن جەكە باس گيگيەناسىنىڭ قانشالىقتى ساقتالعانى بەلگىسىز. سوندىقتان قوعامدىق دەنساۋلىق ساقتاۋ دەپارتامەنتىنىڭ ماماندارى تۇرعىنداردى سىرتتان تاماقتانعاندا, تاعام ساتىپ العاندا بارىنشا ساق بولۋعا شاقىرادى.
وتە ورىندى تاقىرىپ. تاپسىرىسپەن الىنعان تاعام وتە قاۋىپتى. قازىر ينستاگرام ارقىلى ساۋداسىن دوڭگەلەتكەن ينتەرنەت دۇكەندەر قاپتاپ كەتكەن. سۋرەتىن جارقىراتىپ, باعاسىن ارزانداتىپ, تەگىن جەتكىزەمىز دەپ حالىقتى قىزىقتىرادى. بىراق ول باقىلاۋسىز. سوندىقتان كاۋىپتى. نەعۇرلىم ۇيدەن تاماقتانعان ءجون.