«تار زاماننان» تاريحي شىندىقتى كورەسىڭ
استاناداعى «Kinopark» كينوتەاترلار جەلىسىندە «TAR ZAMAN» كوركەم ءفيلمىنىڭ الدىن الا كورسەتىلىمىن تاماشالاۋ مۇمكىندىگىنە يە بولدىم. «QAZAQSTAN» ۇلتتىق تەلەارناسى الاشتىڭ 100 جىلدىعىنا وراي تۇسىرگەن جاڭا تەلەحيكايادان عالامات اسەر الدىم.
14 جەلتوقساننان باستاپ «Kinopark» كينوتەاترلار جەلىسىندە كورەرمەندەرگە كورسەتىلە باستاعان جاڭا تۋىندى الاش تاريحىنىڭ ءبىر كەزەڭىن قامتيدى. فيلم وتە ءساتتى, ساپالى, اسەرلى بولىپ شىققان. ەڭ باستىسى, الاش كوسەمدەرى مەن قايراتكەرلەرىنىڭ بەينەسى ءساتتى سومدالعان. تاريحي شىندىق سالتانات قۇرعانىن كورەسىڭ. فيلمدەگى وقيعالار جەلىسى الاشوردا ۇكىمەتىن قۇرۋدى مۇرات ەتكەن الاش زيالىلارىنىڭ ءومىرىن بەينەلەيدى. اتاپ ايتقاندا, الاش ارىستارى – مۇستافا شوقاي, احمەت بايتۇرسىنۇلى, مىرجاقىپ دۋلاتۇلى, سماعۇل سادۋاقاسۇلى جانە ت.ب. وبرازى كورىنىس تاپقان. نەگىزىنەن العاندا, ءفيلمنىڭ باستى كەيىپكەرى – الاش كوسەمى ءاليحان بوكەيحاننىڭ تۇلعالىق بەينەسى دە تولىق اشىلعان. مۇنى الەكەڭنىڭ الاش زيالىلارىمەن, ءوز توڭىرەگىندەگى تاريحي تۇلعالارمەن قارىم-قاتىناسىنان, كۇرەسكەرلىك قىزمەتىنەن, قايراتكەرلىك كوزقاراسى مەن ۇلتتىق ۇستانىمىنان, تاعدىرى مەن ماحابباتىنان كورىپ, بارلىق قىرىنان تاني تۇسەسىڭ.
قازاق دالاسىندا كەڭەس وكىمەتى ورناعان كەزەڭدەگى الاساپىران. قازان توڭكەرىسىنەن كەيىن قازاق جۇرتىنىڭ نەگە ەكىگە بولىنگەنى فيلمدەگى باستى وقيعاعا ارقاۋ بولعان. ءوز ۇلتىنا شەكسىز بەرىلگەن الاش ارىستارىنىڭ ءار قادامى, ءار قارەكەتى شىنايىلىقپەن سۋرەتتەلگەن. ءفيلمنىڭ رەجيسسەرىنىڭ ءبىر شەبەرلىگى, بولشەۆيكتەرگە بەرىلگەن جاس اقىننىڭ ساتقىندىعىن كورسەتۋ ارقىلى وسى قاسىرەتتىڭ بۇگىنگە دەيىن جەتكەنىن بەينەلەيدى. بۇل جەردە رەجيسسەر مۇرات بيدوسوۆقا ەرەكشە العىس ايتۋىمىز كەرەك. ءفيلمنىڭ مۋزىكاسى دا تاماشا جازىلعان. وقيعالارىنىڭ شيەلەنىسۋى دە ءبىر-بىرىمەن تۇتاسىپ, سول تار زاماننىڭ شىندىعىن كوز الدىڭا اكەلەدى. اسىرەسە, ءاليحان بوكەيحاننىڭ ءوز سەرىكتەرىنە قاراپ: «ۇلتقا قىزمەت ەتۋ ءۇشىن مىنەز كەرەك!» دەگەن ءسوزى وتە اسەرلى شىققان. فيلمدە ومبى, سەمەي قالالارىنداعى قىم-قۋىت وقيعالار, الاش ءاسكەرىنىڭ قۇرىلۋى, الەكەڭدى ءستاليننىڭ ماسكەۋگە شاقىرۋى, اباقتىداعى تەرگەۋ شارالارى انىق, نانىمدى ەتىپ سۋرەتتەلەدى. جاڭا تۋىندىنى كورىپ وتىرىپ, سول زاماننىڭ شىم-شىتىرىق وقيعالارىنا دەندەپ, كەرەمەت اسەرگە بولەنەسىڭ. كوركەم شىعارما ءاليحان بوكەيحاننىڭ الاشقا امانات ەتكەن بەس ۇستانىمىمەن تۇيىندەلەدى.
ءبىر قۋانارلىعى, 12 سەريادان تۇراتىن جاڭا تۋىندى جاقىندا «QAZAQSTAN» ۇلتتىق تەلەارناسىنان كورسەتىلە باستادى. تۇرىك پەن ءۇندىنىڭ ساعىزشا سوزىلعان سەريالدارىنان شارشاعان قازاق كورەرمەنىن «تار زامان» ەرەكشە قۋانتاتىنى انىق.
تولەن تىلەۋباي