جۋىردا گازەتىمىزدە وسىدان 130 جىل بۇرىن سەمەي وڭىرىندە دۇنيەگە كەلىپ, قازاق اراسىنا تاراعان العاشقى جازبا زاڭدارىنىڭ ءبىرى قارامولا ەرەجەسى تۋرالى ماقالا جارىق كوردى. سوندا ۇلى ابايدىڭ قالامىنان تۋىپ, دانىشپانىمىزدىڭ قايراتكەرلىك بولمىسىن تانىتاتىن بۇل زاڭنىڭ جەكەلەگەن باپتارىنا توقتالعانبىز.
ەرەجەنىڭ 56-بابىندا توعىز دەگەن ايىپتىڭ مالعا شاققانداعى سانىنا انىقتاما بەرىلگەن. باس توعىزعا تۇيە باستاتقان ەكى قۇلىن, ەكى بيە, ەكى قۇنان جانە ەكى تاي كىرەدى. ورتا توعىزعا جۋان ات, ەكى تاي, ەكى تايىنشا, ءتورت بويداق قوي جاتقىزىلعان. ال, اياق توعىزعا دونەن وگىز, ەكى تايىنشا, ءۇش بويداق قوي, ءۇش توقتى كىرگەن.
سونداي-اق, مال باسىنا ايىرباسقا جۇرەتىن تۇلىكتەر سانى 57-باپتا كورسەتىلگەن. ماسەلەن, ماڭداي تۇيەنىڭ ورنىنا ءۇش ات پەن وتىز قويدى بەرگەن. سول سياقتى ورتا تۇيەنىڭ قۇنىنا ءۇش بەستى جۇرگەن. ءارى قاراي بىلايشا تارقاتىلادى: دونەن اتان – ەكى بەستى, ءبىر تاي; قۇنان اتان – ەكى بەستى; تايلاق – قۇلىندى بيە مەن ون ەكى قويلىق; بوتا – ءبىر بەستى; بايگە ات – ورتا ءبىر تۇيەدەن بەس تۇيەگە دەيىن; جورعا ات – قۇلىندى بيەدەن ءتورت تۇيەگە دەيىن; جاقسى ات – قۇلىندى بيەدەن ءبىر تۇيەگە دەيىن; ايعىر – قۇلىندى بيەدەن ەكى بەستىگە دەيىن; قۇلىندى بيە – ون قوي; قۇلىنسىز بيە – ون توقتى; ات – توعىز قوي; بەستى – جەتىدەن سەگىز قويعا دەيىن; دونەن – بەس قويدان التى قويعا دەيىن; قۇنان – ءتورت قويدان بەس قويعا دەيىن; تاي – ءۇش قويدان ءتورت قويعا دەيىن; قۇلىن – ەكى قويعا دەيىن; اتان وگىز – ون ەكى قوي; بەستى ءھام دونەن وگىز – ءتورت قويدان سەگىز قويعا دەيىن; تايىنشا – ەكى قوي.
امانعالي قالجانوۆ
ماتەريالدى “استانا اقشامى” گازەتىنىڭ astana-akshamy.kz رەسمي سايتىنا سىلتەمە جاساعاندا عانا پايدالانۋعا رۇقسات ەتىلەدى.
