كەشە ل.گۋميلەۆ اتىنداعى ەۋرازيا ۇلتتىق ۋنيۆەرسيتەتىندە قالالىق تىلدەردى دامىتۋ باسقارماسىنىڭ ۇيىتقى بولۋىمەن ورىستىڭ ۇلى اقىنى ا.س.پۋشكيننىڭ تۋعان كۇنىنە وراي قر ەڭبەك سىڭىرگەن ءارتىسى كەنجەعالي مىرجىقبايدىڭ «اباي جانە پۋشكين» اتتى ءان كەشى ءوتتى.
اباي توپىراعىندا تۋىپ, پۋشكين ەلىندە ءبىلىم العان ءانشى ەكى ۇلى تۇلعانىڭ سوزدەرىنە جازىلعان قازاق جانە ورىس كومپوزيتورلارىنىڭ ۆوكالدىق شىعارمالارىن ورىندادى. داستۇرگە اينالعان بۇل كونتسەرتتىڭ بيىلعى كونتسەرتمەيستەرى ليۋبوۆ گلينكا كەنجەعالي مىرجىقبايدىڭ ءوزى ايتقانداي, ونىمەن بىرگە ساحنادا ءبىرىنشى رەت ونەر كورسەتىپ وتىر. «شىنىمدى ايتسام, ليۋبوۆ ءۇشىن قوبالجىدىم. سۇيەمەلدەۋ دەگەن وڭاي ەمەس. بىراق, ءوزىنىڭ مىندەتىن جاقسى اتقارىپ شىقتى» دەيدى ءانشى. ءبىر جارىم ساعات بويى زور داۋىستا بىرەسە اۋەلەتە, بىرەسە شاتتانا, ەندى بىردە مۇڭايا شىرقالعان 18 ءان تىڭدارماندى ەرىكسىز باۋراپ الدى. پوەزيا قۇدىرەتىن ءتۇسىنىپ, ءسوزدىڭ سيقىرىن تەرەڭ سەزىنە بىلەتىن ورەلى ونەرپاز ءار ءاننىڭ باسىندا اباي مەن پۋشكين ولەڭدەرىنەن ءۇزىندى شۋماقتاردى مانەرلەپ وقىپ وتىردى. بۇل ونىڭ وزىندىك ءستيلى ىسپەتتى. «ەركەعالي راحماديەۆ ەسىمە ەرىكسىز ءتۇسىپ تۇر. وسى ساحنادا شىعارماشىلىق كەشىن وتكىزگەن ەدىك. سوندا ول «قانشا كورەرمەن جينالدى ەكەن؟» دەپ سۇرادى. «شامامەن 600-700 ادام» دەدىم مەن. «مىنە, ەستى ستۋدەنتتەردىڭ ەسىندە قالادى» دەدى. سول سياقتى كلاسسيكالىق شىعارمالار ورىندالاتىن بۇل تاقىرىپتىق كونتسەرتتىڭ جۇگى اۋىر. ويتكەنى اباي مەن پۋشكيندى ءتۇسىنۋ ءۇشىن ورە كەرەك» دەپ, ەركەعالي راحماديەۆتىڭ «قازاعىم, قايران جۇرتىم» ءانىن ورىندادى. وسى ءان تىڭدارماننىڭ زور قوشەمەتىنە بولەنگەنى بىردەن بايقالدى. سەبەبى, ءانشى اباي اقىننىڭ ولەڭىندەگى ءار ءسوزدى جۇرەكتەن وتكىزىپ ايتقاندا, ۇلى اقىننىڭ اشىنعان داۋىسى, حالقىنا كۇيىنگەن اششى ءسوزى تولىقتاي اشىلدى. «قازاعىم» دەگەن ءبىر عانا ءسوزدى سوزىپ ايتقاننىڭ وزىندە تۇلا بويىڭ شىمىرلاپ كەتەدى.
ەرلان سىدىقوۆ, ەربول تىلەشوۆ, سەرىك تۇرعىنبەكۇلى, عادىلبەك شالاحمەتوۆ سىندى زيالى قاۋىم وكىلدەرى ساحنا تورىنە شىعىپ, اباي مەن پۋشكين شىعارمالارىنىڭ ۇيلەسىمدى ۇندەستىگى جايىندا ءسوز قوزعاپ, اسەرلى اڭگىمەلەر ايتتى. كەش سوڭىندا عادىلبەك شالاحمەتوۆ قالىڭ كوپشىلىككە بىلاي دەدى: «مەنىڭ پايىمداۋىمشا, ابايدىڭ ەڭ «جاندى» ەسكەرتكىشى – ماسكەۋدە. ءتۇر-الپەتى دالمە-ءدال بەرىلگەندەي. ال, پۋشكيننىڭ قالىپتان تىس ەڭ ەركىن ەسكەرتكىشى – استانادا, وسى ۋنيۆەرسيتەت الدىندا. ءبىر اياعىن كوتەرىپ, سەكىرىپ بارا جاتقانداي. بۇل شابىتتانىپ, ويعا ءبىر ولەڭ كەلگەندىگىن, جاڭا وي تابىلعاندىعىن بىلدىرەدى. پۋشكين وزىنە دەگەن ريزاشىلىعىن كۇندەلىگىندەگى «اي دا پۋشكين!» تىركەسىمەن جەتكىزەدى. ال, قازاقتار «ايدا, پۋشكين!» دەپ باسقا ماعىنادا قولدانادى. سول سياقتى سىزدەر دە, ايداپ ءجۇرىپ, جاڭالىقتار اشۋعا تىرىسىڭدار».
ءمادينا جاقىپ
