«ناۋرىز ايى تۋعاندا, توي بولۋشى ەدى بۇل ماڭدا» دەپ اقيىق مۇقاعالي اقىن جىرلاعانداي, ەلوردانىڭ ءتورى سانالعان «قازاق ەلى» مونۋمەنتى جانىندا 21-22 ناۋرىزدا ۇلىستىڭ ۇلى مەرەكەسى كوكتەمدەي جاي-دارلى كوڭىل-كۇيدە تويلاندى.
«توي دەگەندە قۋ باس دومالايدى» دەگەن اتامىز قازاق. ارقانىڭ الاي-دۇلەي ۇيتقىپ سوققان بورانى مەن قاقاعان ايازىنان ارىلعان جۇرتشىلىق كوكتەمنىڭ جىلى لەپ شاشقان التىن ساۋلەسىمەن شۋاقتاپ, ناۋرىز مەرەكەسىن تاماشالاۋعا مولىنان جينالدى.
جۇمىرتقاداي ساپ تۇزەگەن اق بوز ۇيلەردى كورگەندە جايلاۋعا ەندى كوشىپ كەلىپ, مارە-سارە بولىپ جاتقان قازاق اۋىلىنىڭ بەينەسى كوز الدىمىزعا كەلدى. التىباقاندا ۇلتتىق كيىم كيگەن جاستار اۋەلەتىپ ءان شىرقادى. استانا قالالىق فيلارمونياسىنىڭ حالىق اسپاپتار وركەسترىنىڭ ونەرپازدارى كۇمبىرلەتىپ كۇي توكتى. بەلگىلى ەسترادا ءانشىسى ايگۇل يمانباەۆا حالىقتى نازدى اندەرىمەن ادەمى اسەرگە بولەدى. ەلوردالىقتارعا جاقسى تانىس اعايىندى جۇگىنىسوۆتەر دە تىڭدارماندارىن ءتانتى ەتتى. تاعى باسقا ەل تانىعان انشىلەر دە كوپشىلىكتىڭ كوڭىلىن كوتەردى.
اسىرەسە, مەرەكەدە ۇلتتىق ويىندار بايراعى جەلبىرەدى. كۇشتەرى تاسىپ, اتويلاعان جىگىتتەردىڭ نامىسى قوزدى. بالا كۇنىمىزدە ءتۇبىن ءتۇسىرىپ ويناعان اسىق اتۋ سايىسىنىڭ ماڭايىنا ۇيىرىلگەن جەتكىنشەكتەردىڭ قاراسى مول بولدى. ءتىپتى, ۇلكەندەردىڭ دە دەلەبەسى قوزىپ, بالالارمەن تەڭ تۇرىپ جارىسقا ءتۇستى. بالالىقتىڭ بازارىنان الىستاعاننان بەرى اسىق اتۋدى ساعىنىپ قالىپپىز. قاتىسۋشىلارمەن بىرگە ءبىز دە ساقامىزدى شىرق ءۇيىرىپ, نىسانا كوزدەدىك. كەيىنگى جىلدارى شەتكەرىلەپ قالعان اسىق ويىندارىنىڭ جاندانىپ كەلە جاتقانى جۇرەككە جىلۋلىق ۇيالاتادى. بۇل باعىتتا «اسىق اتۋ» ۇلتتىق فەدەراتسياسى ءتاپ-ءتاۋىر جۇمىس اتقارىپ ءجۇر.
كىر تاسىن كوتەرۋ سايىسىندا كىلەڭ سوم بىلەكتىلەر كۇش سىناستى. بىرىنەن-ءبىرى وتكەن سايىپقىرانداردىڭ ونەرىنە جيىلعان قاۋىم ريزا بولدى. ولار اۋىر كىر تاسىن قينالماي كوتەرىپ, باسىنان اسىرىپ جاتتى. بۇلا كۇشى تاسىعان جىگىتتەردىڭ ءبارى دە سايىن دالانى ەرەن كۇشتەرىمەن تاڭعالدىرعان قاجىمۇقان مەن بالۋان شولاقتىڭ ۇرپاقتارى ەكەندىگىن تانىتتى. قۇرىش بىلەكتى جىگىتتەر دە قول كۇرەستىرىپ, مەرەكەنىڭ مەرەيىن اسىردى. ارقان تارتىس باسەكەسى دە تويدىڭ كوركىن اشتى.
شارا بارىسىندا نەمەرەلەرىن قىدىرتىپ, دالاداعى قىزىقتاردى تاماشالاپ جۇرگەن ۇلكەن كىسىلەرمەن تىلدەستىك. ءبارى دە اقجارما تىلەكتەرىن ءبىلدىردى.
– ناۋرىزدى اسىعا كۇتەمىن. ءبىزدىڭ بالا كۇنىمىزدە اكە-شەشەمىز تويلايتىن. كوجە ءپىسىرىپ, قىستان قالعان ءسۇردى قازانعا سالاتىن. جاسى ۇلكەن قاريالار باتا بەرەتىن. كەيىن وسىنداي تاماشا مەيرامدى جوعالتىپ الدىق. ءوزىم اتباسار قالاسىندا تۋىپ ءوستىم. قازىر ۇلىستىڭ ۇلى كۇنىن وتباسىمىزبەن اتاپ وتەمىز. بايبىشەم ناۋرىز كوجە ءپىسىرىپ, بالالارىم مەن نەمەرەلەرىمە ءدام تاتقىزامىز. بۇگىنگى مەرەكە قاتتى ۇناپ جاتىر. كۇن دە شىرايلانىپ تۇر. جاڭا جىلىمىز ەلىمىزگە باقىت, بەرەكە اكەلسىن دەپ تىلەيمىن, – دەيدى ارىستان مۇراتوۆ ەسىمدى اقساقال.
«اينالايىن, مەن الىس اۋىلدان بالالارىما قىدىرىپ كەلىپ, ناۋرىز مەرەكەسىن تاماشالاپ ءجۇرمىن.
قازاقتىڭ بايىرعى سالت-ءداستۇرى قايتا جاندانىپ جاتىر. قۋانىشتىمىن. ۇلىستىڭ ۇلى كۇنى دەگەن – عاجايىپ مەيرام عوي. كۇن مەن ءتۇن تەڭەلەدى. ناۋرىزبەن بىرگە كوكتەم كەلىپ, كوڭىلىمىز دە جادىراپ قالدى. ۇلى مەرەكەمىز حالقىمىزعا جاقسىلىق الىپ كەلسىن» دەيدى قانەش ىسقاققىزى دەگەن انامىز.
ۇزىن ءسوزدىڭ قىسقاسى, ۇلىستىڭ ۇلى كۇنىن ەلوردالىق اعايىندار جايما-شۋاق پەيىلمەن قارسى الىپ, ءبىر-بىرىمەن قاۋىشا قۇشاقتاسىپ, ۇلتتىق عۇرىپتارىمىزدى دارىپتەي ءبىلدى.
ازامات ەسەنجول
