جۋرناليستەر باعبانى
ساعاداتتىڭ باسپاسوزگە باۋىر باسۋى اكەسى ساعىندىقتان دارىعان. سوناۋ ىشسە-تاماققا, كيسە-كيىمگە جارىماي جۇرگەن سوعىستان كەيىنگى اۋىر كەزەڭنىڭ وزىندە ول كىسىنىڭ قولىنان گازەت-جۋرنال ءبىر تۇسكەن ەمەس. سول سەبەپتى ونى اۋىلداستارى «گازەت-شال» دەپ اتايتىن.
«وقۋى باردىڭ توقۋى بار» دەگەندەي, ول كىسىنىڭ بىلىمدارلىعى دا كەرەمەت ەدى. بۇكىل اعايىن-تۋىس, كورشى-قولاڭنان باستاپ, اۋدانداعىلارعا دەيىن اقىل-كەڭەس سۇراپ كەلىپ جاتاتىن. نەگىزىنەن, بۇلاردىڭ اۋلەتىنە ءبىلىم باستاۋى ساعىندىقتىڭ اكەسى ادىلبەكتەن تاراعان. اۋىل مولداسىنىڭ ءدارىسىن كورگەن ول, كىشى بالاسىن اتباسارداعى ەكى جىلدىق ورىس-قازاق مەكتەبىنە بەرەدى. بۇل – وكتيابر رەۆوليۋتسياسىنا دەيىنگى كەزەڭ.
مىنە, بۇگىنگى قالامى جۇيرىك جۋرناليست, كوكجيەگى كەڭ عالىم, ۇلاعاتتى ۇستاز ساعادات ساعىندىقۇلى وسىنداي ءتالىمى زور, پايىمى مول ۇيادان تۇلەپ ۇشقان.
«ۇيادا نە كورسەڭ, ۇشقاندا سونى ىلەرسىڭ» دەيدى حالىقتىڭ قاناتتى ءسوزى. «گازەت-شالدىڭ» بالاسى التىنشى سىنىپتان باستاپ قولىنا قالام العان. ءوزىنىڭ تەوريالىق ءبىلىمىن جەتىلدىرۋ ءۇشىن, سول ءتۇبىت قانات كەزىنىڭ وزىندە سوناۋ ماسكەۋدەن پوشتا ارقىلى ءتۇرلى گازەت-جۋرنالدارمەن قوسا جۋرناليستيكا تەورياسىن تارقاتاتىن كىتاپتار الدىرىپ وقيتىن. ءسويتىپ اۋداندىق گازەتكە العاشقى ماقالالارى دا شىعا باستادى.
ءوز جولىن ەرتە تانىعان تاستۇلەكتىڭ الدىندا مەكتەپ ءبىتىرگەن سوڭ «كىم بولام؟» دەگەن سوقتالى سۇراق بولعان جوق. قازاق ۋنيۆەرسيتەتى جۋرناليستيكا فاكۋلتەتىن بىتىرگەن سوڭ, قايناعان ءومىر ورتاسىنداعى اۋداندىق گازەتىنە قايتىپ كەلىپ, ماماندىعىن تاعى ءبىر شىڭداپ العان وعان سول كەزدەگى استانامىز الماتىدان قىزمەت الۋ ونشا قيىنعا تۇسكەن جوق. «وگني الاتاۋ», «لەنينسكايا سمەنا», «كازاحستانسكايا پراۆدا» سياقتى رەسپۋبليكامىزدىڭ باستى باسپاسوزدەرىنەن باستاپ, وداقتىڭ تورىندەگى ەكىنىڭ ءبىرىنىڭ قولى جەتە بەرمەيتىن «پراۆداعا» دەيىن ەركىن كوسىلدى. اقىرى وداق بيىگىنە كوتەرىلىپ, سول كەزدەگى اقپاراتتىڭ التىن دىڭگەگى سانالاتىن تاسس-تىڭ قازاقستانداعى ءتىلشىسى بولىپ تاعايىندالدى. بۇل كەزدەر ونىڭ ەڭ جەمىستى شاعى ەدى.
جۋرناليستيكانىڭ جازيراسىن وسىلاي ءبىراز ەمىن-ەركىن شارلاعاننان كەيىن اتى اڭىزعا اينالعان تەمىربەك قوجاكەەۆ اقىلىمەن عىلىمعا بەت بۇرىپ, سول كىسىنىڭ كافەدراسىنا اعا وقىتۋشى بولىپ كەلدى. ۇلاعاتتى ۇستازدىڭ ايتۋىمەن قازاقشاعا دەن قويىپ, ەندى انا تىلىندە لەكتسيا وقۋعا ماشىقتاندى. ول ۇستازىنىڭ وسى اقىلىنا كۇنى بۇگىن ءدان ريزا.
«تالاپتى ەرگە نۇر جاۋار» دەگەندەي, ماسكەۋ ۋنيۆەرسيتەتىندە ماماندىعىن جەتىلدىرىپ جۇرگەندە كانديداتتىق تاقىرىبىن سوندا بەكىتتىرىپ, تاعى دا «تەمىر تەمكەڭنىڭ» تەگەۋرىنىنىڭ ارقاسىندا ودان كەيىنگى الاساپىرانعا ىلىكپەي قازاق عىلىمىنىڭ قارا شاڭىراعى الماتىدا ساتىمەن قورعاپ الدى. ول بۇگىندە عىلىم جولىندا تالماي, ءالى دە ورگە ورلەپ كەلەدى. ۇستاز بۇل كۇندەرى ەلورداداعى ەۋرازيا ۇلتتىق ۋنيۆەرسيتەتىندە شاكىرت تاربيەلەۋدە.
مەن ساعاداتپەن بەس جىل ۋنيۆەرسيتەتتە, ەكى جىل سول كەزدە ساياسي ءبىلىمنىڭ شىڭى سانالاتىن جوعارى پارتيا مەكتەبىندە اتتاي جەتى جىل بىرگە وقىدىم. ونىڭ بىلگىر بىلىمدارلىعىنا, اسا العىرلىعىنا سوندا كوزىم جەتتى. ال ءوزى ءومىر بويى باسقا تىلدە ءبىلىم الىپ كەلسە دە, قازاق دەسە باقانىن الا جۇگىرەتىن كەرەمەت پاتريوت بولدى.
«ۇستازدىق ەتكەن جالىقپاس, ۇيرەتۋدەن بالاعا». ساعادات ساعىندىقۇلىنان ءتالىم العان شاكىرتتەرىنىڭ ءوزى – بۇگىندە ءبىر قاۋىم ەل. ولاردىڭ اراسىندا قىر اسقان قىزمەتكەرلەر دە, بەلگە شىققان بىلگىرلەر دە جەتەرلىك.
بۇل ورايدا ساكەڭدى جەمىسى ماۋەلەپ, جاپىراعى جايقالىپ تۇرعان بايتەرەككە تەڭەسە دە بولار. ءسوز سوڭىندا وعان «جەتپىستىڭ جەلكەنىن كەرىپ, ءومىردىڭ ايدىنىندا ايبىنىڭ اسىپ جۇزە بەر, ارداقتى ازامات, ايبارلى دوس» دەمەكپىز.
ساۋلەبەك جامكەنۇلى,
جۋرناليست