ارتتا قالىپ بارا جاتقان سيىر جىلى تاۋەلسىزدىكتىڭ 30 جىلدىق مەرەيتويى اياسىندا ءوتتى. جىر الىبى – جامبىلدىڭ 175, كۇش اتاسى – قاجىمۇقاننىڭ 150 جىلدىقتارى وسى جىلى رەسپۋبليكالىق دەڭگەيدە اتاپ ءوتىلدى. جالپى 2021 جىلى ەل مەن ەلوردادا ايتۋلى وقيعالار از بولمادى. سولاردىڭ نەگىزگىلەرىن تومەندەگى توپتامادا جيناقتادىق.
باستى وقيعا – مەرەيتوي
ءححى عاسىردىڭ جيىرما ءبىرىنشى جىلىنىڭ باستى وقيعاسى – ءتاۋ ەتەر تاۋەلسىزدىگىمىزدىڭ 30 جىلدىعى. مەملەكەت باسشىسى قاسىم-جومارت توقاەۆ جىل باسىندا جاريالانعان «تاۋەلسىزدىك بارىنەن قىمبات» اتتى ماقالاسىندا وسى جىلدارى العان باعدارىمىز بەن باعىندىرعان بەلەستەرىمىزگە توقتالىپ, تاۋەلسىزدىگىمىزدى تانىم مەن تاعىلىم, قوعام مەن قۇندىلىق, ۇلاعات پەن ۇستانىم تۇرعىسىنان قاراستىرىپ, ازاتتىق مەرەيتويىن سوعان ساي اتاپ ءوتۋ كەرەكتىگىنە نازار اۋداردى.
«…بۇل – ارمان-ماقساتتارىمىزدى توعىستىرىپ, بولاشاققا تىڭ سەرپىنمەن قادام باسۋ ءۇشىن وتكەنگە تاعى ءبىر مارتە ورالاتىن, جەتىستىكتەرىمىز بەن كەمشىلىكتەرىمىزدى وي ەلەگىنەن وتكىزەتىن ماڭىزدى كەزەڭ. الداعى ءتورتىنشى ونجىلدىقتىڭ بىزگە جۇكتەيتىن مىندەتى – قۋاتتى ەلدىڭ يەسى جانە كەمەل حالىق بولۋ. بۇل جولدا ساياسي-ەكونوميكالىق رەفورمالاردى جانە سانانى جاڭعىرتۋ ۇدەرىسىن جالعاستىرىپ, زامان تالابىنا بەيىمدەلگەن ۇلتتىڭ جاڭا بولمىسىن قالىپتاستىرۋىمىز قاجەت. ەگەمەندىگىمىزدىڭ ماڭگىلىك ۇشتاعانى – التايدان اتىراۋعا, الاتاۋدان ارقاعا دەيىن كەڭ كوسىلگەن بايتاق جەرىمىز, انانىڭ اق سۇتىمەن بويىمىزعا دارىعان قاستەرلى ءتىلىمىز جانە بارلىق قيىندىقتاردان حالقىمىزدى سۇرىندىرمەي الىپ كەلە جاتقان بەرەكە-بىرلىگىمىز. ءبىز وسى ءۇش قۇندىلىقتى كوزدىڭ قاراشىعىنداي ساقتايمىز» دەپ جازعان مەملەكەت باسشىسى تاريحي سانانى جاڭعىرتۋ جانە ءارى قاراي دامۋىمىز ءۇشىن بىرقاتار ماڭىزدى تاپسىرمالاردى بەردى.
تۇڭعىش-پرەزيدەنت ەلباسى نۇرسۇلتان نازارباەۆ مەرەيتويعا «تاۋەلسىزدىك تاعىلىمى» اتتى ماقالاسىن ارنادى.
«تاۋەلسىزدىكتىڭ ءمان-ماعىناسى تۋرالى ءتۇرلى عىلىم وكىلدەرى وزىنشە تۇجىرىم جاسايتىنى انىق. بىراق ءبىر نارسە اقيقات, ول – اتا-بابالارىمىزدىڭ ازاتتىق جولىنداعى جان الىسىپ, جان بەرىسكەن سان عاسىرلىق كۇرەسىنىڭ زاڭدى جالعاسى, حالىقارالىق قۇجاتتارمەن بەكىتىلىپ, ماڭگىلىككە بەرىلگەن سىيى.
تاۋەلسىزدىككە بارار قيىن جولدارداعى سانسىز كوپ شايقاستار مەن كوتەرىلىستەردە قانشاما قاھارمان بابالارىمىز شەيىت بولدى. ولاردى ەسكە الۋ, قۇرمەتتەۋ – ءبىزدىڭ پارىزىمىز. سوندىقتان ءبىز جاڭا زاماندا قانتوگىسكە جول بەرمەي, قاسيەتتى كيەمىز – تاۋەلسىزدىككە سابىر مەن توزىمدىلىك, اقىل مەن پاراسات ارقىلى قول جەتكىزدىك» دەپ جازدى وندا ەلباسى.
ءماجىلىس پەن ءماسليحات سايلاۋى
10 قاڭتاردا ەلىمىزدە پارلامەنت ءماجىلىسى مەن ءتۇرلى دەڭگەيدەگى ءماسليحات سايلاۋى ءوتتى. Nur Otan پارتياسى – 71,09 پايىز, «اق جول» پارتياسى – 10,95 پايىز, قازاقستان حالىق پارتياسى (قحپ) – 9,10 پايىز, «اۋىل» پارتياسى – 5,29 پايىز داۋىس, ADAL ساياسي پارتياسى 3,57 پايىز داۋىس جينادى. ەلوردادا بارلىعى 283 سايلاۋ ۋچاسكەسى جۇمىس ىستەدى. قورىتىندىسىندا ءتيىستى 7 پايىزدىق مەجەنى باعىندىرعان Nur Otan پارتياسى, «اق جول» پارتياسى جانە قازاقستان حالىق پارتياسى وكىلدەرى ءماجىلىس جانە نۇر-سۇلتان قالاسى ءماسليحاتىنىڭ دەپۋتاتتارى اتاندى.
جىر الىبى – جامبىل
جىر الىبى – جامبىل جاباەۆتىڭ 175 جىلدىق مەرەيتويى ەلوردادان باستالدى. الدىمەن ەلورداداعى اقىن ەسكەرتكىشىنە گۇل شوعىن قويۋ ءراسىمى ءوتتى. شاراعا مەملەكەتتىك حاتشى قىرىمبەك كوشەرباەۆ, مادەنيەت جانە سپورت ءمينيسترى اقتوتى رايىمقۇلوۆا, نۇر-سۇلتان قالاسىنىڭ اكىمى التاي كولگىنوۆ, اقىن-جازۋشىلار, جامبىلتانۋشىلار جانە قوعام قايراتكەرلەرى قاتىستى.
مەرەيتويلىق جىل ىشىندە رەسپۋبليكا بويىنشا 500-گە جۋىق الەۋمەتتىك, عىلىمي, تانىمدىق ءىس-شارالار وتكىزۋ جوسپارلانعان. سونىمەن قاتار, اقىن ومىرىنەن دەرەكتى فيلم ءتۇسىرۋ, ولەڭدەرىنىڭ جاڭا جيناقتارىن شىعارۋ, ايتىستار مەن ادەبي كونكۋرستاردى, كىتاپ كورمەلەرىن ۇيىمداستىرۋ, مەرەيتويلىق مونەتا, پوشتا ماركاسىن ازىرلەۋ جانە باسقا دا شارالار وتكىزۋ كوزدەلدى. كومپوزيتور القۋات قازاقباەۆتىڭ «جامبىل جىراۋ» وپەراسىنىڭ پرەمەراسى ءوتتى. ليبرەتتو اۆتورلارى – دارحان قىدىرالى مەن اقەدىل تويشانۇلى.
قاجىمۇقان ۇلىقتالدى
بيىل – حالقىمىزدىڭ ارداقتى ۇلى, داڭقتى پالۋان قاجىمۇقان مۇڭايتپاسۇلىنىڭ تۋعانىنا 150 جىل. تۇلعا مەرەيتويىنا وراي ەلوردادا بەينەچەللەندج ءوتتى. بۇل مازمۇندى شارا نۇر-سۇلتان قالاسى اكىمدىگى مەن قارۋلى كۇشتەرى ۇلتتىق اسكەري پاتريوتتىق ورتالىعىنىڭ قولداۋىمەن ىسكە استى.
اتالعان ءىس-شاراعا كۇشپەن جاسالاتىن ءنومىر كورسەتۋدە الەمنىڭ ءتورت دۇركىن رەكوردسمەنى, گيننەس رەكوردتار كىتابىنىڭ جانە قازاقستاننىڭ التى دۇركىن رەكوردسمەنى سەرگەي تسىرۋلنيكوۆ جانە قالالىق جاستار ساياساتى ماسەلەلەرى مەن ءبىلىم باسقارمالارى, «جاس سارباز» جاسوسپىرىمدەر اسكەري-پاتريوتتىق قوزعالىسىنىڭ وكىلدەرى قاتىستى. 3 اقپاندا باستالعان شارا اتاقتى بالۋاننىڭ ومىرگە كەلگەن كۇنى 7 ساۋىرگە دەيىن جالعاستى.
وكتيابر بوكەيحانعا اۋىستى
تاۋەلسىزدىك كۇنى قارساڭىندا قاراعاندى قالاسىنداعى وكتيابر اۋدانىنىڭ اتاۋى ءاليحان بوكەيحانعا اۋىستى. بۇل اقجولتاي جاڭالىق الاش كوسەمىنىڭ بيىلعى 155 جىلدىعىمەن سايكەس كەلدى. ءتيىستى شەشىم وبلىستىق ءماسليحاتتىڭ كەزەكتى IX سەسسياسىندا ماقۇلداندى.
اۋدان 1938 جىلى قالانىڭ سولتۇستىك بولىگىندە قۇرىلعان. 1961 جىلعا دەيىن ستالين, سودان كەيىن وكتيابر دەپ اتالدى. ونىڭ اۋدانى – 22,4 مىڭ گا, حالقى – 227 مىڭ ادام. قۇرامىنا مايقۇدىق, پريشاحتينسك, سۇرىپتاۋ ەلدى مەكەندەرى كىرەدى.
قايىرىمدى ىستەر مارافونى
ەل تاۋەلسىزدىگىنىڭ 30 جىلدىعىن مەرەكەلەۋ شەڭبەرىندە نۇر-سۇلتان قالاسىندا رەسپۋبليكالىق «قايىرىمدى ىستەر مارافونى» ءوتتى. اكتسيانى قالالىق «رۋحاني جاڭعىرۋ» جوبالىق كەڭسەسى ۇيىمداستىردى.
ءىس-شارانىڭ ماقساتى – مەملەكەت پەن بيزنەس, ەرىكتىلەر, مەتسەناتتار, ۇكىمەتتىك ەمەس ۇيىمدار مەن قاراپايىم ازاماتتار اراسىندا ىنتىماقتاستىق پەن سەرىكتەستىكتى قولداۋ. حالىق اراسىندا جومارتتىق پەن جاقسىلىق جاساۋ يدەيالارىن كەڭىنەن ناسيحاتتاۋ.
«قايىرىمدى ءىس جاساۋ مارافونى ارنايى تۇردە بۇگىن اشىلىپ جاتقانىمەن, بۇل باعىتتاعى ءىس-شارالار بىزدە جىل سايىن ۇيىمداستىرىلىپ كەلەدى. وزدەرىڭىز بىلەتىندەي, جاقسىلىق جاساۋ, قول ۇشىن سوزۋ, يگىلىكتى ىستەردى جۇزەگە اسىرۋ – «رۋحاني جاڭعىرۋ» مەملەكەتتىك باعدارلاماسىنىڭ ءبىر باعىتى. ەلوردادا ۆولونتەرلەر مەن مەتسەناتتاردىڭ ۇيىتقى بولۋىمەن جىل سايىن كوپتەگەن قايىرىمدىلىق شارالارى ءوتىپ كەلەدى. بىزدە, اسىرەسە, كوپبالالى جانە از قامتىلعان وتباسىلارعا كومەك كورسەتۋدە مەتسەناتتاردىڭ ۇلەسى زور. كەيبىر قول ۇشىن سوزۋشىلار قانشا جاقسىلىق جاساسا دا, اتى-ءجونىن اتاماۋدى سۇرايدى» دەدى نۇر-سۇلتان قالاسى اكىمىنىڭ ورىنباسارى باقتيار ماكەن اتالعان مارافوننىڭ اشىلۋ سالتاناتىندا.
ەلوردا – ەرەكشە مونەتادا
قازاقستان ۇلتتىق بانكى التىن كومپونەنتى بار كۇمىستەن جاسالعان نومينالى 1000 تەڭگەلىك «ەستە قالاتىن وقيعالار مەن ءبىرتۋار ادامدار» سەرياسىنان «Qazaqstannyń astanasy – Nur-Sultan» كوللەكتسيالىق مونەتالارىن شىعاردى. نومينالى – 1000 تەڭگەلىك, جالپى ماسساسى – 62,2 گرامم, 925/1000 سىنامالى كۇمىستەن, ماسساسى – 46,2 گرامم, قۇرامداس بولىگى – 999/1000 سىنامالى التىننان, ماسساسى – 16 گرامم, «proof» دايىنداۋ ساپاسىمەن, ديامەترى 50 مم مونەتالار 1000 دانا تارالىممەن دايىندالعان. كوللەكتسيالىق مونەتالار قازاقستان تەڭگە سارايىندا شىعارىلدى.
تۇركىستانداعى كەرۋەن ساراي
تۇركىستان قالاسىندا ورتالىق ازياداعى ەڭ ءىرى «كەرۋەن-ساراي» كوپفۋنكتسيونالدى تۋريستىك كەشەنى اشىلدى. ينۆەستيتسيالىق جوبانى «Turkistan Tourism City» كومپانياسى ىسكە اسىردى. كەشەن قۇرىلىسى 2019 جىلى جەلتوقسان ايىندا باستالدى.
نىسان 20,5 گا اۋماقتا ورنالاسقان. كەشەنگە جىبەك جولى داۋىرىندەگى ساۋداگەرلەر مەن قولونەرشىلەر كوشەسى, «ۇشاتىن تەاتر», ات شوۋىن وتكىزۋگە ارنالعان امفيتەاتر, شىعىس بازارى, ساۋدا سورەلەرى مەن بۋتيكتەر, قوناق ۇيلەر مەن مەيرامحانالار, سپا جانە فيتنەس-ورتالىق, كينوتەاتر, وتباسىلىق ويىن-ساۋىق ورتالىعى كىرەدى. بارلىق قۇرىلىمدار سۋ ارناسى ارقىلى بايلانىستىرىلعان. وندا سۋداعى «قايىق شەرۋى» تەاترلاندىرىلعان شوۋى وتكىزىلەدى. «كەرۋەن-ساراي» كەشەنىنىڭ ورتالىق ازيادا بالاماسى جوق جانە ول قوجا احمەت ياساۋي كەسەنەسىنەن كەيىن وڭىرگە تۋريستەر مەن ينۆەستيتسيالاردى تارتاتىن باستى ورتالىققا اينالۋى ءتيىس.
ءبىر ميلليون كوشەت وتىرعىزىلدى
ەلوردادا ءبىر ميلليوننان استام كوشەت وتىرعىزىلدى. 10 ساۋىردە باستالعان «بىرگە – تازا قازاقستان» ەكولوگيالىق شاراسى اياسىندا «استانا وپەرا» ماڭىنداعى اۋماقتا ەمەن باعى, ترياتلون ساياباعىندا بورتەگۇل باعى, «استانا بالەت» اۋماعىندا جاسىل باق پايدا بولدى. پەداگوگتاردىڭ, دارىگەرلەر مەن قۇتقارۋشىلاردىڭ قۇرمەتىنە سكۆەرلەر اشىلىپ, ولار دا اباتتاندىرىلدى.
«ەلوردانىڭ جاسىل بەلدەۋىندە دە اعاش وتىرعىزامىز. بۇل جاسىل «وازيس» قالاسىن قۇرۋعا مۇمكىندىك بەرەدى. تەك ساياباق اۋماقتارىن, تۇرعىن ۇيلەر مەن اۋلالاردى اباتتاندىرىپ قانا قويماي, سونىمەن قاتار قالامىزدىڭ كورىكتى جەرلەرىن دە كوگالداندىرامىز. ساياباقتاردا, سكۆەرلەردە, بۋلۆارلاردا سۋارۋ جۇيەسى 5 ەسە جاقساردى. سۋارۋ جۇيەسى اۆتوماتتى جانە مەحانيكالىق رەجيمدە جۇزەگە اسىرىلادى. نۇر-سۇلتانداعى ەكولوگيالىق ايماقتار سانى جىل سايىن وسەدى» دەدى ەلوردا اكىمى التاي كولگىنوۆ ەكولوگيالىق شارانىڭ اشىلۋىندا.
ەلدىكتى اسقاقتاتقان ەستكەرتكىشتەر
ەلوردادا تاۋەلسىزدىكتىڭ 30 جىلدىعى اياسىندا تۇعىرلى تۇلعالاردىڭ ەسكەرتكىشتەرى بوي كوتەردى.
ۇلى جەڭىس كۇنى قارساڭىندا ەكى مارتە كەڭەس وداعىنىڭ باتىرى تالعات بيگەلدينوۆتىڭ, استانا كۇنىنە وراي ءبىر ءانسامبلدى قۇراعان الاش ارىستارى ءاليحان بوكەيحان, احمەت بايتۇرسىنۇلى جانە مىرجاقىپ دۋلاتۇلىنىڭ, ۇلتتىق عىلىم اكادەمياسىنىڭ نەگىزىن قالاپ, تۇڭعىش پرەزيدەنتى بولعان قانىش ساتباەۆتىڭ, كۇي اناسى دينا نۇرپەيىسوۆانىڭ, تامىز ايىندا كورنەكتى مەملەكەت قايراتكەرى جۇمابەك تاشەنەۆتىڭ, كۇزدە ۇلى اعارتۋشى, پەداگوگ ىبىراي ءالتىنساريننىڭ, كۇش اتاسى – قاجىمۇقان مۇڭايتپاسۇلىنىڭ, وليمپيادا جانە الەم چەمپيونى, قازاقستاننىڭ ەڭبەك ەرى جاقسىلىق ۇشكەمپىروۆتىڭ, تاۋەلسىزدىك كۇنى قارساڭىندا الەم ويشىلى, عۇلاما عالىم ءابۋ ناسىر ءال-ءفارابيدىڭ ەسكەرتكىشتەرى اشىلدى.
جەر ساتۋعا تىيىم سالدى
مەملەكەت باسشىسى قاسىم-جومارت توقاەۆ جەردى شەتەلدىكتەرگە ساتۋعا تىيىم سالاتىن زاڭعا قول قويدى. قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ كەيبىر زاڭنامالىق اكتىلەرىنە جەر قاتىناستارى ماسەلەلەرى بويىنشا وزگەرىستەر مەن تولىقتىرۋلار ەنگىزىلدى. سوعان سايكەس اۋىل شارۋاشىلىعى جەرلەرىن شەتەلدىكتەرگە, ازاماتتىعى جوق ادامدارعا, شەتەلدىك زاڭدى تۇلعالارعا, شەتەلدىك قاتىسۋى بار قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ زاڭدى تۇلعالارىنا, حالىقارالىق ۇيىمدارعا, حالىقارالىق قاتىسۋى بار عىلىمي ورتالىقتارعا, سونداي-اق قانداستارعا جەكە مەنشىككە جانە جالعا بەرۋگە تىيىم سالىنادى.
وتاندىق ۆاكتسينا – ماقتانىش
كوكتەمدە QazVac برەندىمەن شىعارىلاتىن QazCovid-In وتاندىق ۆاكتسيناسىن سالۋ باستالدى. بۇل ۆاكتسينا دۇنيەجۇزىلىك دەنساۋلىق ساقتاۋ ۇيىمىنىڭ تىزىلىمىنە ەنگىزىلگەن. ول بيولوگيالىق قاۋىپسىزدىك پروبلەمالارىنىڭ عىلىمي-زەرتتەۋ ينستيتۋتىنىڭ بازاسىندا جاسالعان. ۆاكتسينا كوروناۆيرۋستىق ينفەكتسياعا قارسى تۇراقتى يممۋنيتەتتى قالىپتاستىرادى. ونىڭ قاۋىپسىزدىگى مەن باسقا ۆاكتسينالارعا قاراعاندا ارتىقشىلىعى دالەلدەندى. QazVac ۆاكتسينا اسسوتسياتسيالانعان اۋرۋلاردى تۋدىرمايدى. ەكى كومپونەنتتى QazVac ۆاكتسيناسىنىڭ تيىمدىلىگى كلينيكالىق سىناقتاردان كەيىن 96 پايىزدى كورسەتكەن.
پارتيا توراعالىعىن پرەزيدەنتكە تاپسىرادى
تۇڭعىش پرەزيدەنت-ەلباسى نۇرسۇلتان نازارباەۆ Nur Otan پارتياسىنىڭ توراعاسى وكىلەتتىگىن مەملەكەت باسشىسى قاسىم-جومارت توقاەۆقا تاپسىرۋ تۋرالى شەشىم قابىلدادى. ەلباسىنىڭ بۇل شەشىمى Nur Otan پارتياسىنىڭ ساياسي كەڭەسىنىڭ كەڭەيتىلگەن وتىرىسىندا جاريا ەتىلدى. پارتيا باسشىسىنىڭ وكىلەتتىگىن تاپسىرۋ ءراسىمى پارتيا جارعىسىنا سايكەس جۇزەگە اسىرىلادى.
ەلباسى ءوز سوزىندە پارتيانىڭ نەگىزىن قالاپ, وسى ۋاقىتقا دەيىن باسشىلىق ەتكەنىن اتاپ ءوتتى. Nur Otan پارتياسىن ەل پرەزيدەنتى باسقارىپ, ونىڭ ساياساتى مەن ستراتەگياسىن ءوزى ايقىنداپ وتىرۋ كەرەكتىگىن ايتتى.
تۇڭعىش پرەزيدەنت-ەلباسى نۇرسۇلتان نازارباەۆتىڭ توراعالىعىمەن وتكەن قازاقستان حالقى اسسامبلەياسىنىڭ «بىرلىكتىڭ, تاتۋلىق پەن كەلىسىمنىڭ 30 جىلى» اتتى XXIX سەسسياسىندا ەلباسى اسسامبلەيانى باسقارۋ قۇقىعىن پرەزيدەنت قاسىم-جومارت توقاەۆقا بەردى. نۇرسۇلتان نازارباەۆ «قازاقستان حالقى اسسامبلەياسىنىڭ قۇرمەتتى توراعاسى» مارتەبەسىن يەلەندى
Nur-Sultan – تاۋەلسىزدىك تۇمارى
نۇر-سۇلتان قالاسى اكىمدىگىنىڭ ۇيىمداستىرۋىمەن «تاۋەلسىزدىكتىڭ 30 جىلدىعى: جارقىراعان ەلوردا» اتتى عىلىمي-پراكتيكالىق كونفەرەنتسيا ءوتتى. القالى باسقوسۋعا مەملەكەتتىك ورگاندار, ۇكىمەتتىك ەمەس ۇيىمدار, شىعارماشىلىق ينتەلليگەنتسيا وكىلدەرى, قوعام قايراتكەرلەرى قاتىستى. جيىن بارىسىندا قالا اكىمدىگىنىڭ قولداۋىمەن جارىق كورگەن «Nur-Sultan – تاۋەلسىزدىك تۇمارى», «نۋر-سۋلتان – سيمۆول نەزاۆيسيموستي», «تاريحي شەشىمدەر, تاعدىرلى بەلەستەر» كىتاپتارى جانە «ەل جۇرەگى – نۇر-سۇلتان» اندەر جيناعى تانىستىرىلدى.
«Nur-Sultan – تاۋەلسىزدىك تۇمارى» جانە «نۋر-سۋلتان – سيمۆول نەزاۆيسيموستي» كىتاپتارى «استانا اقشامى» جانە «ۆەچەرنيايا استانا» گازەتتەرىنىڭ ماتەريالدارى نەگىزىندە دايىندالدى. اتالمىش باسىلىمدار ۇجىمدارى ازىرلەگەن كولەمدى ەڭبەكتەردە تاۋەلسىزدىكتىڭ 30 جىلىنداعى ەلىمىز بەن ەلوردانىڭ ەلەۋلى وقيعالارى قامتىلدى.
ارداگەرلەر ورتالىعى اشىلدى
تاۋەلسىزدىگىمىزدىڭ 30 جىلدىعىنا جانە «ارداگەرلەر ۇيىمى» رەسپۋبليكالىق قوعامدىق بىرلەستىگىنىڭ نۇر-سۇلتان قالالىق ارداگەرلەر كەڭەسى قۇرىلعانىنىڭ 30 جىلدىعىنا وراي قالا اكىمى التاي كولگىنوۆتىڭ قولداۋىمەن ەلوردادا ارداگەرلەر ورتالىعى اشىلدى. دوستىق كوشەسىندەگى «نۇرسايا-2» تۇرعىن ءۇي كەشەنىندە ورنالاسقان ورتالىق شاحمات, دويبى, توعىزقۇمالاق ويىندارى جانە سپورتتىق جاتتىعۋ قۇرالدارىمەن جابدىقتالعان. مۇندا كوركەمونەرپازدار, حور ۇجىمدارى دايىندالاتىن زالدار بار. شايحانا مەن كىتاپحانا دا جۇمىس ىستەيدى. زەينەتكەرلەر بەلگىلەنگەن كەستەگە قاراي وسى ورتالىقتا كوڭىلدەرى قالاعان ۇيىرمەلەرگە قاتىسىپ, بوس ۋاقىتتارىن ءتيىمدى ءارى پايدالى وتكىزۋگە مۇمكىندىك الدى.
ۇلەسكەرلەر باسپانالى بولدى
ەلوردادا ەل باسشىلىعىنىڭ تاپسىرماسى بويىنشا قۇرىلىسى ۇزاققا سوزىلعان نىسانداردىڭ قۇرىلىسىن اياقتاۋ بويىنشا اۋقىمدى, جۇيەلى جۇمىستار جۇرگىزىلۋدە. 2019 جىلدىڭ جازىندا 52 نىسان ۇزاق قۇرىلىس رەتىندە ەسەپتەلگەن ەدى. بۇل – 150 كوپپاتەرلى تۇرعىن ءۇي كەشەنى.
بىلتىر جۇرگىزىلگەن جۇمىستار ناتيجەسىندە 20 تۇرعىن ءۇي پايدالانۋعا بەرىلىپ, ەكى جىلدا جاسالعان ءتيىستى جۇمىستاردىڭ قورىتىندىسىندا 5 مىڭنان استام ۇلەسكەر باسپانالارىنا كىردى. وسى جىلى پروبلەمالىق 57 تۇرعىن ءۇي كەشەنى تاپسىرىلدى. وسىلايشا بيىل 7500-گە جۋىق وتباسىنىڭ باسپانا ماسەلەسى شەشىلدى. سونىڭ ءبارىن قورىتىندىلاي كەلگەندە, 2021 جىلدى اياقتاعاندا نۇر-سۇلتان قالاسىنداعى 16 مىڭ ۇلەسكەردىڭ 13 مىڭى پاتەرلەرىنە كىردى. قالعان پروبلەمالىق نىساندار الداعى ەكى جىلدىڭ ىشىندە تاپسىرىلادى.
تاۋەلسىزدىك سالتاناتى
«استانا وپەرا» تەاترىندا تاۋەلسىزدىكتىڭ 30 جىلدىق مەرەيتويىنا ارنالعان سالتاناتتى جيىنعا تۇڭعىش پرەزيدەنت-ەلباسى نۇرسۇلتان نازارباەۆ جانە مەملەكەت باسشىسى قاسىم-جومارت توقاەۆ قاتىستى.
ەلباسى قازاقستاندىقتاردى ەل تاۋەلسىزدىگىنىڭ وتىز جىلدىعىمەن قۇتتىقتاپ, قازاقستاننىڭ وسى جىلدار ىشىندە قول جەتكىزگەن باستى جەتىستىكتەرىن اتاپ ءوتتى. تاۋەلسىز مەملەكەت قۇرۋ جانە ونى دامىتۋ ىسىنە قولداۋ كورسەتكەنى ءۇشىن قازاقستان حالقىنا ريزاشىلىق ءبىلدىردى. وسكەلەڭ ۇرپاقتى تاۋەلسىزدىكتى كوزدىڭ قاراشىعىنداي قورعاۋعا جانە ەلىمىزدى ودان ءارى وركەندەتۋگە اتسالىسۋعا شاقىردى.
قاسىم-جومارت توقاەۆ سويلەگەن سوزىندە قازاق مەملەكەتتىلىگىنىڭ عاسىرلار بويعى تاريحىنىڭ ەڭ ماڭىزدى كەزەڭدەرىنە, تاۋەلسىزدىك العان ساتتەن باستاپ قازاقستاننىڭ الەۋمەتتىك-ەكونوميكالىق, سىرتقى ساياسي, مادەني, عىلىمي سالالارداعى ماڭىزدى جەتىستىكتەرىنە نازار اۋداردى. تۇڭعىش پرەزيدەنت –
ەلباسى نۇرسۇلتان نازارباەۆتىڭ ەگەمەن قازاقستاندى قۇرۋ ىسىندەگى ەرەن ەڭبەگىنە ارنايى توقتالدى.
ەرەكشە قامقورلىق
نۇر-سۇلتان قالاسىنىڭ اكىمدىگى جاستار مەن مۇمكىندىگى شەكتەۋلى ازاماتتار جاعدايىنا ەرەكشى كوڭىل ءبولىپ جاتىر. «Elorda Jastary» باعدارلاماسىندا ساپالى جانە قولجەتىمدى ءبىلىم بەرۋ, جۇمىسقا ورنالاسۋ, جاستار كاسىپكەرلىگىن دامىتۋعا كومەك كورسەتۋ, كاسىپتىك باعدارلاۋ, بوس ۋاقىتتى ءتيىمدى وتكىزۋ, سالاۋاتتى ءومىر سالتىن ناسيحاتتاۋ, باسقا دا وزەكتى ماسەلەلەر قامتىلدى.
باعدارلامانىڭ ءبىر باعىتى – جاستاردى باسپانامەن قامتۋ. بۇل باعدارلاماعا 36 جاسقا دەيىنگى جاستار قاتىسا الادى. شارتتارى: ەلوردادا تىركەۋدە كەم دەگەندە ءبىر جىل بولۋ, جەكە باسپانانىڭ بولماۋى, رەسمي جۇمىس ءوتىلى 1 جىلدان كەم ەمەس بولۋى. باعدارلاماعا قاتىسۋشى تۇرعىن ءۇي ساتىپ الۋعا 13 ملن تەڭگەگە دەيىن قارىز الا الادى (جىلدىق جەڭىلدىك 5%).
قالادا بىرقاتار الەۋمەتتىك جوبالار, سونىڭ ىشىندە «كەدەرگىسىز كەلەشەك» جوباسى جۇزەگە اسىرىلۋدا. وسى جوبا جەلىسى بويىنشا 12 بەيىمدەۋ سەكتسياسى اشىلدى. رەسپۋبليكالىق كلينيكالارعا كۆوتالار ءبولىندى, مۇگەدەكتەر اربالارى جانە ت.ب. قۇرالدار سىيعا تارتىلدى.
قازىر ەلوردادا بىرقاتار الەۋمەتتىك نىساندار – وڭالتۋ ورتالىقتارى, كوز كورۋى ناشارلاعان بالالارعا ارنالعان بالاباقشا سالىنىپ جاتىر.
وتىز جىلدىققا – وتىز اۋلا كلۋبى
نۇر-سۇلتان قالاسىندا ەرەكشە قاجەتتىلىكتەرى بار بالالارعا, جەتىم بالالارعا جانە الەۋمەتتىك وسال وتباسىلاردان شىققان بالالارعا ارنالعان «BABYTOWN» جانە «سامعاۋ» اتتى جاڭا اۋلا كلۋبتارى اشىلدى. قالالىق جاستار ساياساتى ماسەلەلەرى باسقارماسى مەن «استانا جاستارى» كوممۋنالدىق مەملەكەتتىك مەكەمەسى بىرلەسىپ, تاۋەلسىزدىكتىڭ 30 جىلدىعى اياسىندا اشقان العاشقى ورتالىق قابانباي باتىر داڭعىلىندا ورنالاسقان. كلۋبتا كاراتە, ءجۇزۋ سپورت سەكتسيالارى, سۋرەت سالۋ, بي, بالشىق تەراپياسى سىندى شىعارماشىلىق ۇيىرمەلەرى بار. مەكتەپكە دايىندىق كۋرستارى, سونداي-اق ماسساج تەراپياسى ساۋىقتىرۋ بولمەلەرى دە بار. ال «سامعاۋ» كلۋبىندا توعىزقۇمالاق, كاراتە, قازاقشا كۇرەس, دزيۋدو جانە شاحمات سپورت سەكتسيالارى جۇمىس ىستەيدى. جالپى تاۋەلسىزدىكتىڭ 30 جىلدىعىنا وراي جىل سوڭىنا دەيىن ەلوردادا 30 اۋلا كلۋبىن اشۋ جوسپارلاندى.
