قازىر ەلوردا تۋرالى كوپ ايتامىز, كوپ جازامىز. تامسانىپ, تولعانىپ سويلەيمىز. شىندىعىندا, استانا – قازاق ەلىنىڭ جانە ەلباسىنىڭ قايتالانباس جوباسى. وسىناۋ ەل جۇرەگىنە جاڭا سەرپىن بەرگەن باس قالامىز كۇننەن-كۇنگە كوركەيىپ, قانات جايىپ, ساۋلەتتەنىپ كەلەدى. ونىڭ وركەندەۋىنە, بيىك بەلەستەردەن كورىنۋىنە ەلىمىزدىڭ ەرەن جىگىتتەرى مەن اتپال ازاماتتارى دا قولتاڭباسىن قالدىرىپ جۇرگەنىن ءار ءسات ەستەن شىعارماۋىمىز كەرەك. سولاردىڭ ءبىرى – قۇرىلىسشى-عالىم تابىلدى قايساعاليۇلى قايۋپوۆ.
ازاماتتىڭ رۋحاني جان دۇنيەسى مەن پاراسات پايىمى ونىڭ ءسوز ساپتاۋى مەن تۇلعاسىنان اڭعارىلادى. تابىلدىنىڭ بيىك مادەنيەتى مەن بىلىكتىلىگى, تەكتى اۋلەتتەن شىققانى بىردەن بايقالادى. ارعى اتالارى كەڭ نارىنعا تانىمال جاندار ەدى. بۇگىنگى يساتاي اۋدانىنىڭ ورتالىعى – اققىستاۋدىڭ قاداسىن قاققان, ەلىنە ەلەۋلى, بايسال-پاراساتىمەن ەل بيلەگەن تۇلعالار بولاتىن. كەشەگى كەڭەستىك كەزەڭنىڭ زوبالاڭىنا ۇشىراپ, توز-توزى شىعىپ, جەر اۋىپ كەتتى.
ءيا, ول اتىراۋ وڭىرىندە ورتا مەكتەپتى ءتامامداپ, 1974 جىلى قازاقتىڭ حيميا-تەحنولوگيالىق ينستيتۋتىنا وقۋعا ءتۇستى. ونى ۇزدىك اياقتاپ, قۇرىلىس ماتەريالدارى, بۇيىمدارى مەن كونسترۋكتسيالارى, كاسىپورىندارىنىڭ مەحانيكالىق جابدىقتارى ماماندىعى بويىنشا بىلىكتى ينجەنەر اتاعىن الدى. سول كەزدەگى ۇردىسپەن وعان جولداما استىقتى وبلىس ورتالىعى – تسەلينوگراد قالاسىنا بەرىلىپ, سودان ءبىر-اق شاقتى. بۇعان جاس مامان جاسىمادى. تسەلينوگراد كەراميكا زاۋىتىندا ەڭبەك جولىن باستاپ, مەحانيك, تسەح باستىعى لاۋازىمىندا ەڭبەك ەتتى.
اۋەلدەن عىلىمعا دەگەن ۇمتىلىسى ونىڭ كوپ ۇزاماي تسەلينوگراد قۇرىلىس-ينجەنەرلىك ينستيتۋتىنىڭ قۇرىلىس مەحانيكاسى كافەدراسىنا وقىتۋشىلىققا اۋىسۋىنا جەتەك بولدى. وسىندا جاستارعا ءتالىم-تاربيە بەرە ءجۇرىپ, ءوزى دە شىڭدالدى. بار بىلىگىن ەل بولاشاعىن تاربيەلەۋگە ارنادى. ون جىلعا تارتا ەڭبەك ەتە ءجۇرىپ, ءبىلىمىن شىڭداۋدى دا ەستەن شىعارمادى. 1990 جىلى ماسكەۋ قۇرىلىس-ينجەنەرلىك ينستيتۋتىنىڭ اسپيرانتۋراسىنا ءتۇسىپ, ونى ويداعىداي اياقتاپ, كانديداتتىق ديسسەرتاتسياسىن دا ءساتتى قورعاپ شىقتى. ماسكەۋ مەملەكەتتىك قۇرىلىس ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ 1994 جىلعى 7 ماۋسىمداعى شەشىمىمەن تەحنيكا عىلىمدارىنىڭ كانديداتى عىلىمى اتاعى بەرىلدى.
ەلگە ورالىسىمەن عىلىمي ورتاعا قايتا كىرىگىپ, ل.ن.گۋميلەۆ اتىنداعى ەۆرازيا ۇلتتىق ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ ينفورماتيكا كافەدراسىنىڭ مەڭگەرۋشىسى بولدى. 2001 جىلى دوكتورانتۋراعا ءتۇسىپ, عىلىمدى وندىرىسپەن بايلانىستىرۋعا كۇش سالدى. ىلكىمدى ىزدەنىستەرىن جالعاستىرىپ, باس قالامىزدىڭ قۇرىلىستارىن جوبالاۋ جانە سىناقتان وتكىزۋگە اتسالىسىپ كەلەدى.
سودان بەرى «استانا-Project» جشس-گىندە باس ينجەنەر, «استانا-نەدۆيجيموست» اق-ىندا باس كونسترۋكتور بولسا, 2008 جىلدان قر تۇرعىن ءۇي-كوممۋنالدىق شارۋاشىلىعى جانە قۇرىلىس ىستەرى جونىندەگى اگەنتتىگى استانا فيليالىنىڭ باس مامانى جانە باس ينجەنەرى قىزمەتتەرىن ابىرويلى اتقارىپ كەلەدى.
ول قاي-قاي جەردە دە ىسكەرلىگى, ىزدەنگىشتىگى جانە تالاپقويعىشتىعىمەن ەرەكشەلەندى. وزىنە سەنىپ تاپسىرىلعان كەز كەلگەن ءىستى ابىرويمەن اتقارىپ, تەك العىس پەن سەنىمگە يە بولدى. استاناداعى كوپتەگەن قۇرىلىستاردىڭ عىلىمي جوبا جاساپ, ساراپتامالىق تالداۋلارىنا قاتىسىپ, ايشىقتى قولتاڭباسىن قالدىردى.
استاناداعى «ارمان», «نوۆىي مير», «كاپيتال» جانە ت.ب. تۇرعىن ءۇي كەشەندەرىن, سونداي-اق «پەكين-پالاس», ل.ن.گۋميلەۆ اتىنداعى ەۆرازيا ۇلتتىق ۋنيۆەرسيتەتى عيماراتتارىنىڭ جوبالارىن جاساۋعا قاتىستى. بۇلارمەن قاتار كوپتەگەن عىلىمي جوبالار جاساقتادى. سونداي-اق, استانادا تۇرعىزىلعان وتىزدان اسا كۇردەلى قۇرىلىس نىساندارىنا بىلىكتى مامان رەتىندە ساراپشىلىق قورىتىندىلار بەردى. ولاردىڭ قاتارىندا «قازاق ەلى» مونۋمەنتى, ۆەلوترەك, 3500 ورىندىق كينو, كونتسەرت زالى, ت.ب. بار.
ول وسىنداي ىزگىلىكتى ىستەرىمەن قاتار ومىرىمىزگە وزىق تەحنولوگيالاردى ەنگىزۋگە اتسالىسىپ, كوپتەگەن كومپيۋتەرلىك باعدارلامالاردى جاساقتاۋدا دا كوزگە ءتۇسىپ ءجۇر. ونىڭ جاساقتاعان وننان اسا باعدارلامالارى بۇگىندە قولدانىسقا ەنگىزىلگەن. تابىلدى جيناقتاعان قازاق ءتىلىنىڭ 1680 مىڭ ءسوزى مەن ءسوز تىركەستەرى قوردا ساقتالعان. سونداي-اق, ءتۇرلى تىلدەردى قازاق تىلىنە اۋدارۋ باعدارلامالارى دا سۇرانىسقا يە.
تابىلدى قايساعاليۇلى ەلىمىزدىڭ كوپتەگەن ايماعىنداعى قۇرىلىستارعا ءوز قولتاڭباسىن قالدىرىپ, جوبالاۋعا, ساراپتامالىق قورىتىندى بەرۋگە دە قاتىسىپ كەلەدى.
تاعى ءبىر توقتالىپ ايتار جايت, ول بىرنەشە عىلىمي كىتاپتار, ماقالالاردىڭ اۆتورى. تالانتىن تىنىمسىز جۇمىسىمەن ۇشتاعان عالىم ەلورداعا وسىلايشا ءوز قولتاڭباسى مەن ءىزىن قالدىرىپ, ءومىر كوشىندە اسىپ-تاسپاي, بايسالدى العا باسىپ كەلەدى.
– مەنىڭ باستى مۇراتىم – ءوز ەلىمنىڭ قازاقستاننىڭ وركەندەۋى مەن گۇلدەنۋىنە بارىنشا ۇلەس قوسۋ, – دەيدى عالىم-قۇرىلىسشى تابىلدى قايساعاليۇلى. ول وتباسىندا باقىتتى اكە, جارىمەن بىرگە بەس ۇل-قىز تاربيەلەپ, ەلىمىزدىڭ ەرتەڭىنە تىرەك بولار ازاماتتار ەتىپ ءوسىردى.
ءوز بيىگىنە ادال ەڭبەگىمەن كوتەرىلىپ, استانانى تۇرعىزۋعا بار قاجىر-قايراتىن, ءبىلىمى مەن بىلىگىن ارناپ جۇرگەن اتپال ازاماتقا تەك بيىكتىك پەن ابىروي تىلەيمىز. ونىڭ الار اسۋلارى الدا ەكەنىنە سەنەمىز.
ءابىلحان تولەۋىشوۆ,
قازاقستان جۋرناليستەر
وداعىنىڭ مۇشەسى
