ەستەرىڭىزدە بولسا, ۇلى وتان سوعىسى كەزىندە اكەسى مەن بالاسى ءبىر مايداندا شايقاسقانى تۋرالى ەكى فيلم بولدى. بىرىندە گرۋزين شارۋاسى گەورگي ماحاراشۆيلي بالاسىن گوسپيتالعا ىزدەپ كەلەدى. الايدا بالاسى ساۋىعىپ, قايتادان مايدانعا اتتانعانىن
سودان كەرى قايتپاي, قولىنا مىلتىق الىپ قان مايدانعا تۇسەدى. اسكەرمەن بىرگە گەرمانياعا دا جەتەدى. جاۋ شەبىندە بىرگە سوعىسىپ, ءبىر ءۇيدىڭ ەكى شەتىندە تۇرىپ تەك ۇندەسۋدىڭ ءساتى تۇسەدى. سول شايقاستا اۋىر جارالانعان بالاسىن قارت ماحاراشۆيلي ءوز قولىمەن جەرلەيدى. ەكىنشى فيلم ميحايل شولوحوۆتىڭ «ادام تاعدىرى» اتتى شىعارماسى نەگىزىندە تۇسىرىلگەن. سوعىس قاھارمانى بارلىق بەينەتتى باسىنان كەشىرىپ گەرمانياعا جەتەدى. جەڭىستى كۇندە بالاسىنىڭ قايتىس بولعانى تۋرالى حابار جەتەدى. وكىنىشتىسى, اكەلى-بالالى ەكەۋى دە ءبىر جەردە شايقاسىپ جۇرگەنىنەن حابارسىز ەكەن.
ال ءبىز اڭگىمە ەتكەلى وتىرعان اكەلى-بالالى ەكى سولداتتىڭ تاعدىرى مۇلدەم باسقاشا بولدى. ولاردىڭ دەرەگىن استانالىق ساربيناز الىبەكوۆا بىزدەرگە جەتكىزىپ, مايدانگەر اتاسى مەن اكەسى تۋرالى ەستەلىك-قۇجاتتارىمەن بولىسكەن ەدى.
– مەنىڭ اتام ءابدۋماجيت احمەتوۆ 1942 جىلى 5 قازاندا مايدانعا شاقىرىلادى. «قىزىل جۇلدىز» وردەندى №216 مينادان تازارتۋ جەكە وتريادىندا مينەر بولىپ سوعىسقان. باس قولباسشى ي.ءستاليننىڭ بۇيرىعىمەن كالينكوۆيچ قالاسىن, كوۆەل قالاسىن, ۆيسلا, ودەر وزەندەرىندەگى نەمىس قورعانىسىن بۇزىپ وتۋدەگى ۇرىستارعا قاتىسقانى ءۇشىن بەرليننىڭ وڭتۇستىك-شىعىس باعىتىنداعى جاۋدى جويۋداعى ۇرىستارعا قاتىسقانى ءۇشىن العىستار بەرىلەدى. 1945 جىلى قىركۇيەكتە ارميا قاتارىنان بوساپ, ەلگە ورالادى.
ال بالاسى ماحمۋد ءماجيتوۆ اكەسىنەن كەيىن, ءبىر ايدان سوڭ 1942 جىلدىڭ جەلتوقسانىندا مايدانعا اتتانادى. 1945 جىلدىڭ جەلتوقسانىنا دەيىن قىزىل ارميا قاتارىندا بايلانىسشى بولىپ سوعىسىپتى.
اتام مەن اكەمنىڭ مايدان جولدارى توعىسىپ وتىرعان جانە ءبىر شايقاستاعى ەرلىكتەرى ءۇشىن ءبىر بۇيرىقپەن ماراپاتتالعان. مىسالى, اكەمنىڭ كالينوكوۆيچ قالاسىن ازات ەتكەنى ءۇشىن ءستاليننىڭ العىسىن اتام دا العان. وردەر وزەنى ءۇشىن شايقاستا ەرلىگى مەن بەرليندى العانى ءۇشىن دە ءبىر بۇيرىقپەن اكەلى-بالالى بىرگە ماراپاتتالادى. ماحمۋد ءماجيتوۆتىڭ مايدان جولدارى – بوبرۋيسك, بارانوۆيچي, سلونيم قالالارى ۇستىمەن وتكەن ەكەن. بەلارۋسسيا, پولشا شەكاراسىنداعى نارەۆ وزەنىنە دە ءوتىپ, پلەنسك, ملاۆا, دزيالبوۆو, ستارگارد, گنەۆ, گدانسسك, پازەۆەلسك, شتراسبۋرگ, تەمپەرن, شتارالزۋنت, گريمەن, لەممەن, مالحين, ۆارەنت, ۆيزەنبارگ قالالارىن ارتقا تاستايدى. بالتىق تەڭىزىندەگى ءىرى پورتتارى مەن اسكەري-تەڭىز بازالارى روستوك پەن ۆارنەميۋندەنى العانى ءۇشىن, ۆارت قالاسى, شگرالزۋددەرسورۆاسسەر قالاسى مەن ريگەل ارالدارىن نەمىس باسقىنشىلارىنان ازات ەتكەنى ءۇشىن ماراپاتتارى بار.
وسىنشاما ەۋروپا قالالارىن بىلمەس پە ەدىك, بىراق اكەمىز, وسى ەلدى مەكەندەردى جاياۋ باسىپ ءجۇرىپ ءوتىپتى. ونىڭ دالەلى ارتىندا قالعان قۇجاتتارى, – دەپ ساربيناز اڭگىمەسىن اياقتادى. ماحمۋد ءماجيتوۆتىڭ بارلىق قۇجاتتارىنا مۇقيات بولعانىنىڭ ءبىر سەبەبى ونىڭ سوعىستان كەيىنگى جىلدارى باس ەسەپشى بولىپ قىزمەت اتقارۋىمەن دە بايلانىستىرۋعا بولادى. سوعىس جىلدارىنىڭ قۇجاتتارى وسىلايشا ساقتالىپ, تاريحتىڭ جادىگەرىنە اينالىپ وتىر.
– اكەم انام شاراپاتپەن بىرگە 10 بالا تاربيەلەپ ءوسىردى. الايدا عۇمىرى قىسقا بولىپ, 49 جاسىندا دۇنيەدەن ءوتتى. بۇگىندە اتادان جالعىز بولعان اكەمىزدىڭ 43 نەمەرە, 75 شوبەرە, 4 شوپشەگى ەلىمىزدىڭ ءار تۇكپىرىندە ءومىر ءسۇرىپ جاتىر, – دەيدى ساربيناز الىبەكوۆا.
ايگۇل ۋايسوۆا
