– ارىستىڭ نۇر-سۇلتان قالاسىنا بەكىتىلگەن توعىزىنشى سەكتورىندا بۇگىنگى تاڭدا قانداي جۇمىس جۇرگىزىلۋدە؟
– مۇندا ءبىر اپتا بۇرىن جاڭا كوپپاتەرلى تۇرعىن ءۇيدىڭ قۇرىلىسى باستالدى. جالپى, ءبىزدىڭ سەكتوردا ءۇش كوپقاباتتى تۇرعىن ءۇي سالىنىپ جاتىر. سونىمەن قاتار تەحنيكالىق تەكسەرىسكە سايكەس قالپىنا كەلتىرۋگە جارامسىز دەپ تابىلعان جانە جاڭا قۇرىلىستىڭ قاجەتتىلىگى تۋرالى شەشىم قابىلدانعان ۇيلەردىڭ ورنىنا 150-گە جۋىق جاڭا جەكە تۇرعىن ۇيلەر سالىپ جاتىرمىز.
توعىزىنشى سەكتوردا اۋقىمدى جۇمىس اتقارىلۋدا. بۇل اۋماقتا حالىق وتە تىعىز ورنالاسقان. مۇندا 1467 تۇرعىن-جاي قالپىنا كەلتىرىلۋى كەرەك بولعان. قالادا جالپى 98 كوپپاتەرلى ءۇي بولسا, سونىڭ 57-ءىن, ياعني 60 پايىزىن قالپىنا كەلتىرۋ نۇر-سۇلتان قالاسىنا تاپسىرىلعان. سونىمەن قاتار 717 جەكە ءۇيدىڭ پاتەرلەرىن جوندەۋدەن وتكىزىپ جاتىرمىز. ءۇش كوپپاتەرلى تۇرعىن ءۇي, 150-جەكە ءۇي قالپىنا كەلتىرىلمەيتىن بولعاندىقتان ولار قازىر بۇزىلدى. تۇرعىندارى ۋاقىتشا باسقا جەرگە قونىستاندى. قالعان كۇردەلى جانە اعىمداعى جوندەۋ جۇمىستارى جالعاسۋدا. ءتيىستى اقاۋلىق اكتىلەرى دايىندالىپ, ساۋالنامالار جۇرگىزىلىپ, مامانداندىرىلعان ۇيىمداردىڭ قورىتىندىلارى جاسالدى. جۇمىستار جالعاسۋدا.
– بەلگىلەنگەن تاپسىرمامەن, جۇمىس اۋقىمىن ورىنداي الاسىز با؟
– جالپى العاندا, ارينە, ۇلكەن جۇمىس اتقارىلۋدا. ءبىزدىڭ سەكتوردا شامامەن 10 مىڭ ادام تۇرادى. بۇل ارىس قالاسىنىڭ جالپى حالقىنىڭ 5 بولىگى. ەگەر تۇرعىن ءۇي قورى تۋرالى ايتاتىن بولساق, نۇر-سۇلتان قالاسىنا بەكىتىلگەن 9-سەكتور قالاداعى جالپى تۇرعىن ءۇي قورىنىڭ 18 پايىزىن قۇرايدى. استانامىزدا ايتارلىقتاي ىرعاقتى جۇمىس ناتيجەسىن كورسەتىپ, اۋقىمدى جۇمىس اتقارۋى كەرەك ەكەندىگىمەن كەلىسەمىن: ءبىز قازىرگى ۋاقىتتا وسىعان تىرىسىپ جاتىرمىز. ارينە, جاڭا تۇرعىن ءۇي سالۋ ءۇشىن ءبىراز ۋاقىت قاجەت, تەحنولوگياعا بايلانىستى ماسەلەلەر بار. ءبىز جۇمىستى بارلىق نورمالارعا, ەرەجەلەرگە جانە قۇرىلىس تەحنولوگياسىنا سايكەس جۇرگىزەتىنىمىزدى اتاپ وتكىم كەلەدى. بولىنگەن قاراجات يگەرىلۋدە. ۇكىمەت كۇردەلى جوندەۋدەن وتكىزۋگە جانە جاڭا قۇرىلىسقا قارجى ءبولدى. سونداي-اق, قاراجاتتىڭ بەلگىلى ءبىر مولشەرى نۇر-سۇلتان قالاسىنىڭ جەرگىلىكتى بيۋدجەتىنەن قاراستىرىلعان. سونىمەن قاتار «نۇرلى استانا» بيۋدجەتتەن تىس قورى جەكە تۇلعالار مەن كاسىپورىنداردىڭ, باسقا دەپارتامەنتتەر مەن مەكەمەلەردىڭ دەمەۋشىلىك كومەگى ارقىلى تولىقتىرىلادى. ياعني, ءبىز وسى ءۇش قاراجات كوزىن ارىس قالاسىنداعى ۇيلەردىڭ قۇرىلىسىنا, كۇردەلى جوندەۋدەن وتكىزۋگە جانە اعىمداعى جوندەۋگە پايدالانامىز.
– جۇمىسقا قانشا ادام تارتىلادى؟ تەحنيكا جاعى قالاي؟
– قازىرگى تاڭدا مۇندا 1000-عا جۋىق ادام جۇمىس ىستەيدى. ءبىز بۇل ارلەۋ جۇمىستارى باستالعان سايىن ادام سانىن ارتتىرىپ جاتىرمىز. ءارتۇرلى جۇمىس نىساندارىندا 30-دان استام مەردىگەرلىك ۇيىم جۇمىس ىستەيدى. بارلىق قاجەتتى ماتەريالدار ساتىپ الىنادى. جۇمىس كەستەسى دايىندالدى. بارلىق قاجەتتى جابدىقتار جۇمىس ىستەيدى. بىزدە ەشقانداي قيىندىق جوق, ەكى اۋىسىمدا جۇمىس جاسايمىز. اۋا رايىنىڭ قولايسىزدىعىن ەسكەرە وتىرىپ, جۇمىستى تاڭعى ساعات 05.00-06.00-دە باستاۋىمىز كەرەك. تۇستەن كەيىن تۇسكى ءۇزىلىس جاسايمىز. جۇمىسشىلار بىرنەشە ساعات دەمالادى, سودان كەيىن جۇمىس كۇن باتقانعا دەيىن جالعاسادى.
شىلدە ايىنىڭ باسىندا شاتىرلى لاگەر جاساقتادىق, وندا 65 ادامدى قۇرايتىن شتاب قىزمەتكەرلەرى تۇرادى. سونىمەن بىرگە استانالىق جەدەل جاردەم قىزمەتكەرلەرى دە جۇمىس ءىستەيدى. ادامدار قاجەتتىنىڭ ءبارىمەن قامتاماسىز ەتىلگەن.
ەشكىمگە تاۋەلدى بولماس ءۇشىن تەحنيكانى وزىمىزبەن بىرگە الىپ كەلدىك. ءوزىمىز تۇرعان جەردىڭ سانيتارلىق جاعدايىن ساقتايمىز, جۇك تيەۋشىلەر ۇنەمى قوقىس شىعارادى. بۇل جاعىنان بىزدە ەشقانداي قيىندىق جوق.
– ءسىزدىڭ سەكتوردا جۇمىس بارىسىندا قانداي دا ءبىر كۇردەلى جاعدايلارمەن بەتپە-بەت كەلەتىن جاعدايلار بولا ما؟
– جەرگىلىكتى بيلىك ورگاندارىمەن جانە كوممۋنالدىق قىزمەتتەرمەن تىعىز جۇمىس ىستەيتىنىمىزدى اتاپ وتكىم كەلەدى. ويتكەنى, ءبىز جاڭا ۇيلەردىڭ ينجەنەرلىك ينفراقۇرىلىمعا قوسۋ ماسەلەسىن شەشۋىمىز كەرەك. وسىعان بايلانىستى جەرگىلىكتى اتقارۋشى ورگاندارعا ريزاشىلىعىمىزدى بىلدىرەمىز, ويتكەنى ولار ءبىزدىڭ ماسەلەلەرىمىزدى تەك تەحنيكالىق سيپاتتا عانا ەمەس, سونىمەن بىرگە قۇجاتتاردىڭ ۋاقتىلى ورىندالۋىنا بايلانىستى قۇقىقتىق ماسەلەلەردى دە جەدەل شەشەدى. سۇرىلگەن ۇيلەردىڭ بارلىق قۇجاتتارى سايكەسىنشە راسىمدەلمەگەنىنە بايلانىستى قيىندىقتار بولدى. كەيىن ادامدارعا ەشقانداي قيىندىق تۋماس ءۇشىن, بۇل ماسەلەلەردى قازىر شەشۋگە تىرىسىپ جاتىرمىز.
جەرگىلىكتى تۇرعىندار كەلىپ, قۇرىلىس-مونتاج جۇمىستارىنىڭ بارىسىنا قىزىعۋشىلىق تانىتىپ, كەي جۇمىسقا ءوز باعاسىن بەرىپ جاتاتىنىن ايتا كەتۋ كەرەك. ولارعا ۇيگە قاجەتتى قۇجاتتاردى قالپىنا كەلتىرۋگە قاتىستى كەڭەس بەرىلەدى. ءبىز بۇل جەردە دە ىنتىماقتاسا جۇمىس ىستەۋگە تىرىسامىز. شتاب حقكو بازاسىندا ۇيىمداستىرىلعان.
ءبىز 9-شى سەكتورىمىزدى شاعىن ۋچاسكەلەرگە بولدىك. ءار شاعىن ۋچاسكەدە تۋىندايتىن ماسەلەلەردى شەشۋگە جاۋاپتى ادام بەكىتىلدى. ارينە, ادامدار جۇمىس ساپاسىنا كوڭىلتولماۋشىلىق بىلدىرەتىن كەزدەر بولادى نەمەسە ولاردى الاڭداتاتىن ماسەلەلەر تۋىندايدى. ءبىز بۇل ماسەلەلەردى تەز ارادا شەشۋگە تىرىسامىز. كەز كەلگەن ادام ءبىزدىڭ ورتالىققا حابارلاسىپ, ءوتىنىش قالدىرا الادى. ءبىز ونى مەردىگەرگە بەرەمىز جانە بۇل ەسكەرتۋلەردى مىندەتتى تۇردە قالپىنا كەلتىرەمىز.
– قۇرىلىس جۇمىستارىن قاشان اياقتالادى؟ ادامدار قاشان ۇيلەرىنە قايتادى؟
– ەگەر مەرزىم تۋرالى ايتاتىن بولساق, جەكە تۇرعىن ۇيلەردىڭ, سونداي-اق 54 كوپ پاتەرلى تۇرعىن ءۇي كەشەنىندەگى پاتەرلەردىڭ اعىمداعى جانە كۇردەلى جوندەۋىن 25 تامىزعا دەيىن اياقتاۋدى جوسپارلاپ وتىرمىز. جاڭا وقۋ جىلى باستالار الدىندا بالالاردىڭ قولايسىزدىق سەزىنبەي مەكتەپكە بارۋلارى كەرەك. جاڭا قۇرىلىسقا كەلەتىن بولساق, ءبىز بۇل جۇمىستاردى قىركۇيەكتە اياقتاۋدى جوسپارلاپ وتىرمىز. اۋا رايى مۇمكىندىك بەرەدى. مونتاجداۋ جۇمىستارىن ۋاقتىلى اياقتاۋعا بايلانىستى قيىندىقتار بولمايدى دەپ ويلايمىن.
اڭگىمەلەسكەن جارقىن ءجۇمادىلوۆ
