استانادا ءار سەنبى-جەكسەنبى سايىن ۇيىمداستىرىلاتىن وڭىرلەردىڭ اۋىل شارۋاشىلىعى ونىمدەرىنىڭ جارمەڭكەسىندە وتكەن دەمالىستاردا قىزىلوردا, اتىراۋ جانە باتىس قازاقستان وبلىستارىنىڭ شارۋالارى تاۋار ۇسىندى. ساۋدا ادەتتەگىدەي «قازاقستان» سپورت كەشەنىنىڭ اۆتوتۇراق اۋماعىندا جۇرگىزىلدى.
استانا اكىمدىگىنىڭ ازىق-تۇلىك قاۋىپسىزدىگىن قامتاماسىز ەتۋ ءبولىمىنىڭ باسشىسى ريزاگۇل ءمۇسىلىموۆانىڭ ايتۋىنشا, جارمەڭكەگە 200 تونناعا جۋىق ءونىم اكەلىندى. ولاردىڭ كوبىسى سىر وڭىرىنەن ەلورداعا جەتتى.
ەندى عانا كەلگەن جاز ماۋسىمىنا بايلانىستى قامبانىڭ ءتۇبى كورىنىپ قالدى. سوندىقتان قالادا كەيبىر ماڭىزدى ازىق-تۇلىك تۇرلەرىنىڭ قىمباتتاعانى بايقالۋدا. اسىرەسە, كارتوپ, پياز, قىرىققابات, ءسابىز سىندى كوكونىستەردىڭ باعاسى شارىقتاپ كەتتى. ەتتىڭ دە باعاسى ءبىراز ءوستى. وسىندايدا جارمەڭكەنىڭ كومەگى كوپ تيەدى. الايدا بۇل جولى كوكونىستىڭ مۇلدە از اكەلىنگەنى كوزگە ايقىن كورىنىپ تۇردى.
ونىڭ ەسەسىنە سىردىڭ برەندى – كۇرىش سورەلەردەن مولىنان ورىن الدى. بۇعان قوسا بالىق, ءسۇت ونىمدەرى, شۇجىقتىڭ ءتۇر-ءتۇرى, ەت پەن كونديتەرلىك ونىمدەر دە ساتىلدى.
جارمەڭكەنى قر اۋىل شارۋاشىلىعى ءمينيسترىنىڭ ورىنباسارى تولەۋتاي راقىمبەكوۆ ارالادى. ونىڭ سوزىنشە, ازىق-تۇلىك استاناعا بىرنەشە ارنا ارقىلى جەتكىزىلەدى. سونىڭ ىشىندە كوتەرمە باعامەن جەتكىزەتىن ءداستۇرلى ريتەيلەرلەر جانە تۇراقتى جارمەڭكەلەر بار. «استاناعا ازىق-تۇلىك جەتكىزۋ جونىندە بارلىق وبلىستارمەن كەلىسىمگە كەلدىك. اۋىل شارۋاشىلىعى ونىمدەرى جاعىنان باس قالا بيىل تاپشىلىق كورمەيدى» دەيدى ول.
كەيبىر باعالاردى اتاپ وتسەك, كۇرىشتىڭ كەلىسى 180 تەڭگەدەن ساتىلدى. سيىر ەتى 1350 تەڭگەدەن ساۋدالاندى. بۇعان قوسا حالىق ارالدىڭ بالىعىن, قۇرت پەن ىرىمشىكتى, تالقاندى ساتىپ الىپ جاتتى.
«سىر وڭىرىنەن 40 تاۋار ءوندىرۋشى كەلدى. 12 اۆتوكولىكپەن 20 توننا بالىق, 112 توننا كۇرىش, 10 تونناعا جۋىق ءسۇت ونىمدەرىن اكەلدىك. كەلەسى جارمەڭكەگە سيىر جانە قوي ەتىن اكەلەمىز. ال شىلدەدە قاۋىن-قاربىزدى كۇتىڭىزدەر» دەيدى قىزىلوردا وبلىستىق اۋىل شارۋاشىلىعى باسقارماسىنىڭ باسشىسى باقىت جاقانوۆ.
ءار جارمەڭكە سايىن اتىراۋدىڭ بالىعى ساۋدالانۋدا. «اپتا سايىن بالىقتى ساتامىز. ءار جارمەڭكەگە كەمىندە 10 تونناعا جۋىعىن اكەلەمىز. ءبارى دە ءوتىپ كەتەدى» دەيدى «امانگەلدى اتىنداعى» جشس مەنەدجەرى يرينا كولەسنيكوۆا. جارمەڭكەلەر قازان ايىنا دەيىن جالعاسسا, ولاردىڭ ارقايسىسى اتىراۋلىقتارسىز وتپەيتىنىن ايتا كەتەيىك.
جارمەڭكەدە قۇلپىنايدىڭ كەلىسى 600 تەڭگەدەن ساتىلدى. باسقا جەرلەردەن ونىڭ باعاسى 1000 تەڭگەدەن جوعارى بولعانىن كورگەن ەدىك. الداعى سەنبى-جەكسەنبىدە, ياعني 10-11 ماۋسىم كۇندەرى اتىراۋ جانە جامبىل وبلىستارىنىڭ اۋىل شارۋاشىلىعى تاۋار وندىرۋشىلەرىنىڭ جارمەڭكەسى وتەدى.
دايىنداعان
امانعالي قالجانوۆ
