تۇرعىندارىنىڭ عۇمىر جاسى ۇزارىپ كەلەدى
استانا قالاسىنىڭ دەنساۋلىق سالاسىندا ىلگەرۋشىلىك بار. ەلوردادا بۇرىن-سوڭدى بولماعان دەنساۋلىق ساقتاۋ نىساندارى ىسكە قوسىلىپ, ولار ءىرى مەديتسينالىق كلاستەردى قۇراپ وتىر. ەمدەۋ مەكەمەلەرىنىڭ ءبارى زاماناۋي قۇرىلعىلارمەن جابدىقتالدى. وسى سالانىڭ جەتىستىكتەرىن ساندارمەن ايشىقتاپ كورەيىك.
ەلوردالىقتاردىڭ ءومىر جاسى ۇزاردى
ادامنىڭ تۇرمىس جانە دەنساۋلىق ساپاسىنىڭ ارتقانى ونىڭ ءومىر ءسۇرۋ ۇزاقتىعىنان جانە تۋ كورسەتكىشىنەن دە بىلىنەدى. وسىدان 15 جىل بۇرىن استانالىقتىڭ ورتاشا ءومىر ءسۇرۋ ۇزاقتىعى 67 جاس بولسا, قازىرگى كەزدە بۇل كورسەتكىش 73 جارىم جاسقا جەتتى. ماماندار استانالىقتاردىڭ عۇمىر جاس ۇزاقتىعى الداعى ءۇش جىلدا 74,5 جاسقا دەيىن جەتەدى دەپ بولجاپ وتىر.
ال, ەلوردا تۇرعىندارىنىڭ تابيعي ءوسىمى بۇگىنگى ۋاقىتقا دەيىن 6 ەسەگە ارتتى. ەگەر 2009 جىلى استانادا 12 710 بالا دۇنيەگە كەلسە, 2012 جىلى 21 266 ءسابي دۇنيەگە ەسىگىن اشتى. سوڭعى ءتورت جىل ىشىندە استانادا 70 مىڭ بالا تۋدى. ناقتى سانمەن ايتساق, 1998 جىلى 4191 نارەستە دۇنيەگە كەلسە, 2012 جىلى بۇل كورسەتكىش 5 ەسەگە كوبەيىپ, 21266 بولدى.
ال, بيىلعى التى ايدىڭ ىشىندە تۋعان نارەستەنىڭ سانى – 10788
مەديتسينالىق ۇيىمداردىڭ الەۋەتى
دەنساۋلىق ساقتاۋ باسقارماسىنىڭ مالىمەتىنە سۇيەنسەك, قالا بويىنشا بارلىق ەمدەۋ مەكەمەلەرى قايتا جاراقتاندىرىلعان جانە جاپپاي جوندەۋدەن وتكىزىلگەن. سوڭعى ءۇش جىلدا استانادا 8 اۋرۋحانا مەن ەمحانا ىسكە قوسىلدى.
2013 جىلدىڭ سوڭعى التى ايىنداعى مالىمەت بويىنشا, قالادا 32 مەديتسينالىق ۇيىم جۇمىس ىستەيدى. سونىڭ ىشىندە 14-ءى – اۋرۋحانا, 9-ى – ەمحانا, 1-ەۋى – قالالىق جەدەل جاردەم ستانساسى, 2-ەۋى – مەديتسينالىق ءبىلىم مەكەمەسى بولسا, 6-ۋى باسقا دا ەمدەۋ نىسانى.
بۇدان وزگە, ەلوردادا رەسپۋبليكالىق دەڭگەيدەگى 9 اۋرۋحانا جانە 7 ۆەدومستۆولىق ۇيىم, 2 جەكەمەنشىك اۋرۋحانا مەكەمەسى, 8 جەكەمەنشىك امبۋلاتورلىق-ەمحانالىق كەشەن بار.
2013 جىلدىڭ 1 ماۋسىمىنداعى جاعداي بويىنشا, ستاتسيونارلىق كومەك كورسەتەتىن ۇيىمنىڭ سانى 35-كە جەتكەن.
قازىر قالادا جۇرگىزىلىپ جاتقان 7 قۇرىلىس نىساننىڭ ۇشەۋى ەمحانا مەكەمەلەرى بولىپ وتىر. ەكى نىسان بويىنشا قۇرىلىس-مونتاج جۇمىستارى اياقتالعان. بۇدان وزگە, قابانباي باتىر داڭعىلى مەن №30 كوشە قيىلىسىندا 250 ورىندىق قالالىق بالالار جۇقپالى اۋرۋلار اۋرۋحاناسى, 250 ورىندىق دارىگەرلىك-الەۋمەتتىك وڭالتۋ ورتالىعى, 150 ادامدى ءبىر مەزەتتە قابىلدايتىن ەمحانا, امبۋلاتورلىق-ەمحانالىق كەشەننىڭ (ياعني, ءبىر كەزەكتە 350 كەلۋشىنى قابىلدايتىن ەرەسەكتەر جانە 150 كەلۋشىنى قابىلدايتىن بالالار ەمحاناسى) جۇمىستارى جۇرگىزىلۋدە. سونداي-اق, مەملەكەت باسشىسىنىڭ تاپسىرماسى بويىنشا وتكەن جىلدىڭ قىركۇيەك ايىندا «جەلەزنودوروجنىي» كەنتىندە تۋبەركۋلەزگە قارسى ديسپانسەر قۇرىلىسى باستالدى.
سول جاعالاۋدا بوي كوتەرەتىن امبۋلاتورلىق-ەمحانالىق كەشەننىڭ جوباسى بەكىتىلىپ بولعان. ەندى مەملەكەتتىك ساراپتامالىق انىقتاماسى ازىرلەنۋدە.
2017 جىلعا دەيىنگى جوسپار بويىنشا بارلىعى 15 دەنساۋلىق ساقتاۋ نىسانى, ونىڭ ىشىندە اۋىسىمىنا 750 ادامدى قابىلداي الاتىن 5 العاشقى مەديتسينالىق-سانيتارلىق كومەك ورتالىعى, 1000 كەلۋشىنى قابىلداۋعا مۇمكىندىگى بار 5 امبۋلاتورلىق-ەمحانا كەشەنى جانە 1000 ورىندىق 4 ستاتسيونار ىسكە قوسىلماق. سونداي-اق, 2017 جىلى تابيعي بالاما ءدارى-دارمەك وندىرەتىن فارماتسەۆتيكالىق فابريكا پايدالانۋعا بەرىلمەكشى.
بىلىكتى كادر – ساپالى قىزمەت
بيىلعى 1 قاڭتارداعى مالىمەت بويىنشا, قالاعا قاراستى 32 مەديتسينالىق ۇيىمدا 2839 دارىگەر مەن 4759 مەدبيكە جۇمىس ىستەيدى. سونىڭ 7 مىڭى –ايەلدەر. دەمەك, ەلوردانىڭ دەنساۋلىق ساقتاۋ سالاسىن دامىتۋعا نازىك جاندىلاردىڭ ۇلەسى مول.
كادر جەتىسپەۋشىلىگى – باس شاھاردىڭ مەديتسينا سالاسىنا دا قاتىستى ماسەلە. ءتيىستى مەكەمە وكىلدەرى قول قۋسىرىپ وتىرعان جوق. تۇيتكىلدى ماسەلەنىڭ ءتۇيىنىن شەشۋ ءۇشىن كوپتەگەن جۇمىس قولعا الىنعان. باسقارما مەديتسينالىق جوعارى وقۋ ورىندارىندا وتكىزىلەتىن بوس جۇمىس ورىندارى جارمەڭكەسىنە تۇراقتى تۇردە قاتىسىپ, بۇقارالىق اقپارات قۇرالدارى ارقىلى ەمحانالار مەن اۋرۋحانالارعا قاجەت ماماندار تۋرالى مالىمەت بەرىپ وتىرادى.
استانا ادامدارىنىڭ اماندىعىن باستى ماقسات ەتكەن اق حالاتتىلار بىلىكتى كادر – ەلگە ساپالى قىزمەت كورسەتۋدىڭ ءبىر كورسەتكىشى دەپ سانايدى. سول سەبەپتى كادرلاردىڭ بىلىكتىلىگىن جەتىلدىرۋدى ەرەكشە نازارعا العان.
2013 جىلى وسى ماقساتقا جانە دەنساۋلىق ساقتاۋ سالاسىن بىرتىندەپ حالىقارالىق ستاندارتقا جۇيەلى تۇردە كوشىرۋگە رەسپۋبليكالىق جانە جەرگىلىكتى بيۋدجەتتەن 165 444 800 تەڭگە بولىنگەن ەكەن. وسى قاراجات ەسەبىنەن 2013 جىلدىڭ العاشقى 5 ايىندا 973 مامان الىس-جاقىن شەت مەملەكەتتەردە بىلىكتىلىكتى جەتىلدىرۋ كۋرسىنان ءوتىپ كەلگەن. ونىڭ 62,6 پايىزى رەسەي, يزرايل, كورەيا, فرانتسيا, يتالياعا بارىپ, تاجىريبە الماسقان. مەدبيكەلىك جۇمىستى دامىتۋ جونىندەگى ۇيلەستىرۋ كەڭەسىنىڭ توبى ءوز سالالارىنا قاتىستى تاقىرىپ بويىنشا فينليانديادا بىلىكتىلىگىن جەتىلدىرگەن. ەندى ولار تاجىريبەلەرىن ەلورداداعى امبۋلاتورلىق-ەمحانالىق قىزمەتتەر جۇيەسىنە ەنگىزبەكشى.
سونداي-اق, بيىل سەۋل, ليتۆا, كورەيا جانە رەسەي مەديتسينالىق جوعارى وقۋ ورىندارىمەن ءوزارا ارىپتەستىك تۋرالى مەموراندۋمدارعا قول قويىلدى. بولاشاقتا استانالىق دارىگەرلەر مەن مەدبيكەلەر وسى ەلدىڭ ماماندارىمەن بىرلەسە جۇمىس ىستەيتىن بولادى.
بيىل شەتەلدىڭ ايتۋلى ماماندارى جۇرگىزگەن شەبەرلىك-كلاستارى مەن كوشپەلى تسيكلدىك جينالىستارىنا 230 تىڭداۋشى قاتىسقان. شەبەرلىك-كلاستار نەگىزىندە استانالىق اق حالاتتىلار شەتەل ماماندارىمەن بىرلەسىپ, يننوۆاتسيالىق ادىستەمەلەردى قولدانا وتىرىپ, حيرۋرگيالىق وتالار جاسادى. ءسوز ورايىندا ايتا كەتەيىك, بۇگىندە ەلوردانىڭ اۋرۋحانالاردا وپەراتسيالار زاماناۋي تەحنولوگيامەن جاسالىپ ءجۇر. جىل وتكەن سايىن ونىڭ سانى ارتا تۇسكەن. ايتالىق, زاماناۋي ادىسپەن 2011 جىلى 1132 وتا جاسالسا, بىلتىر ونىڭ سانى 1738-گە كوبەيگەن. ال وسى جىلدىڭ سوڭىنا دەيىن 1902 وتا جاسالماقشى.
ەلورداعا بىلىكتى دارىگەرلەر مەن مەدبيكەلەردى تارتۋ ءۇشىن ولاردىڭ الەۋمەتتىك ماسەلەسىن شەشۋ ماقساتىندا دا بىرقاتار جوبالار قولعا الىندى. اتاپ ايتقاندا, قالالىق اكىمدىك مەديتسينالىق قىزمەتكەرلەرگە ارنالعان وتباسىلىق جاتاقحانا سالۋدى كوزدەپ وتىر.
الايدا, ءتيىستى مەكەمە كادر جەتىسپەۋشىلىگىن شەشۋدىڭ جولدارىن قاراستىرسا دا, استانادا بۇل ماسەلەنىڭ تۇبەگەيلى شەشىمىن تابۋ قيىن. ونىڭ ءبىر سەبەبى, اق حالاتتىلار اقشاسى از قالالىق اۋرۋحانا مەن ەمحانالاردان گورى جالاقىسى كوپ رەسپۋبليكالىق جانە جەكەمەنشىك مەديتسينالىق ۇيىمداردى جاعالاعاندى ءجون كورەدى.
رەسپۋبليكالىق دەنساۋلىق ساقتاۋ سالاسىن دامىتۋ ورتالىعىنىڭ مالىمەتىنە سۇيەنسەك, بيىل استانا قالاسىنىڭ مەديتسينالىق قىزمەتكەرلەرمەن قامتىلۋ دەڭگەيى
10 مىڭ ادامعا شاققاندا مىناداي كورسەتكىشكە يە:
دارىگەرلەرمەن قامتاماسىز ەتىلۋى – 37,35 پايىز, مەدبيكەلەر – 63,64 پايىز.
ياعني, بۇگىندە ەلوردادا 2481 مەديتسينالىق قىزمەتكەر جەتىسپەيدى, سونىڭ 1064-ءى – دارىگەرلەر.
ازىرلەگەن: قىمبات توقتامۇرات
