ءبىلىم

ىزگىلىك ءدانىن سەپكەن…



تولەۋبيكە اپاي وتكەن كۇندەردى ءجيى ەسكە الادى. 1986 جىلى جەلتوقساندا الماتىدا وتارشىل, اكىمشىل-ءامىرشىل جۇيەگە قازاق جاستارى قارسى­لىقتارىن ءبىلدىردى. ءدال وسىنداي وقيعا اقمولادا دا ءوربىدى. ورتالىق الاڭعا وسىنداعى جوعارى وقۋ ورىندارىندا وقيتىن قازاق جاستارى جينالىپ, بيلىككە: «اقمولادا قازاق مەكتەپتەرى, بالاباقشالارى اشىلسىن» دەگەن تالاپتار قويدى. مىنە, وسى وقيعا قامشى بولدى ما, 1987 جىلى شاھارداعى №3 ورىس مەكتەبىنەن قازاق سىنىپتارىن اشۋ قولعا الىندى.

وندا اقمولادا جالعىز عانا جامبىل جاباەۆ اتىنداعى №4 قازاق ورتا مەكتەبى عانا بار بولاتىن. وسىنداي سىندارلى ساتتەردىڭ ورتاسىندا تولەۋبيكە اتىعايقىزى مىڭ­جاساروۆا دا ءجۇردى. ءدال سول كەزدە ءبىزدىڭ كەيىپكەرىمىزدىڭ قورعالجىن اۋدانىنداعى سابىندىكول ورتا مەكتەبىنەن شاھارداعى جامبىل ورتا مەكتەبىنە ورنالاسپاق ويى بولادى. بىراق ونى قالالىق ءبىلىم ءبولىمى جاڭادان اشىلاتىن قازاق سىنىبىنا جىبەرەدى. ارينە, ونى اشۋ دا وڭاي بولعان جوق.
قازاق سىنىبىندا وقيتىن بالا جوق, وقۋلىق تاپشى دەگەن سىلتاۋلار دا ايتىلدى. بىراق سول كەدەرگىگە قاراماستان تولەۋبيكە اپاي قيىندىققا قاسقيىپ قارسى تۇرا ءبىلدى. ورىس مەكتەبىندەگى العاش اشىلعان قازاق سىنىبىنا بالالاردى تارتۋ ءۇشىن وسىنداعى زيالى قاۋىم وكىلدەرى – ءمادي حاسەنوۆ, وكتيابر الىبەكوۆ, جومارت ابدىحالىق, الدان سمايىل, ءبادۋان يماشەۆ سەكىلدى ازا­ماتتار ۇيلەردى جاعالاپ, وقۋ­شىلاردىڭ ءتىزىمىن جاسادى. العاش بولىپ, تسەلينوگراد وبلىستىق اتقارۋ كوميتەتىنىڭ توراعاسى, ۇلتتىڭ جاناشىر ازاماتى قاسىم تاۋكەنوۆ نەمەرەسىن ءبىرىنشى سىنىپقا جەتەكتەپ الىپ كەلدى. ودان كەيىن تانىمال اقىن نۇرعوجا وراز نەمەرەسىن, جازۋشى نوگەربەك ماعزۇموۆ جانە ەسكەرمەس يمانباي, جىلقىباي جاعىپارۇلى سەكىلدى قالامگەرلەر بالالارىن بەردى.
«ءسويتىپ, ءبىرىنشى سىنىپقا 25 بالا جينالدى. ەندى ولاردى وقىتاتىن وقۋلىق تا تاپشى. مەتوديكالىق ادىستەمەلەردىڭ ءبارى ورىسشا جازىلعان. كۇندىز مۇعالىم, تۇندە اۋدارماشى بولىپ, سولاردى اۋداردىم. بىراق وعان سونشالىقتى مويىعان ەمەسپىن. جەتكىنشەكتەردىڭ وقۋ­­عا دەگەن ىنتاسى زور بولدى. ولارعا قال-قادەرىمشە انا ءتىلىمىزدىڭ قۇنارىن سىڭىرۋگە كۇش سالدىم. ابايدىڭ, ىبىرايدىڭ شىعارمالارىن وقىتتىم. ءبارى دە قالا بالالارى بولسا دا, ءتاپ-ءتاۋىر قازاقشا سويلەيتىن بولدى. سول جىلدارى №3 ورىس مەكتەبىنەن باسقا, №8, 26 ورىس مەكتەپتەرىنەن قازاق سىنىپتارى اشىلدى. سولاردى اشۋعا ۇلەس قوسىپ, بالالاردى جيناۋعا كۇش سالعان وبلىستىق «ارقا اجارى» گازەتىنىڭ جۋرناليستەرى ەدى. بۇل كەزەڭ مەن ءۇشىن قيىنشىلىعى مەن قۋانىشى ەشقاشان ەسىمنەن شىقپايتىن اڭىزعا تولى جىل بولدى» دەپ ەسكە الادى ۇستاز.
تولەۋبيكە اعىتايقىزى №3 ورىس ورتا مەكتەبىندە ءوزى قابىل­داپ العان وقۋشىلارىن ءۇشىن­شى سىنىپقا دەيىن وقىتىپ, 1991 جىلى جامبىل جامباەۆ اتىنداعى №4 ورتا مەكتەبىنە اۋىسادى. وسى وقۋ ورداسىندا 21 جىل تاپجىلماي تاباندى ەڭبەك ەتتى. بۇل مەكتەپتىڭ قۇرىلعانىنا ءبىر عاسىردان استام ۋاقىت وتكەن. ونىڭ تاريحى ەجەلگى قاراوتكەلدىڭ وتكە­نىمەن ساباقتاسىپ جاتىر. كەڭەس زامانىندا تىڭ ورتالىعى سانالعان اقمولاداعى قازاق بالالارى ءبىلىم الاتىن التىن ۇيا اتاندى. بۇگىندە جىراۋ بابامىز اتىنداعى گيمنازيانىڭ جەتكەن بيىگىن تەرمەلەسەك, ۇزاققا شابامىز. ەلورداداعى ەڭ ۇزدىك مەكتەپتەردىڭ بىرەگەيى. وندا وقيتىن وقۋشىلار ءوز ءبىلىم وردالارىن ماقتان تۇتادى. اتا-انالار دا بالالارىن سوندا وقىتقاندى قالاپ تۇرادى. ويتكەنى وندا عاسىردان ۇزاق قالىپتاسقان پاراساتتى ءداستۇر­دىڭ ءىزى وشپەگەن. ءبىز ءسوز ەتىپ وتىرعان ءبىلىم ۇياسىنىڭ وسىنداي ابىرويعا جەتۋىنە, سونداعى بىلىكتى مۇعالىمدەر قاتارىنداعى تولەۋبيكە مىڭجاساروۆانىڭ دا قوسقان ۇلەسى زور. تاجىريبەلى پەداگوگتىڭ كوپ جىلعى ەڭ­بەگى ەلەنىپ, «قر ءبىلىم بەرۋ ءىسى­نىڭ ۇزدىگى» بەلگىسىن الدى. ۇلى اعارتۋشى اتىنداعى ى.التىن­سارين بەلگىسىن يەلەندى. قر ءبىلىم جانە عىلىم ءمينيسترىنىڭ قۇرمەت گراموتاسىمەن ماراپاتتالدى. بارىنەن بۇرىن اپايدىڭ جەتىستىگى – شاكىرتتەرى باعىندىرعان بەلەستەر. بۇگىندە جانى جۇمساق ۇستازدان ءتالىم العان وقۋشىلارى ەلىمىزدىڭ ءار سالاسىندا جەمىستى ەڭبەك ەتىپ ءجۇر. ولاردىڭ اراسىندا شەتەلدە وقىپ, باسشىلىق قىزمەتكە كوتەرىلگەن, عىلىم شىڭىن باعىندىرعان تالانتتى جاستار جەتەرلىك.
ارداقتى اپاي زەينەتكەرلىككە شىققاننان كەيىن دە مەكتەپپەن ءبىرجولا قوشتاسقان جوق. كەشەگى كۇنگە دەيىن №73 فيزيكا-تەحنيكالىق ليتسەيىندە قىزمەت ىستەدى. ءبىر سوزبەن ايتقاندا, قورعالجىننىڭ ۇياداي عانا ۇيالى دەگەن اۋىلىنان قاناتتانىپ, اقمولادا شىڭدالىپ, استانادا مەرەيى وسكەن تولەۋبيكە اپاي – شىن مانىندەگى ۇستاز دەگەن مارتەبەگە يە بولعان جان.




تاعىدا

admin

«استانا اقشامى» گازەتى

ۇقساس جاڭالىقتار

پىكىر ۇستەۋ

Back to top button