كىرىسى جوق ازاماتتار قارىز الا المايدى
ەلىمىزدە كوپتەن كۇتكەن «7-20-25» تۇرعىن ءۇي باعدارلاماسى ارقىلى العاشقى بەس ادام پاتەرلى بولدى. ءار قازاقستاندىقتىڭ ءۇي الۋىنا مۇمكىندىك بەرەتىن جوبا تۋرالى «باسپانا» يپوتەكالىق ۇيىمىنىڭ باسقارما توراعاسى قايرات التىنبەكوۆپەن تىلدەسكەن ەدىك.
– قايرات تورەقۇلۇلى, جالپى باعدارلامانىڭ ەڭ نەگىزگى تالاپتارى قانداي؟
– جىلدىق مولشەرلەمەسى – 7 پايىز, باستاپقى جارنا – 20 پايىز, ال قارىز مەرزىمى – 25 جىلعا دەيىن.
– بانكتەر كوميسسيا ۇستاي ما؟
– قارىزدى بەرگەنى جانە وعان قىزمەت كورسەتكەنى ءۇشىن كوميسسيا الۋعا تىيىم سالىنعان.
– تابىسى جوعارى ازاماتتارعا يپوتەكالىق قارىزدى قالاي الۋعا بولادى؟
– باعدارلاما بويىنشا قارىز الۋ ءۇشىن قاتىسۋشى بانككە ءوتىنىش جاساۋ قاجەت. قارىزداردى بەرۋ ءراسىمىنىڭ باستالۋى جانە قاتىسۋشى بانكتەردىڭ ءتىزىمى تۋرالى اقپارات قازاقستان رەسپۋبليكاسى ۇلتتىق بانكىنىڭ رەسمي ينتەرنەت-رەسۋرسىنا ورنالاستىرىلاتىن بولادى.
– باعدارلاماعا قاتىسۋ ءۇشىن ناقتى قانداي قۇجاتتار قاجەت؟
– قاتىسۋ ءۇشىن قارىز الۋشى باعدارلاما تالاپتارىنا ساي بولۋى كەرەك. ونىڭ ىشىندە ەڭبەك نەمەسە كاسىپكەرلىك قىزمەتتەن الىناتىن كىرىسىنىڭ بولۋىنا قاتىستى تالاپتارعا سايكەس كەلۋىن راستايتىن قۇجاتتار, سونداي-اق بانكتىڭ تالاپتارىنا سايكەس وزگە دە قۇجاتتار قاجەت.
– ال قارىز الۋشىعا قانداي تالاپتار قويىلادى؟
– باعدارلاما بويىنشا قارىز الۋ ءۇشىن جەكە تۇلعا قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ ازاماتى بولۋى كەرەك. ەڭبەك نەمەسە كاسىپكەرلىك قىزمەتتەن الىناتىن كىرىسى بولۋى ماڭىزدى. يپوتەكالىق تۇرعىن ءۇي قارىزدارى بويىنشا وتەلمەگەن بەرەشەگىنىڭ بولماۋى ءتيىس. باعدارلاماعا قاتىسۋشى بانككە ءوتىنىش بەرگەن ساتتە مەنشىك قۇقىعىندا قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ اۋماعىندا تۇرعىن ءۇيىنىڭ بولماۋىنا دا نازار اۋدارىلادى.
– كىرىسى جوق ازاماتتار قايتەدى؟
– كىرىسى جوق, ياعني تولەم جاساۋعا قابىلەتتى بولىپ تابىلمايتىن ازامات باعدارلاما بويىنشا قارىز الا المايدى.
– سوندا قارىز الۋ ءۇشىن ايلىق تابىستىڭ مولشەرى قانداي بولۋى كەرەك؟
– قارىز الۋشى كىرىسىنىڭ ەڭ تومەن دەڭگەيى باعدارلامادا بەلگىلەنبەگەن. سونىمەن قاتار قارىز الۋشىنىڭ يپوتەكالىق قارىزعا قىزمەت كورسەتۋ ءۇشىن جەتكىلىكتى, راستالعان كىرىسىنىڭ بولۋى قاجەت. قارىز الۋشىنىڭ كىرىسى جەتكىلىكسىز بولعان جاعدايدا, قوسالقى قارىز الۋشى تارتۋعا رۇقسات ەتىلەدى.
– باعدارلامادا ارنايى ساناتتاعى ادامدارعا جەڭىلدىك بار ما؟ ماسەلەن, مۇگەدەك, كوپ بالالى وتباسى دەگەندەي…
– قازاقستان رەسپۋبليكاسى ازاماتتارىنىڭ بارلىق ساناتىنىڭ قاتىسۋىنا رۇقسات بەرىلەدى. باعدارلاما تالاپتارى بارلىعى ءۇشىن بىردەي بولىپ تابىلادى, سوندىقتان ازاماتتاردىڭ جەكەلەگەن ساناتتارى ءۇشىن قانداي دا ءبىر جەڭىلدىكتەر كوزدەلمەيدى.
– باستاپقى جارنا 20 پايىز ەكەنى بەلگىلى. الايدا ودان كوبىرەك قارجى سالسا بولا ما؟
– ەگەر ءسىزدىڭ باستاپقى جارنانى ەنگىزۋ ءۇشىن قاراجاتىڭىز كوبىرەك بولسا, كوبىرەك باستاپقى جارنا ەنگىزۋ مۇمكىندىگىن كوزدەيتىن باسقا يپوتەكالىق ونىمدەردى پايدالانۋىڭىزعا بولادى.
– ساتىپ الۋعا بولاتىن تۇرعىن ءۇيدىڭ ەڭ جوعارى قۇنى نەمەسە اۋدانى قانداي؟ قانداي دا ءبىر شەكتەۋ قاراستىرىلعان با؟
– تۇرعىن ءۇيدىڭ ەڭ جوعارى قۇنى استانا, الماتى, اقتاۋ, اتىراۋ قالالارى ءۇشىن – 25 ميلليون تەڭگە, ال باسقا وڭىرلەر ءۇشىن – 15 ميلليون تەڭگە. تۇرعىن ءۇيدىڭ 1 شارشى مەترىنىڭ قۇنى, سونداي-اق, اۋدانى شەكتەلمەيدى. سونداي-اق, قارىزدىڭ ەڭ جوعارى مولشەرى بەلگىلەنبەيدى, 20% مولشەرىندەگى باستاپقى جارنانى عانا ەسكەرۋ قاجەت.