ەلوردا ىرگەسىندەگى قاجىمۇقاننىڭ كىندىك قانى تامعان اۋىلىندا اتاقتى بالۋاننىڭ اكەسى مۇڭايتپاس بابامىز جەرلەنگەن كونە بەيىتكە ۇرپاقتارى ەسكەرتكىش بەلگى قويدى.
ورازا ايتتىڭ العاشقى كۇنى وسىنداي يگىلىكتى شارانى ىسكە اسىرۋعا كۇش اتاسىنىڭ شوبەرەسى, جاسى توقسانداعى فاريدا قاليوللاقىزى مۇرىندىق بولدى. بۇگىندە اپامىز رەسەيدىڭ ومبى قالاسىندا تۇرادى. ون بالانى دۇنيەگە اكەلگەن ارداقتى انا. بالالارىنىڭ ءبارى ەرجەتكەن, جوعارى ءبىلىمدى مامان يەلەرى. كەيۋانا – بالۋاننىڭ ۇلكەن ۇلى قاليوللانىڭ قىزى. قاليوللا اكەمىزدەن ءتورت ۇل, ەكى قىز وربىگەن. اپامىز تورقالى توقساندى القىمداسا دا ءالى تىڭ. كوپ جاعدايلاردى زەردەسىنە جاقسى ساقتاعان. ونىڭ ايتۋىنشا, اكەسىنىڭ تۇڭعىش بالاسى شابدان 1926 جىلى تۋعان. ودان كەيىن ءوزى 1928 جىلى ومىرگە كەلگەن. سودان سوڭ روزا, قۇلىمبەت, جانايدار جانە الكەي دەگەن بالالارى بولعان. بۇگىندە اپامىزدىڭ ەر باۋىرلارىنىڭ ءبارى دۇنيەدەن وزعان. تەك جاسى سەكسەن بەستى القىمداعان روزا دەگەن ءسىڭلىسى ەكەۋى عانا قالعان. قازىر ول كىسى كوكشەتاۋ قالاسىندا تۇرادى.
بۇگىندە ومبىداعى بالۋاننىڭ ۇرپاقتارىنىڭ ءوزى – ءبىر قاۋىم ەل. شابداننان سەرىك, مۇراتقان, جانات دەگەن ۇلدار تاراسا, قۇلىمبەتتىڭ ماقسۇت, ازامات دەگەن ەكى بالاسى بار ەكەن. الكەي ومىردەن ەرتە وتكەن. ودان ۇرپاق قالماعان.
قاجىمۇقان جايىندا جازىلعان دۇنيەلەردە ونىڭ ومبىداعى ءومىر جولىنان سىر تارتقان ەستەلىكتەر كەزدەسەدى. فاريدا اپامىز اتاسىن ومبىنىڭ شارلاق اۋدانى ابىلاي اۋىلىندا تۇرعانىن ايتتى. بالۋاننىڭ بەينەسى دە شالا-پۇلا ەسىندە قالىپتى.
«1937 جىلى مەكتەپ تابالدىرىعىن اتتادىم. سوندا وقۋعا توعىز جاستا بارعان سەكىلدىمىن. ۇلكەن اعام شابدان ءۇشىنشى سىنىپتا وقيدى. اتامنىڭ سوفيا دەگەن قىزى بولدى. سول قىز بەن اعام ەكەۋى اتامنىڭ باۋىرىندا ءوستى. Cول جىلى ەلدە اۋقاتتى ادامداردى ۇستاپ, تۇرمەگە قاماي باستاعان كەزدە ول كىسى سودان بوي تاسالاپ, قازاقستانعا كەتىپ قالدى. اكەم ومبىدا قالدى. سودان بايلانىسىمىز بولعان جوق» دەدى اپامىز.
بىراق اكەسى قاليوللا سەكسەننەن اسىپ دۇنيە سالعان. بالۋاننىڭ كەيىنگى بالالارى ايدارحان مەن جانابىلدى بىلگەن. ايدارحانمەن ارالاسقان. ال جانابىلمەن كوكشەتاۋداعى ءسىڭلىسى جاقىن سىيلاسىپتى.
شارا بارىسىندا قاجىمۇقان اۋىلىنىڭ ىرگەسىندەگى بالۋاننىڭ اكەسى ەرناقۇلى مۇڭايتپاس جاتقان ەسكى زيراتقا ەسكەرتكىش بەلگى ورناتىلدى. سول جەردە فاريدا اپا: «اتا-بابامنىڭ وسى جەردە ءومىر سۇرگەنىن بىلەمىن. بۇرىن اعام مەن باۋىرلارىم بار كەزدە بۇل شارۋاعا ارالاسىم بولعان جوق. ەندى ولاردىڭ ءبارى ومىردەن ءوتتى. قازىر وسى اۋلەتتىڭ ۇلكەنى مەن بولىپ وتىرمىن. كەيىنگى ۇرپاقتار جاس. وسى ءىس ماعان قاراپ قالعان سەكىلدى كورىندى. سودان بالالارىما ايتىپ, وسى بەلگىدەن كەيىنگى جاستار بابالارى جاتقان جەردى ءبىلىپ ءجۇرسىن دەپ قويىپ وتىرمىن» دەپ تاعىلىمدى وي ءوربىتتى. تاريح عىلىمدارىنىڭ دوكتورى ماقسات الپىسبەس جينالعاندارعا قاجىمۇقاننىڭ ءومىر جولىنان ەستەلىك ايتتى. ودان كەيىن كۇش اتاسىنىڭ ۇرپاقتارى بابالار ارۋاعىنا اس بەرىپ, دۇعا باعىشتادى.
ازامات ەسەنجول
