استانا قالاسى ءماسليحاتىنىڭ جاقىندا وتەتىن كەزەكتى سەسسياسىندا قالادا مادەنيەتتى, دەنە شىنىقتىرۋ مەن سپورتتى دامىتۋ جايى قارالادى. وسىعان بايلانىستى ءماسليحات دەپۋتاتتارى ەكى كۇن بويى بىرقاتار مادەني جانە سپورت نىساندارىن ارالاپ, ولاردىڭ جاعدايىمەن تانىستى. اتالعان سالالاردا جەتىستىكتەرمەن قاتار كەمشىلىكتەر جەتىپ ارتىلادى ەكەن. سونىڭ ىشىندە دەپۋتاتتار تۇيتكىلدەرگە نازار اۋداردى.
جاستار سارايى جاستارعا ارنالادى
جۋىردا استانا اكىمى باقىت سۇلتانوۆ جاستار جىلىنىڭ باستالۋىنا وراي بيىل جاستار سارايىنىڭ بازاسىندا «Jastar Synergy» ەلوردالىق جاستار حابى قۇرىلاتىنىن مالىمدەدى. حاب جاڭاشىل جاستارعا, جاس كاسىپكەرلەرگە, فريلانسەرلەرگە, تسيفرلىق اۋديتورياعا كوپبەيىندىك قىزمەت كورسەتىپ, جاستار مەن مەملەكەتتىك ورگانداردى بىرىكتىرەتىن رەسۋرستىق ورتالىققا اينالادى. مەجەلى مىندەتكە جەتۋ ءۇشىن قالا باسشىسى جاستار سارايىن جوندەۋگە تاپسىرما بەردى. دەپۋتاتتار الدىمەن وسى نىسانعا ات باسىن بۇردى.
قالالىق ءماسليحاتتىڭ دەپۋتاتى ءارى وسى مادەني وشاقتىڭ ديرەكتورى سەرگەي سولودوۆنيكوۆتىڭ ايتۋىنشا, نىسانعا, شىنىمەن دە, كۇردەلى جوندەۋ كەرەك. 1974 جىلى سالىنعان عيماراتتىڭ توزىعى ابدەن جەتكەن. كوممۋنيكاتسيالاردىڭ 80 پايىزى جاڭارتۋدى قاجەت ەتەدى. قازىرگى تاڭدا جوبالىق-سمەتالىق قۇجات ازىرلەنىپ, مەملەكەتتىك ساراپتامادان ءوتىپ جاتىر.
– قالا باسشىسىنىڭ تاپسىرماسىمەن جاقىندا جاستار سارايى مادەنيەت جانە سپورت باسقارماسىنىڭ بالانسىنان الىنىپ, «استانا جاستارى» كوممۋنالدىق مەملەكەتتىك مەكەمەسىنە بەرىلدى, – دەيدى س.سولودوۆنيكوۆ.
ايتا كەتەتىن جايت, مادەني وشاقتا بۇگىندەرى ون ەكى ۇيىرمە جۇمىس ىستەيدى. ولارعا 200-دەن اسا بالا بارادى. كوپبالالى جانە از قامتىلعان وتباسىلاردان شىققان بالالار ۇيىرمەلەرگە تەگىن قاتىسادى. اقىلى ۇيىرمەلەر دە بار. «مۇنىڭ سەبەبى, ءبىزدى 31 پايىزعا عانا قالالىق بيۋدجەت قارجىلاندىرادى. قارجىنىڭ قالعان 69 پايىزىن ءوزىمىز تابامىز. مەكەمەدە 143 ادام جۇمىس ىستەيدى. ولارعا جالاقى تولەۋ ءۇشىن ايىنا شامامەن العاندا 7 ميلليون تەڭگە تابۋىمىز كەرەك. سول اقشاعا كابينەتتەردە اعىمداعى جوندەۋدى دە جاساپ جاتامىز» دەيدى مەكەمە ديرەكتورى.
تەاتر جەرتولەسىنىڭ تۇيتكىلى
بۇگىندەرى «جاستار» تەاترى وتىرعان عيمارات 1954 جىلى سالىنىپ, باستاپقىدا «تەمىرجولشىلار» سارايى اتالدى. قالا استانا اتانعان سوڭ, وندا ك.بايسەيىتوۆا اتىنداعى وپەرا جانە بالەت تەاترى ورنالاستى. 2015 جىلى «جاستار» تەاترىنا بەرىلدى.
ءماسليحات دەپۋتاتتارى نىسانعا بارعاندا 15-16 ناۋرىزدا پرەمەراسى وتەتىن «ايمان-شولپان» مۋزىكالىق كومەدياسىنا دايىندىعىنىڭ ۇستىنەن ءتۇستى. سپەكتاكلدى قويۋشى رەجيسسەر نۇرقانات جاقىپباي دەپۋتاتتاردى پرەمەراعا شاقىردى.
– وسىدان ءتورت جىل بۇرىن تەاتردى جوندەۋگە 150 ميلليون تەڭگە ءبولىندى. الايدا قازىر ءبىزدى وسى تەاترعا قاتىستى ءبىر نارسە قاتتى مازالاپ وتىر. مادەني وشاقتىڭ جەرتولەسىن كوكتەم شىققاندا جەراستى سۋلارى باسادى. بۇل جاعداي بىرنەشە جىلدان بەرى قايتالانىپ كەلە جاتىر. ماسەلەنى شەشۋگە, ياعني جەرتولەنى جوندەۋگە 89 ميلليون تەڭگە كەرەك. وسى قارجىنى قانشا سۇراساق تا, سۇرانىسىمىز قاناعاتتاندىرىلمادى, – دەدى مادەنيەت جانە سپورت باسقارماسىنىڭ باسشىسى بولات ماجاعۇلوۆ.
وسىعان ۇقساس جاعداي ىلگەرىدە تەاترمەن كورشىلەس س.سەيفۋللين اتىنداعى قازاق اگروتەحنيكالىق ۋنيۆەرسيتەتى مەن №1 قالالىق ەمحانادا دا ورىن العان ەكەن. بۇل تۋرالى ايتقان قالالىق ءماسليحات دەپۋتاتتارى, اتالمىش ۋنيۆەرسيتەت رەكتورى اقىلبەك كۇرىشباەۆ پەن ءماجيت شايداروۆ ماسەلەنى قالاي شەشكەندەرىن جەتكىزدى. درەناج بەن گيدرووقشاۋلاۋ جاساتقاندارىن, بۇل جۇمىستار قىمباتقا تۇسسە دە, تۇيتكىلدى شەشەتىنىن ايتىپ ءوتتى.
جەرتولەدەن جوعارى تۋرا ساحنا ورنالاسقان ەكەن. «تومەننەن كەلەتىن ىلعال ارتىستەردىڭ دەنساۋلىعىنا دا زيان عوي. وكپەلەرىنە ءبىر سۋىق تيسە, قايتا-قايتا اۋىرا بەرەدى عوي» دەگەن م.شايداروۆ مۇنىڭ تاعى ءبىر كەرى اسەرىن تىلىنە تيەك ەتتى.
جالپى, عيماراتقا تەحنيكالىق اۋديت جاسالىپ, جەرتولە اپاتتى بولىپ تانىلعان. دەپۋتاتتار تومەن ءتۇسىپ, جاعداي شىنىمەن كۇردەلى ەكەندىگىنە كوز جەتكىزدى. «نىساندا ك.بايسەيىتوۆا اتىنداعى وپەرا جانە بالەت تەاترى وتىرعاندا, ياعني 1999-2015 جىلداردىڭ ارالىعىندا مۇندا مۇلدە جوندەۋ جۇمىستارى جۇرگىزىلمەگەن» دەدى ب.ماجاعۇلوۆ. جەرتولەدەگى ارماتۋرالار شىنىمەن شىرۋگە اينالىپتى. سول سەبەپتەن ساحنانىڭ دا وپىرىلىپ ءتۇسۋ قاۋپى تۋىنداعان. وسىنىڭ ءبارىن ەسكەرگەن ءماسليحات دەپۋتاتتارى كەزەكتى سەسسياعا دەيىن جەرتولەنى جوندەۋ بويىنشا جوبالىق-سمەتالىق قۇجاتتامانى ازىرلەپ, ۇسىنۋ كەرەكتىگىن ايتتى.
تسيركتە شاتاق قايدان شىقتى؟
ەلىمىزدىڭ ءتورت قالاسىندا تسيرك جۇمىس ىستەيدى. سونىڭ ءبىرى دە بىرەگەيى – «استانالىق» تسيرك. دەپۋتاتتار بۇل نىسانعا بارعاندا مەكەمە ديرەكتورى ەرىك جولجاقسىنوۆ تسيركتى ارالاتىپ, ەكى تۇيتكىلدى جەتكىزدى. بىرىنشىدەن, عيمارات 2005 جىلدان بەرى جوندەۋ كورمەگەن.
– ءتيىستى تالاپ بويىنشا تسيرك كۇمبەزى ورتكە ءتوزىمدى ماتەريالدان بولۋى كەرەك. قۇرىلىس كەزىندە بۇل تالاپ ساقتالماي, كادىمگى شۇبەرەك ىلىنگەن. جامان ايتپاي, جاقسى جوق, الدا-جالدا عيماراتتان ءورت شىعاتىن بولسا, نە بولاتىنىن ويلاۋدىڭ ءوزى قورقىنىشتى. ءبىزدىڭ كورەرمەندەرىمىز – بالالار عوي. جىلىنا ولارعا ارناپ 120 قويىلىم قويامىز. بىرنەشە جىل بۇرىن كۇمبەزدى جوندەۋگە 29 ميلليون تەڭگە سۇرادىق. سۇرانىسىمىز قاناعاتتاندىرىلمادى. سوسىن ينفلياتسياعا ۇرىنىپ قالدىق, – دەدى ە.جولجاقسىنوۆ.
ونىڭ ۇستىنە, تسيركتە توتەنشە جاعدايلار كەزىندە شىعاتىن ءۇش ەسىك بار ەدى. بىرەۋىن قازىر عيماراتتىڭ تومەنگى قاباتىندا ورنالاسقان ءدامحانا يەسى جاۋىپ تاستاعان. بۇل تاماقتانۋ ورنى «استانا» اكك» ۇك ارقىلى جالعا بەرىلگەن. يەسى تسيرك ديرەكتورىن پىسقىرماي, ويىنا كەلگەنىن ىستەپ وتىر. ءوزى جاپتىرعان ەسىك جاقتا قۇرىلىس جۇرگىزىپ, قابىرعا قالاپ تاستادى. «بۇل ارەكەتىڭىزبەن كورەرمەندەرگە, تسيرك قىزمەتكەرلەرىنە قاۋىپ تۋدىرىپ وتىرسىز دەسەم, كونبەيدى. جالپى, توتەنشە جاعدايلار دەپارتامەنتىنىڭ دە ەسكەرتۋىن ەلەمەي وتىر. «جوعارىدا مىقتى تىرەگىم بار. ماعان ەشتەڭە ىستەي المايسىڭدار» دەپ وتىرىپ الدى. ونىڭ ۇستىنە, ءدامحانا ساتىپ الۋ قۇقىعىمەن وعان جالعا بەرىلگەن. كەلىسىمشارتتى وقىعانىمدا سوعان كوز جەتكىزدىم» دەدى تسيرك ديرەكتورى.
بۇل كەلەڭسىزدىكتى ەستىگەن قالالىق ءماسليحات دەپۋتاتتارى مۇندا ءبىراز تۇسىنىكسىز جاعدايلار ورىن الىپ وتىرعانىن ايتتى.
مۇنىڭ انىق-قانىعى كەزەكتى سەسسيادا انىقتالۋى ءتيىس.
نوسەردىڭ كەسىرى
«ماڭگىلىك ەل» سالتانات قاقپاسىنىڭ ىشىنەن ەكى-ءۇش جىل بۇرىن كورمە گالەرەياسى مەن شولۋ الاڭى اشىلدى. كەلۋشىلەر نىسانعا جەراستى وتكەلى ارقىلى كىرەدى. الايدا نوسەر جاۋعاندا وعان كىرۋ مۇمكىن ەمەس. توبەدەن سۋ سورعالاپ, كىرەبەرىستى الىپ كەتەدى. سونىڭ كەسىرىنەن جاسالعان جوندەۋ جۇمىستارى دا دالاعا كەتىپ جاتادى. جاعدايدى رەتكە كەلتىرۋ ءۇشىن وتكەلدىڭ ۇستىنەن وتەتىن كولىكتەر جولىنىڭ قاباتىن تۇگەلىمەن اۋىستىرۋ قاجەت. بۇل تۋرالى ايتقان ب.ماجاعۇلوۆ وسى جۇمىستارعا 600 ميلليون تەڭگە كەرەكتىگىن جەتكىزدى. ونىڭ ۇستىنە, 21,5 مەتر بيىكتىكتەگى شولۋ الاڭىنان جۇمىسكەرلەر قاردى قولمەن شىعارادى.
ەكىنشى كۇنى ءماسليحات دەپۋتاتتارى دەنە شىنىقتىرۋ جانە سپورت نىساندارىن ارالادى. الدىمەن وليمپيادالىق رەزەرۆتىڭ №4 مامانداندىرىلعان بالالار مەن جاسوسپىرىمدەر سپورت مەكتەبىنە بارعاندا مۇنداعى تۇيتكىلدەرمەن مادەنيەت جانە سپورت باسقارماسى باسشىسىنىڭ ورىنباسارى بەرىك مارجىقباەۆ پەن مەكتەپ ديرەكتورى ماقسات قادىرباەۆ تانىستىردى. نىساننىڭ توبەسىنەن سۋ اعادى ەكەن. نەگىزى, سۋ سپورتى تۇرلەرىنە ارنالعان مەكتەپتە باسسەين دە جوق. جاس سپورتشىلار بۇرىن «قازاقستان» سپورت كەشەنىندەگى باسسەينگە بارىپ دايىندالسا, قازىر ونداعى باسسەين جوندەۋگە جابىلىپ, بالالار «بارىس ارەنا» مۇز سارايىنا بارۋعا ءماجبۇر. بۇل جاعدايعا اتا-انالار نارازىلىق تانىتىپ وتىر.
ايتا كەتەرلىگى, «قازاقستان» سپورت كەشەنى ەكى جىلداي بۇرىن «استانا» اكك» ۇك باسقارۋىنا بەرىلدى. الايدا موينىنا العان مىندەتتى كومپانيا باياۋ اتقارىپ وتىر. اپاتتى بولىپ تانىلعان باسسەين ءبىراز ۋاقىتتان بەرى ىستەمەي تۇر. ءتيىستى جوبالىق-سمەتالىق قۇجات تا ءالى جاسالماعان. ءماسليحات دەپۋتاتتارى سپورت كەشەنىنە بارعاندا وسىنى ءبىلدى.
بۇعان قوسا, دەپۋتاتتار «بارىس ارەنا» مۇز سارايىنا, جاقىندا اشىلعان پاراليمپيالىق جاتتىعۋ ورتالىعىنا, «الان» گيمناستيكا اكادەمياسىنا باردى. العاشقى نىساندا تۇيتكىلدەر مۇلدە جوق دەپ ايتسا دا بولادى. مۇز سارايى اۆتونومدى جىلۋ جۇيەسىندە وتىرىپ, بۇرىن ءبىراز قارجىنى دالاعا كەتىرسە, بيىل ورتالىق جىلۋ جۇيەسىنە قوسىلماق. ال قالعان ەكى نىسان بويىنشا ءبىراز جۇمىس ىستەۋ كەرەك. ارالاۋ بارىسىندا دەپۋتاتتار كوڭىلدەرىنە ءبىرتالاي نارسەنى ءتۇيدى. ەندى كەزەكتى سەسسيادا انىقتالعان ماسەلەلەر جان-جاقتى قارالۋى ءتيىس.
