استانا قالاسى بويىنشا مەملەكەتتىك كىرىس دەپارتامەنتىنىڭ مالىمەتىنشە, بۇگىنگە دەيىن جەرگىلىكتى اتقارۋ ورگاندارىندا جالپى كولەمى 103,8 ملرد تەڭگە بولاتىن بارلىعى 7 867 ءوتىنىش كەلىپ تۇسكەن. بۇگىنگە دەيىن بۇل وتىنىشتەردىڭ باسىم بولىگى قاناعاتتاندىرىلىپ, قالا بويىنشا جالپى قۇنى 35 ملرد تەڭگە بولاتىن 7 223 نىسان زاڭداستىرىلدى.
بۇل نىسانداردىڭ 11-ءى – قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ اۋماعىنان تىس جەرلەردەگى جىلجىمايتىن مۇلىك. بۇلاردىڭ جالپى قۇنى – 0,5 ملرد تەڭگە. سونداي-اق, ەل اۋماعىنان تىس تاعى جالپى قۇنى 6,3 ملن تەڭگەنىڭ ءۇش بىردەي زاڭدى تۇلعانىڭ جارعىلىق كاپيتالىنا قاتىسۋ ۇلەسى زاڭداستىرىلىپ, قۇنى 1,1 ملرد تەڭگە بولاتىن 10 نىسان بويىنشا بەس ارنايى دەكلاراتسيا تاپسىرىلعان.
قارجىنى قالاي زاڭداستىرۋعا بولادى؟
قارجىنى ەكى تاسىلمەن زاڭداستىرۋعا بولادى. اقشا قاراجاتتى بانك شوتتارى ارقىلى راسىمدەي الاسىز. بۇل قاراجاتتى ازاماتتار قالاۋىنشا بيزنەسكە, جىلجىمايتىن مۇلىك ساتىپ الۋ سەكىلدى وپەراتسيالارعا جۇمساي الادى.
بۇل جاعدايدا اقشانىڭ 10 پايىزى الىم رەتىندە الىنادى. سونىمەن قاتار, شەتەلدە نەمەسە قولما-قول اينالىمداعى اقشانى بانك شوتتارىندا كورسەتپەي, ءوتىنىش جازۋ ارقىلى جاريا ەتۋگە بولادى. بۇل رەتتە بيۋدجەتكە 10 پايىزدىق الىم تولەنەدى. ەڭ دۇرىسى, اقشا قاراجاتىنان باسقا مۇلىكتى جەرگىلىكتى اتقارۋشى ورگاننىڭ جانىنداعى كوميسسياعا ءوتىنىش بەرۋ جانە ءتيىستى قۇجاتتاردى بەرۋ ارقىلى زاڭداستىرۋعا بولادى. بۇل رەتتە الىم الىنبايدى. تەك مۇلىكتى زاڭداستىرعان ادام ونى تىركەۋ, سونىڭ ىشىندە قۇجاتتاردى دايىنداۋ مەن جاساۋ بويىنشا شىعىندارىن تولەيدى.
قارجىنى زاڭداستىرۋ بويىنشا دا جۇمىس بەلسەندى جۇرگىزىلىپ جاتىر. ءبۇگىنگە دەيىن 458,2 ملرد تەڭگە كولەمىندە اقشا زاڭداستىرىلدى. تاعى 1 439 670 مىڭ تەڭگەنىڭ ارناۋلى ەسەپتە تۇرعان 18 نىسانى رەسمي تۇردە تىركەلىپ, تىزىمگە الىندى. سونىڭ ىشىندە شوتقا ەنگىزبەي 82,5 ملن تەڭگە زاڭداستىرىلدى; 8,2 ملن تەڭگە ءمولشەرىندە 10 پايىز الىم تولەنگەن. سونىمەن قاتار, 8,1 ملن تەڭگەنى قۇرايتىن قۇندى قاعازدار زاڭداستىرىلىپتى.
رەسمي ورگانداردىڭ مالىمەتىنە سۇيەنسەك, اسىرەسە, سوڭعى ۋاقىتتاردا ەلىمىزدىڭ بارلىق وڭىرىندە ءوتىنىش بەرۋشىلەردىڭ سانى كۇرت ءوسىپ, كولەڭكەدەگى قارجىسىن جارىققا شىعارىپ, قول استىنداعى مۇلكىن تىزىمدەتۋشىلەردىڭ قاتارى كوبەيگەن. 21 قىركۇيەككە دەيىنگى ەسەپ بويىنشا, مەملەكەتتىك كىرىس ورگاندارى مەن مۇلىكتى زاڭداستىرۋ جونىندەگى كوميسسياعا بارلىعى 2 722,2 ملرد تەڭگە سوماسىندا 109 803 ءوتىنىش كەلىپ تۇسكەن. بۇلاردىڭ 105 835 -ءى ەل اۋماعىندا تىركەلگەن مۇلىكتەرگە قاتىستى بولسا, 150-ءى – شەت ەلدە تىركەلگەن نىساندار. «بۇگىندە بۇلاردىڭ 100 مىڭنان استامى زاڭدى تۇردە تىركەۋگە الىندى. اقشا, باعالى قاعاز – بارلىعىن قوسقاندا, 2,4 ترلن تەڭگەدەن استام قارجى زاڭداستىرىلدى. ونىڭ 818,8 ملرد تەڭگەسى – قولما-قول اقشا. قالعانى – جىلجىمايتىن مۇلىك, زاڭدى تۇلعالاردىڭ جارعىلىق كاپيتالىنداعى قاتىسۋ ۇلەسى جانە قۇندى قاعازدار» دەلىنگەن قارجى مينيسترلىگىنىڭ مالىمەتىندە.
قانداي قۇجاتتار قاجەت؟
جىلجىمايتىن مۇلىكتى جاريا ەتۋ ءۇشىن سالىق ورگاندارىنا (جەكە تۇلعالار تىركەلگەن جەرى بويىنشا, زاڭدى تۇلعالار مەملەكەتتىك تىركەلۋى بويىنشا) ەكى دانا ءوتىنىش, الىمنىڭ تولەنگەنىن راستايتىن جانە جەكە باسىن كۋالاندىراتىن قۇجات وتكىزەسىز. ال زاڭدى تۇلعانىڭ وكىلدەرى ءۇشىن زاڭدى تۇلعانىڭ مەملەكەتتىك تىركەلۋ تۋرالى كۋالىگى, سالىق تولەۋشى كۋالىگىنىڭ نوتارياتپەن كۋالاندىرعان كوشىرمەلەرىن جانە ولاردىڭ وكىلەتتىگىن راستايتىن قۇجاتتار قاجەت.
شەت تىلدە رەسىمدەلگەن قۇجاتتار مەملەكەتتىك تىلگە نەمەسە ورىس تىلىنە نوتاريات كۋالاندىرعان اۋدارماسىمەن تابىس ەتىلۋگە ءتيىس.
ەكونوميكالىق زەرتتەۋلەر ينستيتۋتى ساراپشىلارى ەلىمىزدە وسىمەن ءۇشىنشى رەت وتكىزىلىپ وتىرعان زاڭداستىرۋ ناۋقانىندا 2,2 ترلن تەڭگە كولەمىندەگى مۇلىك جاريا ەتىلەدى دەپ بولجام جاساعان. الايدا, بۇگىنگە دەيىن بۇل كورسەتكىش 2,4 ترلن تەڭگەگە جۋىقتاپ وتىر. ال ناۋقاننىڭ اياقتالۋىنا ءالى 3 ايدان استام ۋاقىت بار.
بۇركىت نۇراسىل
