قازاقستاننىڭ ەڭبەك سىڭىرگەن قايراتكەرى, تاتارستاننىڭ حالىق سۋرەتشىسى, قازاقستان كوركەمونەر اكادەمياسىنىڭ اكادەميگى, فرانتسيا كوركەمونەر اكادەمياسىنىڭ لاۋرەاتى, قىتايدىڭ حان-شان مەن شان-تاو ۋنيۆەرسيتەتتەرىنىڭ قۇرمەتتى پروفەسسورى كاميل مۋللاشەۆتى ءوز باسىمىز «سۇيىنبيكە-حانبيكە» كارتيناسى ارقىلى تانىدىق.
ارىپتەسىمىز ءنازيرا بايىربەكتىڭ «ءسۇيسىنتىپ وتكەن سۇيىنبيكە» ماقالاسى گازەتىمىزدە جارىق كورىپ, سول ماتەريالدىڭ ارلەنۋىنە قولدانىلعان سۋرەتكە نازار اۋدارعانبىز. سويتسەك, ونىڭ اۆتورى كاميل اعامىز ەكەن. بەينەلەۋ ونەرىنىڭ كەسكىندەمە, گرافيكا, ديزاين, ءمۇسىن جانرلارىندا جانە ساۋلەت ونەرىندە دە قولتاڭباسىن قالىپتاستىرعان قىلقالام شەبەرىنىڭ ونەرگە سالعان ولجاسى از ەمەس بولىپ شىقتى.
سۋرەتشى وتىز جاسىندا وردا بۇزدى دەپ ايتساق, قاتەلەسە قويماسپىز. 1974 جىلدان بەرى رەسپۋبليكالىق, بۇكىلوداقتىق, حالىقارالىق دەڭگەيدە ۇيىمداستىرىلاتىن كورمەلەرگە قاتىسىپ كەلەدى. كاميل مۋللاشەۆتىڭ كارتينالارىن دا وسى كۇندەرى قازاقستاننان بولەك, ليحتەنشتەين, فرانتسيا, انگليا, امەريكا, كانادا, رەسەي, تۇركيا, قىتاي, جاپونيا ەلدەرىندەگى جيدالاردان تابۋعا بولادى.
1984 جىلى ءپاريجدىڭ اتاقتى گراند-پالە زالىندا كەڭەس ونەرىنىڭ 100 شىعارماسىنا ارنالعان كورمەدە «اق دالا ۇستىندە», «جاستىق», «بيداي تاسقىنى» اتتى قازاقستاندىق سۋرەتشىنىڭ ءبىر انسامبل قۇرىپ تۇرعان ءۇش سۋرەتى تالعامشىل فرانتسۋزداردى تاڭعالدىرىپ, فرانتسيا سۋرەتشىلەر اكادەمياسىنىڭ كۇمىس مەدالىن جەڭىپ الدى.
كاميل مۋللاشەۆتىڭ مانەرىن مۇنارالى ماسكەۋ دە تانيدى. سۋرەتشىنىڭ ءوزى رەسەي استاناسىنداعى ۆ. سۋريكوۆ اتىنداعى كوركەمسۋرەت ينستيتۋتىنىڭ تۇلەگى ەكەنىن ايتا كەتەيىك. سول ءوزى وقىعان ماسكەۋدەگى جەر جۇزىنە ايگىلى ترەتياكوۆ گالەرەياسىنا ونىڭ ستۋدەنت كۇنىندە سالعان «تاڭ» سۋرەتى جانە بەرتىنىرەكتە قاعاز بەتىنە تۇسكەن «جەر جانە ۋاقىت. قازاقستان» ءتريپتيحى قويىلعان.
جالپى, كاميل مۋللاشەۆ ءبىرىن-ءبىرى تولىقتىرىپ تۇرعان ءۇش سۋرەتتەن عاجاپ انسامبل قۇرۋدىڭ شىن شەبەرى. جوعارىداعى «اق دالا ۇستىندە», «جاستىق», «بيداي تاسقىنى» مەن «جەر جانە ۋاقىت. قازاقستان» سۋرەتتەرى تريپتيح بولىپ سانالادى. سۋرەتشى بىلتىر قازاق حاندىعىنىڭ 550 جىلدىعىنا ارناپ تاماشا تارتۋ جاسادى. ونىڭ سول كەزدە سالعان «ۇلى كوش», «ەر ابىلاي», «ەلباسى» اتتى كارتينالار تسيكلىنىڭ بيىلعى قازاقستان رەسپۋبليكاسى تاۋەلسىزدىگىنىڭ 25 جىلدىعى كەزىندەگى ءمان-ماڭىزى ودان سايىن ارتىپ وتىر.
«ۇلى كوشتە» كەرەي مەن جانىبەك حاندار باستاعان كەرۋەننىڭ كورىنىسىن قاپىسىز كوز الدىنا اكەلەتىن كارتينا كەلەسىدە قازاقتىڭ داۋىرلەگەن شاعىمەن جالعاسادى. قازاق تاريحىندا الار ورنى وراسان ابىلاي حان مەن قازاقستاننىڭ تۇڭعىش پرەزيدەنتى نۇرسۇلتان نازارباەۆتىڭ بەينەلەرى دە مەملەكەتىمىزدىڭ وسى كۇندەرگە دەيىن وتكەن جولىن ايشىقتاپ تۇر.
كاميل مۋللاشەۆتىڭ «قىپشاق قىزى», «شوپان», «دالاداعى جەلدە», «مەيىرىم شۋاعى», «حالىق اندەرى», «ادام جادى» كارتينالارى, «اقىن سارا» پورترەتى قازاق تۇرمىسى مەن تۇسىنىگىنە جاقىندىعىمەن قۇندى.
قورىتا ايتقاندا, قىتاي ەلىندە تۋىپ, قازاق جەرىندە ءوسىپ-جەتىلگەن سۋرەتشىنىڭ مەملەكەتىمىزدىڭ مادەنيەتىنە سىڭىرگەن ەڭبەگى مول. بيىل «ۇلى كوش», «ەر ابىلاي», «ەلباسى» اتتى ءتريپتيحى قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ مەملەكەتتىك سىيلىعىنا ۇسىنىلىپ وتىر ەكەن. سۋرەتشىنىڭ ەڭبەگىن كوميسسيا مۇشەلەرى ءادىل باعالايدى دەپ ويلايمىز.
امانعالي قالجانوۆ
