مۋزىكالىق تەاتردىڭ العاشقى قارلىعاشى
قازاقتىڭ مۋزىكالىق تەاتر تاريحى «ايمان-شولپان» كومەدياسىنان باستالادى. وسىدان 85 جىل بۇرىن زاڭعار جازۋشى مۇحتار اۋەزوۆتىڭ ليبرەتتوسى نەگىزىندە ۇلتىمىزدان شىققان تۇڭعىش كاسىبي رەجيسسەر جۇمات شانين ساحنالاعان بۇل تۋىندى ەلىمىزدەگى العاشقى مۋزىكالىق سپەكتاكل سانالادى.
ارادا ءبىر عاسىرعا جۋىق ۋاقىت وتكەندە استاناداعى «جاستار» تەاترى «ايمان-شولپان» كومەدياسىن قايتا جاڭعىرتىپ, پرەمەراسىن ۇسىندى. اتالمىش تەاتردىڭ كوركەمدىك جەتەكشىسى, قازاقستاننىڭ ەڭبەك سىڭىرگەن قايراتكەرى نۇرقانات جاقىپباي قويعان سپەكتاكل جاڭاشا, قازىرگى زامانعا ساي تراكتوۆكادا ۇسىنىلدى.
رەجيسسەر مۇحتار اۋەزوۆتىڭ ليبرەتتوسىنا بەلگىلى جازۋشى, دراماتۋرگ قالتاي مۇحامەدجانوۆتىڭ كينوستسەناريىنەن الىنعان ءماتىندى قوستى. الايدا ءسوزدى مەيلىنشە ازايتىپ, ءىس-قيمىلعا كوبىرەك كوڭىل ءبولدى. سپەكتاكلدە بي ونەرى ەلەمەنتتەرى مولىنان قامتىلىپ, حالىق اندەرى مەن حالىق كومپوزيتورلارى تۋىندىلارىمەن كومكەرىلدى. وسى ورايدا بالەتمەيستەر انار ءجۇسىپوۆانىڭ, مۋزىكانى ارلەۋشى جانداۋلەت باتايدىڭ, حورمەيستەر انەل توكيروۆانىڭ ەڭبەكتەرىن اتاپ ءوتۋ كەرەك.
كومەديانىڭ جەلىسى ليرو-ەپوستىق جىردان تامىر تارتادى. مامان بايدىڭ قىزدارى ايمان مەن شولپاننىڭ مىنەزدەرى ءبىر-بىرىنە ۇقسامايدى. ايمان (نازەركە سەرىكبولوۆا) بايىپتى, بايسالدى, اقىلدى بولسا, شولپان ء(مولدىر قوجاگەلدى) ەركە, تەنتەك, تاپقىر, وتكىر ءتىلدى. الايدا سپەكتاكلدە ولاردىڭ مىنەز ەرەكشەلىكتەرى اشىلماي قالعانداي بولىپ كورىندى.
– ايمان مەن شولپان شىعارمادا تەك باس كەيىپكەرلەر عانا ەمەس, اتالمىش كومەديانىڭ بۇكىل دامۋ, ىلگەرىلەۋ ساتىلارى وسى جاندارمەن بايلانىستى. ولاردىڭ ەرەكشەلىگى سۇلۋلىعىندا دا, نازىكتىگىندە دە, ماحاببات سۇيىسپەنشىلىگىندە دە, باتىرلىعىندا دا ەمەس – اقىلدىلىعىندا. قوس قىزدىڭ كوزدەگەن ماقساتى دا ەكى ەلدى جاۋلاستىرماي ءبىتىستىرۋ جانە ءوز باستارىن كوتىبار وكتەمدىگىنەن امان ساقتاپ قالۋ. ولار وزدەرىنىڭ اقىل-ايلاسىن دا وسى جولعا جۇمىلا جۇمسايدى. ياعني ءارى اقىلدى, ءارى تاپقىر, ارىدەن ويلاپ, الىستان بولجايتىن سۇڭعىلا بويجەتكەندەردىڭ سىمباتتى بەينەسىن تەك بيمەن ولشەپ جىبەرگەنى وكىنىشتى. ءارى-بەرى بوس جۇگىرىپ جۇرگەن اكتريسالاردىڭ ءتۇر سيپاتىنا قاراپ, قيىننان قيۋلاسقان ساحنالىق كيكىلجىڭدەردىڭ ءبارى دە ايمان مەن شولپاننىڭ تاپقىرلىعى, شەبەر شەشەندىگى ارقىلى شەشىلدى دەگەنگە كىم سەنە قويار ەكەن؟ مامان بايدىڭ اقىلدى دا ەركە قىزدارى ايمان مەن شولپان ەكەۋى ەكى ءتۇرلى مىنەز-قۇلىقتىڭ ادامى ەكەنىن كورە المادىق, – دەيدى بۇل تۋرالى تەاتر سىنشىسى ايزات قادىراليەۆا.
تۋىندى ادەمى يۋمورعا قۇرىلعان. ەرجان جارىلقاسىنۇلى سومداعان كوتىبار باتىردىڭ بەينەسى, سارىباستى ويناعان داۋرەن سەرعازين مەن ءبىرىنشى شالدى بەينەلەگەن ءادىل احمەتوۆتىڭ قيمىل-ارەكەتتەرى جينالعان حالىقتى كۇلكىگە قارىق قىلدى. جالپى, قويۋشى-رەجيسسەردىڭ ماقساتى مۋزىكالىق كومەديا ارقىلى كورەرمەندەرگە كوتەرىڭكى كوڭىل كۇي سىيلاۋ بولعان سەكىلدى. ول بۇل ماقساتىنا جەتتى.