«قازاقستان» ۇلتتىق ارناسىنىڭ سوڭعى ۋاقىتتا قازاقشا كينوسەريالداردى كوپتەپ شىعارىپ جاتقانى قۋانتادى. سولاردىڭ ءبىرى – وتكەن اپتادا نۇكتەسى قويىلعان 20 سەريادان تۇراتىن «وتىڭدى وشىرمە» تەلەحيكاياسى. ءبىرازدان بەرى كورەرمەن ءوزى تەلەديدار قاراۋعا قۇلىقسىز بولىپ بارا جاتقانداي ەدى. مىناداي وتاندىق سەريالدارىمىز سول قۇلىقسىزدىقتىڭ قۇلپىن بۇزىپ, كوڭىلى ەرەكشە, سونى دۇنيە كۇتىپ ءجۇرگەن كورەرمەنگە ءۇمىت وتىن سىيلادى دەسە بولادى.
جاڭا تەلەحيكايادا بۇگىنگى كۇننىڭ شىنايى بەت-بەينەسىنەن باستاپ كۇندەلىكتى ءومىردىڭ بۇگە-شىگەسىنە دەيىن تۇگەل دەرلىك قامتىلعان. تاربيەلىك ءمانى تەرەڭ, سابىرلىلىق پەن ىزگىلىككە, جاناشىرلىققا جەتەلەيتىن بارلىق نارسەگە – وتباسىعا, اينالاعا, ماماندىققا ماحابباتپەن قاراۋدى ۇيرەتەدى. كينوداعى ەرەكشە كەيىپكەر ىسقاق اقساقالدى وبرازى, اۋزىنان شىققان ءار ءسوز, تاعىلىمدى ويلار قازاق رۋحانياتىن ابدەن بويىنا سىڭىرگەن ستسەناري اۆتورى مۇرات الماسبەكۇلىنىڭ دا شىعارماشىلىق مۇمكىندىگىن پاش ەتكەندەي.
تەلەحيكايانىڭ ماقساتى قازىرگى كۇنى ۇمىت بولىپ بارا جاتقان قازاقتىڭ سالت-داستۇرىندەگى, ءتىپتى قاراپايىم ومىرىندەگى كوپتەگەن جايتتاردى جايلاپ وياتىپ, ولاردىڭ قايتادان ورنىنا قايتارىلۋىنا ىقپال ەتۋ ەكەنى ءبىردەن اڭعارىلادى. العاشقى سەريال باستالعاننان ونىڭ كۇي قۇدىرەتىن سەزىندىرۋى ءسۇيسىندىردى. قاراپ وتىرىپ قازىر قازاقتىڭ كوڭىلىنىڭ كولەڭكەسىندە قالىپ بارا جاتقان كۇيدىڭ توزىمدىلىك پەن ءجىگەرلىلىككە شاقىراتىن قاسيەتى جايلى ويلاناسىڭ… بۇگiندە جاستاردىن سانا-سەزiمiن جاۋلاپ العان ارزان اۋەن, ءمانسiز مۋزىكا ولاردىڭ جەڭiل ويلاۋىنا, اسىعىس شەشiم قابىلداۋىنا دا كەرى اسەرىن تيگiزۋدە. سول داڭعازا باتىس اۋەنiنە كوزسiز ەلiكتەۋشiلiكتi ۇنەمى ىزگىلىكتى جاقتاپ جۇرەتىن تاسقىننىڭ «ءمادەني تەررورعا» تەليتىن تۇسى قانداي ۇتىمدى!
قويۋشى-وپەراتور اسىلحان مەلدەبەكوۆ پەن قويۋشى-سۋرەتشى ماقسات جانۇزاقوۆتىڭ دا شەبەرلىگى فيلمنەن بىردەن بايقالادى. وتباسى – وشاق قاسىنداعى «تيتتەي» دەتالداردىڭ, مىسالى, قۇتىداعى گۇلدىڭ ءوزىن سۇيىسپەنشىلىك پەن مەيىرىمدى ناسيحاتتاۋعا ادەمى پايدالانعان. سەريال اراسىندا ءتىل ماسەلەسى دە ءتىلگە تيەك بولىپتى. قازاقتىڭ ۇلتتىق سۋسىنىن دارىپتەيدى, سىيلاستىقتان سارقىلمايتىن سىباعا سالتىن سانامىزعا قۇيادى, «قىزعا قىرىق ۇيدەن تىيىم» مىندەتتى تۇردە ەسكەرىلەدى. تەلەحيكايادا قازىر ورىن الىپ جاتقان كەلەڭسىزدىكتەردى كورسەتە وتىرىپ, قازاق پوليتسيا قىزمەتكەرلەرiنە شاڭ جۋىتپاۋ ارقىلى ءۇمىت ارتىپ, ولاردان بولاشاقتا تەك ادiلدiكتi كۇتەتiنiن ەسكەرتەدى.
اتا مەن كەلiن اراسىنداعى مەيiرiمدi, جىلى اڭگiمەلەسۋ, قيماستىق, ىستىق سەزiم, بiر-بiرiنە سونشا جاقىن بولسا دا, كەلiننiڭ اتاسىنىڭ كوزiنە تiك قاراي المايتىن يبالىلىعى, جەڭگەنىڭ قايىن ءسىڭلىسىنىڭ اتىن اتاماۋى – اۆتوردىڭ سول ساتكە ايرىقشا زەر سالۋى تامساندىرادى. قازiرگi كۇنi بەلەڭ العان ماسەلە – وتباسىندا ەر ادامنىڭ, اسقار تاۋ اكەنiڭ ورنىن كورسەتۋ.
جالپى, تۋىندىنىڭ نەگىزگى مازمۇنى – قازىر بەلەڭ الىپ, ۇدەپ بارا جاتقان ماسەلە – بايلىق, ءدۇنيەقوڭىزدىق جولىندا ادامداردىڭ (مۇندا قۇدالاردىڭ) ءبىرىن-ءبىرى مەنسىنبەۋى, سونىڭ كەسىرىنەن جاستاردىڭ ءومىرىنىڭ بۇزىلۋى, سىيلاستىققا سىزات ءتۇسۋى.
بۇل سەريال دا سول دۇنيەگە قىزىعىپ, ءبىر وتباسىن كۇيرەتۋ, جازىقسىز جاندى جىلاتۋ, جاقسىنىڭ قادىرىن بىلمەۋ سوڭى نەگە اپاراتىنى كورسەتىلگەن عوي. يبالى كەلىن پەريزات جۇرۋدەن قالىپ, ارباعا تاڭىلعاندا اياماي, توركىنىنە اپارىپ تاستاعاندا, ونىڭ اتاسى ىسقاقپەن بىرگە ەگىلىپ جىلامادىق پا؟! بىراق قۇداي بار ەكەن. اركىم ءوزى جاساعان ادىلەتسىزدىڭ جازاسىن تارتىپ, باقىتقا لايىق كەيىپكەرلەر سوڭىندا ءوز ورنىن يەلەندى. مۇندا دا پەريزاتتىڭ وزىنە جاسالعان قانشاما ءادىلەتسىزدىكتى, قاستاندىقتى كەشىرە بىلگەنى ءسۇيسىندىردى.
ءيا, كينونىڭ نەگىزى ايتارى جالعىز ءسوز: ەشبىرىمىز وتىمىزدى ءوشىرمەيىك!
نەسىبەلى يمانقۇلوۆا
نارتاي وتەگەنوۆ, يدەيا اۆتورى جانە پروديۋسەرى:
– ەڭ باستىسى, كورەرمەندەرگە قازاقى دۇنيە ۇسىنعىمىز كەلدى. سوسىن ءوز ۇلتىمىزدىڭ سالت-ءداستۇرلەرىن جاڭعىرتۋ دا ماقسات ەدى. ءبىز ىسقاق اقساقال مەن سادىق ارقىلى اۋىلداعى قازاقي تانىم-تۇسىنىكتى جاقسى جاعىنان كورسەتە الدىق, ۇلكەنگە قۇرمەت, كىشىگە ىزەت, ءار نارسەگە بيىك پايىممەن قاراي ءبىلۋ وسى ەكى كەيىپكەر ارقىلى كورىنىس تاپتى دەپ ويلايمىن. سونداي-اق, كۇي ارقىلى كوڭىل كۇيگە اسەر ەتۋگە بولاتىن كۇي قۇدىرەتىن ايتقىمىز كەلدى. بۇل اتالعان كەيىپكەرلەر, ەڭ باستىسى, ادامي قۇندىلىقتاردى ساقتاۋعا شاقىرادى. ومىردە جاقسىلىق ىستەسەڭ دە, جاماندىق ىستەسەڭ دە, سولار الدىڭنان شىعاتىنىن كورەرمەن ەسىنە سالعانداي بولدىق.
تولەگەن بەيسەت, قويۋشى-رەجيسسەر:
– «وتىڭدى وشىرمە». تاقىرىپتىڭ ءوزىن ويلانىپ, ويلاستىرىپ قويعانىمىز راس. العاش ستسەناري باستالماس بۇرىن اكتەرلاردى بەكىتەردە ولاردان ىشكى جان دۇنيەمەن جۇمىس جاساۋعا, شىنايىلىققا شاقىردىق. كورەرمەندى بارىنشا سەندىرۋ ءۇشىن. وسى سەريالمەن بىرگە ءومىر سۇرىڭدەر دەدىك. ءار بولىمگە قازاقي دۇنيەلەردى كىرگىزۋگە تىرىستىق. باسقا جاققا ەلىكتەمەي (گول-ليۆۋدقا), قانىمىزدا بار سالت-ءداستۇرىمىزدى, قازاقي مىنەزىمىزدى سىرت ەلدەر كورسىن دەپ قازاقشا كينو تۇسىرۋگە ارەكەت جاسادىق.
