ءوزىمىز كۇندەلىكتى تۇتىنىپ جۇرگەن ازىق-تۇلىكتىڭ قاۋىپسىزدىگى مەن ساپاسى قانداي دەڭگەيدە؟ ءبىز قانداي ونىمدەر ساتىپ الىپ ءجۇرمىز؟ استانا قالاسى بويىنشا تۇتىنۋشىلاردىڭ قۇقىقتارىن قورعاۋ دەپارتامەنتى مەن «ادىلەت» تۇتىنۋشىلار قۇقىعىن قورعاۋ قوعامدىق بىرلەستىگى جۇرگىزگەن ساراپتاماعا سۇيەنسەك, ساۋدا ورىندارىندا ساتىلاتىن تاۋارلاردىڭ ساپاسى كوڭىل كونشىتەرلىك ەمەس سەكىلدى. اسىرەسە, سىرتتان تاسىمالداناتىن ونىمدەردىڭ جاعدايى جاعاڭدى ۇستاتادى.
بۇكىلالەمدىك تۇتىنۋشىلار قۇقىعىن قورعاۋ كۇنى قارساڭىندا استاناداعى «ادىلەت» تۇتىنۋشىلار قۇقىعىن قورعاۋ قوعامدىق بىرلەستىگىنىڭ توراعاسى قابىكەن زاكاريانوۆ جۋرناليستەرگە ازىق-تۇلىكتىڭ ساپاسىنا جاساعان تەكسەرۋدىڭ ناتيجەسىن جاريالاي كەلە, كاسىبىن ادال اتقارىپ جۇرگەن بىرقاتار ىسكەر ازاماتتاردى دا ماراپاتتاۋدى ۇمىتپادى.
بۇل قوعامدىق بىرلەستىك استانا قالاسى بويىنشا تۇتىنۋشىلاردىڭ قۇقىقتارىن قورعاۋ دەپارتامەنتىمەن بىرلەسىپ, نەگىزىنەن ءسۇت ونىمدەرىنىڭ قۇرامىنا زەرتتەۋ ءجۇرگىزگەن ەكەن. ازىق-تۇلىكتىڭ بۇل ءتۇرى نەگىزىنەن رەسەيدەن تاسىمالداناتىنى بەلگىلى. تەكسەرۋ ناتيجەسى كورسەتكەندەي, ولاردىڭ كوپشىلىگىنەن زەڭ, ىشەك تاياقشالارى سياقتى ادام دەنساۋلىعىنا زياندى باكتەريالار شىققان. مىسالى, «دەرەۆەنسكوە» سارى مايى, «دوميك ۆ دەرەۆنە», «ليۋباۆينكا», «شادرينسكوە» ءسۇتى, «روسسيسكي» ىرىمشىگى ساپاعا ساي ەمەس. ولاردىڭ قۇرامىندا جوعارىدا اتالعان باكتەريالار كوپتەپ تابىلعان. ءبارى دە رەسەيدەن اكەلىنگەن ازىق-تۇلىكتەر. انەبىر جىلدارى «شادرينسكوە» ءسۇتىنىڭ سىرتىنداعى «رەسەي فەدەراتسياسىندا ساتىلۋعا تىيىم سالىنادى» دەگەن جازۋ ءبىراز داۋعا ۇلاسقانى بەلگىلى. كەيىن وندىرۋشىلەر «بۇل ءسۇتتى بىزدىكىلەر دە ىشەدى, ونىڭ ەشقانداي زيانى جوق, ال جازۋدا قاتەلىك كەتىپتى» دەپ قۇتىلعان. كەيىن ءسۇت قالبىرلارىنداعى الگى جازۋ الىنىپ تاستالدى. بىراق, ءبارىبىر كوڭىلىمىزدە كۇدىك قالعانىن نەسىن جاسىرايىق. باسقانى قايدام, ءوزىمىز وسى ءسۇتتى سودان بەرى ساتىپ المايمىز. كەزىندە قىتايدان اكەلىنگەن جەمىس-جيدەكتەردىڭ قۇرامىندا پەستيتسيدتەر كوبەيگەنى, امەريكادان الىپ كەلگەن اسپيريندەردىڭ قورابىندا «امەريكادا قولدانۋعا بولمايدى» دەگەن جازۋ جازىلعانى دا تالاي شۋ تۋعىزعانى ەسىمىزدە. وسىنىڭ ءبارىن ەسكەرگەندە, شەتەلدەن اكەلىنگەن ازىق-تۇلىكتىڭ قاۋىپسىزدىگىنە سەنىم جوق-اۋ. قانداي تىڭايتقىشتارمەن باپتالىپ, قالاي شىعارىلعانى بەلگىسىز ونىمدەردى جەپ وسكەن ۇرپاقتىڭ ەرتەڭگى دەنساۋلىعى نە بولماق؟ وكىنىشتىسى سول, ءبىزدىڭ ەلدە ادامنىڭ دەنساۋلىعى ەمەس, ساۋدا مەن اقشا ماسەلەسى ءبىرىنشى كەزەكتە. ەلىنىڭ بولاشاعىنا, ورەندەردىڭ دەنساۋلىعىنا كوزجۇمبايلىقپەن قاراپ, اقشاعا قۇنىققاندار ازىق-تۇلىكتىڭ قاۋىپسىزدىگىن قايتسىن؟!
جالپى ازىق-تۇلىكتىڭ ساپالى ءارى ادام دەنساۋلىعىنا قاۋىپسىز بولۋىنا امەريكا مەن باتىس ەلدەرى ەرەكشە دەن قويادى. مىسالى, اقش-تا ازىق-تۇلىكپەن قامتاماسىز ەتۋ باعىتىندا ونداعان باعدارلامالار بويىنشا جىل سايىن 35-40 ملرد دوللار بولىنەدى. سىرتتان اكەلىنەتىن ونىمدەرگە تالاپ قاتال. ءتىپتى, كوپ ىعا قويمايتىن قىتايدىڭ ءوزى ولاردان اياعىن تارتادى ەكەن. ايتالىق, بىزدە ەڭ ساپالى دەپ ەسەپتەلەتىن شۇجىق-قازىلاردىڭ ءوزىن امەريكاعا اپارساڭىز, شەكارادان وتپەيتىن كورىنەدى.
ەلىمىز ءسۇت ءونىمىنىڭ 40 پايىزعا جۋىعىن, ەتتىڭ 29 پايىزىن جانە كوكونىستىڭ 43 پايىزىن سىرتتان اكەلەدى. وسى جاعدايىمىزبەن ازىق-تۇلىكتىڭ قاۋىپسىزدىگى تۋرالى ايتۋ ارتىق. سوندىقتان, بۇل جەردە ءوزىمىزدى ءوزىمىز قورعاۋعا تۋرا كەلەدى. ەڭ دۇرىسى, ساپاسى مەن قۇرامى بەلگىسىز شەتەلدىك ونىمدەردى ساتىپ الۋدان گورى وزىمىزدە وندىرىلگەن ەكولوگيالىق تازا ءونىمدى تۇتىنۋ. بۇلاردىڭ ساپاسى وزگە ونىمدەردەن كەم تۇسپەيدى. مىسالى, «رودينا», «ادال» سىندى كاسىپورىنداردىڭ ءونىمى قاي جاعىنان دا ءوزىن دالەلدەگەن ساپالى ءارى پايدالى ونىمدەر دەۋگە بولادى. ادال باسەكەلەستىگى ءۇشىن ولاردىڭ باسشىلارى كۇنى كەشە «ادىلەت» قوعامدىق قورىنىڭ العىس حاتىن دا الدى. وزگەگە جالتاقتاماي, ءوزىمىزدىڭ ونىمدەردى ساتىپ الساق, بۇل ءبىر جاعىنان وتاندىق وندىرىستەردىڭ دامۋىنا دا قوسقان ۇلەسىمىز بولار ەدى.
قىمبات توقتامۇرات
