قازاق ەستراداسىنىڭ قازانىن ورتايتپاي, وتىن وشىرمەگەن ەكى توپ بولسا, سونىڭ ءبىرى – «مۋزارت».
تامىلجىعان اندەرىمەن تالايدىڭ جۇرەگىنە جول سالىپ, جانىن تەبىرەنتكەن بۇل ۇجىم بيىل 15 جاسقا تولدى. وتكەندى سارالاپ, وي تۇيەتىن, تىندىرىلعان تىرلىككە ەسەپ بەرەتىن شاق ناعىز. وسى ورايدا «مۋزارت» ونەرپازدارى استانا تورىندە اۋقىمدى شىعارماشىلىق كەشىن ۇيىمداستىرماقشى. ءدۇبىرلى توي 8 شىلدە كۇنى «قازاقستان» ورتالىق كونتسەرت زالىندا وتەدى.
جارىق جۇلدىز جارق ەتتى
ەلىمىز ەگەمەندىك العان تۇستا قازاق مۋزىكاسى ون شاقتى جىلداي وتپەلى كەزەڭدى باستان كەشىپ, ۇرەڭ-سۇرەڭ كۇيدە بولدى. بۇل قۇبىلىس, اسىرەسە, ەسترادا جانرىندا قاتتىراق بايقالدى. وسى كەزدە رەسەيلىك ارىپتەستەرىنىڭ ءىزىن ءساتتى جالعاستىرا بىلگەن ءورىستىلدى انشىلەر وتاندىق شوۋ-بيزنەسكە وڭاي بەيىمدەلىپ كەتتى. قايدا بارساڭ, پارۆيز نازاروۆ, كيريلل لي, «ياشلىك» جانە «ميۋزيكولانىڭ» اتاقتارى اسپانداپ تۇردى. ال قازاقتىلدى ورتادان تەك «ابك» عانا بۇلت اراسىنداعى نايزاعايداي اندا-ساندا جارق ەتە قالاتىن. بىراق جالعىز توپتىڭ ارەكەتى ءتاي-ءتاي باسقان قازاق ەستراداسىنىڭ قاناتىن قاتايتىپ, باسقالارمەن باسەكەلەسە الۋىنا جەتكىلىكسىز بولعانى ايدان انىق ەدى. وسىلايشا نارىق دەيتىن اساۋ تەڭىزدە قايىقتاي قالتىلداعان قازاقتىلدى ساحنا ءوز ارناسىن ءححى عاسىردىڭ تابالدىرىعىن اتتاعان سوڭ بارىپ تاپتى. سول كوشتىڭ باسىندا «مۋزارت» توبى تۇرعانىن ەشكىم جوققا شىعارا الماس.
ەسىمى بالا كۇنىنەن ەلگە تانىس مەيرامبەكتىڭ مۇڭدى قوڭىر ءۇنى, ساكەننىڭ ءسانى كەلىسكەن تۇلعاسى مەن اشىق تەنور داۋىسى, ماقساتتان مايداي ەسكەن بيازىلىق لەبى ءبىر-بىرىمەن ءۇندەسىپ, تىڭدارماندى لەزدە باۋراپ اكەتتى. توپقا كەيىننەن قوسىلعان كەنجەبەكتىڭ دە وزىندىك تۇنىقتىعى تريو اجارىن ودان سايىن اشا ءتۇستى. انگە دەگەن ەپتىلىگىمەن قاتار, تالعامعا دەگەن تەكتىلىگىن دە تانىتقان «مۋزارت» جىگىتتەرى ءار تۋىندىنىڭ ءتالىمى مەن تاربيەسىنە باسا نازار اۋداردى. سونىڭ ارقاسىندا باسقاعا ۇقسامايتىن جاڭا ستيل, تىڭ بولمىس قالىپتاستىرىپ, قازاقتىلدى جانە ءورىستىلدى بولىپ قاق جارىلعان قازاقستاندىق تىڭدارماندى ورتاق اۋديتورياعا توعىستىردى. قىسقاسى, «مۋزارت» نارىقتىڭ مۇزىنا تايعاناعان ۇلتتىق ەسترادامىزدى اياعىنان تىك تۇرعىزىپ, داڭعىل جولعا سالىپ بەردى.
ەڭبەك ەسكەرۋسىز قالمايدى
ساحنادا وزدەرىنە ەلىكتەگەن توپتار كوبەيگەندە «مۋزارت» مۇشەلەرى تاعى دا تاپقىرلىق پەن تاباندىلىق تانىتتى. ولار ۇلكەن ۇجىمدى دايارلاۋ مەن ساقتاۋدىڭ قيىنشىلىعىنا قاراماستان, تاۋەكەلگە بەل بۋىپ, ۆوكالدى-ينسترۋمەنتالدى انسامبل قۇردى. توپتىڭ ارت-ديرەكتورى ەرلان جۇنىسبايمەن, مۋزىكالىق پروديۋسەرى ارمان بەكسۇلتانمەن اقىلداسا وتىرىپ, قابىلەت-قارىمى مىقتى مۋزىكانتتاردىڭ باسىن بىرىكتىردى. قازىرگى تاڭدا «مۋزارت» قۇرامىندا مەيرامبەك بەسباەۆ, ساكەن مايعازيەۆ, كەنجەبەك جانابىلەۆپەن قاتار عالىمجان ارتىقباەۆ, ەرلان قۇلاحمەتوۆ, بەكسۇلتان ارمان, ەرىك جاساقباەۆ سەكىلدى تالانتتى ازاماتتار بار. جۇرتتىڭ كوبى كومپيۋتەردىڭ قۋاتىنا سۇيەنىپ, فونوگرامماعا دەن قويىپ جاتقاندا اتالمىش ۇجىم ۆوكالدى-ينسترۋمەنتالدى ءانسامبلدىڭ سۇيەمەلدەۋىمەن ءتىرى داۋىستا ءان سالىپ ءجۇر.
حالىقتىڭ ىستىق ىقىلاسىنا بولەنگەن «مۋزارت» مۇشەلەرىنىڭ ەڭبەگى لايىقتى دارەجەدە باعالانۋدا. ءناتيجەسىندە مەيرامبەك بەسباەۆ, ساكەن مايعازيەۆ جانە كەنجەبەك ءجانابىلوۆ «دارىن» مەملەكەتتىك جاستار سىيلىعىنىڭ يەگەرلەرى بولىپ, قازاقستاننىڭ ەڭبەك سىڭىرگەن مادەنيەت قايراتكەرلەرى اتاندى. بۇدان بولەك, «التىن سامۇرىق» جوباسىنىڭ ون ۇزدىگى تىزىمىنە ەنگەنى ءۇشىن ماراپاتتالدى. سونىمەن قوسا, «مۋزارت» توبى 2013 جىلى قىركۇيەكتە «Muzzone» تەلەارناسىنىڭ ەما پرەمياسىندا «ۇزدىك ۇجىم» نوميناتسياسىن جەڭىپ الدى.
ساحنا ونەرى قالىڭ ورمان ءتارىزدى. وندا مىڭ سان اعاش ءوسىپ, جەتىلەدى. كەيبىرەۋى تىم ءالسىز, العا ۇمتىلۋعا قاۋقارسىز بولادى. مۇندايلاردى ءسال جەل شايقاسا, بۇتاعى سىنعىش, قوپارىلعىش كەلەدى. نۋ توعايدىڭ ىشىندە ۇزاق جىلدار بويى جايقالىپ, ءوڭىن بەرمەيتىن بيىك شىرشالار دا كەزدەسەدى. ولار اپتاپ ىستىققا دا, قاقاعان بورانعا دا ءمىز باقپايدى. «مۋزارت» توبى سونداي الىپ شىرشا ىسپەتتەس. ەڭبەكتەگەن بالادان ەڭكەيگەن قارياعا دەيىن اسەم اندەرىمەن ەلىتىپ, كوڭىلدەرىنە جىبەكتەي جىلىلىق سىيلايتىن سەرىلەرگە بۇقارانىڭ دا بەرەر باتاسى مول شىعار.
سۇيىكتى اندەر استانا تورىندە اسقاقتايدى
«مۋزارت» توبىنىڭ شىعارماشىلىق كەشى الدىندا ءۇش ءانشىنى اڭگىمەگە تارتقان ەدىك.
– كونتسەرتتەن تىڭدارمان كوپ جاڭالىق كۇتەدى. شوۋ جاساۋعا ۋادە بەرەسىزدەر مە؟
ساكەن: ءبىز ەندى اقىل توقتاتقان, كەيىنگى تولقىنعا كەڭەس بەرەتىن جاسقا جەتتىك قوي. وڭدى-سولدى سەكىرىپ, ساحنانى باسىمىزعا كوتەرگەنىمىز جاراماس. سوندىقتان داڭعازا شوۋ جاساۋعا قۇلشىنبايمىز. ەسەسىنە ءماندى, ماعىنالى كەش ۇيىمداستىرىپ, كونتسەرتكە كەلگەن ءار قوناقتىڭ كوڭىلىنە جاعاتىن جاعىمدى اندەردى ورىندايمىز. ءبىزدى «مۋزارت» ۆوكالدى-ينسترۋمەنتالدى ءانسامبلى مەن قازاقستاننىڭ ەڭبەك سىڭىرگەن ونەر قايراتكەرى الەكساندر ابىلاەۆتىڭ جەتەكشىلىگىندەگى ەسترادالىق-سيمفونيالىق وركەستر سۇيەمەلدەيدى.
كەنجەبەك: كونتسەرتتە 4 جاڭا ءانىمىز ايتىلادى. ونىمەن بىرگە, ەل ەسىندە قالعان ەسكى اندەرىمىزدى دە شىرقايمىز.
– مەرەيلى شارانىڭ استانا كۇنىمەن تۇسپا-تۇس كەلۋى دە جاۋاپكەرشىلىك جۇكتەي مە؟
مەيرامبەك: بۇل ورايدا ەلوردا اكىمدىگىنىڭ قولداۋى وتە زور. ايتۋلى داتا اياسىندا باس شاھاردىڭ تورىندە جەكە كەشىمىزدى بەرۋ – ابىرويلى شارۋا. ونىڭ ۇستىنە, كونتسەرتىمىز ەل تاۋەلسىزدىگىنىڭ 25 جىلدىعى قارساڭىندا وتكەلى وتىر.
ساكەن: استانا جۇرتشىلىعى اسا تالعامپاز. جالپى, قالا مادەنيەتىنىڭ قانداي دەڭگەيدە ەكەنى ءبىر كورگەن جانعا بەلگىلى عوي. بارىنەن بۇرىن شاھارداعى كوشەلەردىڭ تازالىعى, عيماراتتاردىڭ اسقاقتىعى, ادامداردىڭ سىپايىلىعى ۇنايدى. ارينە, شەت جاقتاعى اۋدانداردا ءالى دە اتقارىلار ىستەر بارشىلىق. بىلايعى كوپشىلىك انشىلەردى «اۋەجايدان تۇسە سالا ورتالىققا تارتادى, تەك جىلتىر ءنارسەنى عانا كورەدى» دەپ ويلاۋى ءمۇمكىن. ايتكەنمەن, ءبىز دە ءبارىن باعامدايمىز. كوش جۇرە تۇزەلەدى دەمەي مە قازاق؟! ەلوردامەن قاتار, وزگە دە قالالاردىڭ ادەمى ءارى كورىكتى بولعانىنا نە جەتسىن؟!
– بىلتىر «Instagram» جەلىسىندە پروديۋسەر جان مۇقانوۆپەن ءازىل-شىنى ارالاس باستەسكەندەرىڭىزدى بىلەمىز. «مۋزارتتىڭ» 15 جىلدىق مەرەيتويىنان سوڭ شاشتارىڭىزدى تىقىرلاپ الىپ تاستايتىن بولعان ەدىڭىزدەر…
ساكەن: ونى ورىندادىق قوي. نەگىزى بۇل يدەيانى شىعارعان – مەيرامبەك. ول 1987 جىلدان بەرى شاشىن تىقىرلاپ الماپتى (كۇلىپ). دوستار اراسىنداعى جەڭىل قاعىتپا رەتىندە قابىلداڭىزدار. الاڭسىز, وسىلاي ءازىل جاراستىرىپ جۇرگەن قانداي جاقسى؟!
– جازدا دەمالاسىزدار ما؟ الدە شىعارماشىلىق جۇمىس قىزا ما؟
كەنجەبەك: ازىرگە دەمالىس بۇيىرمايتىن سياقتى. جازدا «مۋزارت Live» جوباسىنىڭ باسى-قاسىندا بولامىز. بۇيىرسا, بۇل تەلەشوۋ 16 جەلتوقسانعا دەيىن جالعاسادى. اقتىق سىننان سۇرىنبەگەن جىگىتتەردى جيناپ, جاڭا توپتىڭ تۇساۋىن كەسەمىز. ءىزباسار ءىنىلەرىمىزدى ءوز جولىمىزبەن باۋلىپ, ونەر الەمىنە ەنۋىنە ءمۇمكىندىك جاسايمىز.
ىزدەنىمپاز توپتىڭ ىلكىمدى ىستەرىنە شىن جۇرەكتەن ساتتىلىك تىلەدىك.
بوتاگوز ماراتقىزى
