1999 جىلدىڭ مامىرى. سول كەزەڭ كەشەگىدەي كوز الدىمدا. جوعارىدان ساعادات نۇرماعامبەتوۆتىڭ 75 جىلدىعىن تۋعان جەرىندە اتاپ ءوتۋ تۋرالى نۇسقاۋ ءتۇسىپ, ءبىزدى اۋدان اكىمى ر.كەرەيباەۆ جيناپ الىپ, ءىس-شارانى وتكىزۋدىڭ جوسپارىن تالقىلادىق. ماعان بەرىلگەن تاپسىرما – اقمولا وبلىسى ەڭبەك اۋىلىنداعى جانە ءوزى وقىعان №1 مەكتەپتى دايىنداۋ, وقۋشىلارمەن جۇمىس جۇرگىزۋ. وسى دايىندىقتىڭ باسى-قاسىندا ءجۇرىپ, ساپالى بولۋىنا كوڭىل اۋداردىم.
بەلگىلەنگەن كۇنى ساعادات اعامىز زايىبىمەن, جانىندا بىرنەشە اسكەري ادامدار بار ەڭبەك اۋىلىنىڭ مەكتەبىنىڭ جانىنا ات باسىن تىرەدى. مەكتەپتىڭ جانىندا سوعىسقا قاتىسقاندارعا ارنالعان مەموريال بار دا, سوعان بارىپ تاعزىم جاساپ, گۇل شوقتارىن قويدى. سودان كەيىن سول جەردە ءبىراز جەرلەستەرىمەن كەزدەسىپ, اڭگىمەلەستى. مەكتەپتىڭ ءماجىلىس زالىنا جينالعان وقۋشىلارمەن, ۇستازدارمەن جانە اۋىل تۇرعىندارىمەن كەزدەسۋ وتكىزدى. كەزدەسۋ كەزىندە ساعادات قوجاحمەتۇلى ءوزىنىڭ بالالىق شاعىنا وي جۇگىرتىپ, بايلاردى قالاي كامپەسكەلەگەنىنە, جازىقسىز جەرلەستەرىن «حالىق جاۋى» دەپ جەر اۋدارتىپ جىبەرگەنىن ءوز كوزىمەن كورگەنىن تەبىرەنە اڭگىمەلەدى. زالدا جاستار كوپ بولاتىن, سولارعا قاراپ: «بىردە اش, بىردە توق, تەك تابان اقى, ماڭداي تەر ەڭبەكپەن ەسەيگەن ءبىزدىڭ كەزدىڭ بالالارى وتان قورعاۋعا قاشان دا دايىن بولاتىن» دەپ ەگەمەن ەلىمىزدى ىشكى جانە سىرتقى جاۋدان قورعاۋ وسكەلەڭ ۇرپاقتىڭ موينىنداعى بورىش ەكەنىن ەسكە سالدى.
سول كۇنى كەشكە تۋىسىنىڭ ۇيىندە بولدىق. «مەن باتىرمىن, گەنەرالمىن» دەپ قاراپ وتىرعان جوق, ءوز ۇيىندەي بىزگە قىزمەت جاساپ, ءوزىنىڭ قاراپايىمدىلىعىن كورسەتتى.
كەلەسى كۇنى ول كىسىنى قوشەمەتتەۋ اقكول قالاسىندا ءوتتى. بۇرىنعى ورتالىق لەنين كوشەسىن ساعادات نۇرماعامبەتوۆكە وزگەرتىپ, سونى راسىمدەۋ شاراسى ءوتتى. بۇل ىسكە وبلىس اكىمىنىڭ ورىنباسارى مارقۇم ق.الپىسبەكوۆ جاۋاپ بەرەتىن. سودان ءوزى وقىعان №1 ورتا مەكتەپتىڭ وقۋشىلارىمەن, ۇستازدارىمەن كەزدەسۋ وتكىزدى. وندا ءوزىن وقىتقان ۇستازدارىمەن سول كەزدەگى مەكتەپ ديرەكتورى كوزلوۆتى ەسكە الىپ, جىلى لەبىزىن ءبىلدىردى.
ەڭ سوڭىندا سول كەزدەگى وبلىس اكىمى سەرگەي كۋلاگين باتىردى تۋعان اۋىلى قوسىمعا ۇقساس قاراعايلى ورمان ىشىندە قابىلداۋ جاسادى. ءۇش كيىز ءۇي تىگىلگەن. وندا دا ءبىراز ادام بولدىق. وبلىس اتىنان سەرگەي ۆيتالەۆيچ ول كىسىگە جەڭىل ماشينا سىيلادى. ورمان ىشىندەگى وتىرىس كىشىگىرىم كونتسەرتپەن (سۋرەتتە) جالعاستى. مەنىڭ ەڭبەگىمە ريزا بولدى-اۋ دەيمىن, ماعان قول ساعاتىن سىيعا تارتتى. كەيىن اۋدان ساعادات نۇرماعامبەتوۆ اتىنداعى مەرەيتويلىق مەدالمەن ماراپاتتادى.
اعامىزدىڭ ومىردەن وتكەنىنە تولىق 10 جىل. ول كىسىنىڭ ەكىنشى ءومىرى, حالقىنا سىڭىرگەن ەڭبەگى, جاستاردى پاتريوتتىق تاربيەلەۋگە پايدالاناتىن باتىرلىق ىستەرى, ەگەمەندى ەلىمىزدىڭ قورعانىس سالاسىن دامىتۋعا قوسقان ۇلەسى تۋرالى كوپتەگەن ماتەريال قالدى. ول ءۇشىن ەڭ ءبىرىنشى «ەر اتىنا ەلى ساي بولۋ كەرەك» دەگەن ايدارمەن ءبىراز ءىس اتقارىلدى.
بۇل ەلدى مەكەن – استانادان بۋراباي باعىتىنا شىققاندا توقسان شاقىرىمداي جەردە ورنالاسقان ەڭبەك اۋىلى. ساعادات دەپ وتىرعانىمىز – كەڭەس وداعىنىڭ باتىرى, قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ №1 حالىق قاھارمانى, ەلىمىزدىڭ تۇڭعىش قورعانىس ءمينيسترى, ارميا گەنەرالى ساعادات قوجاحمەتۇلى نۇرماعامبەتوۆ. كەزىندە ءوزىنىڭ قاتىسۋىمەن تۋعان جەرىندە مەرەيتويلارى اتالىپ ءوتتى. ول كىسى 2013 جىلى 89 جاسىندا دۇنيە سالدى. سول تاسجولمەن ەڭبەك اۋىلىنىڭ تۇسىنان ءوتىپ ءجۇرىپ, جولاۋشىلاردىڭ باسىم كوپشىلىگى باتىردىڭ ەلى ەكەنىن بىلمەيتىنىنە كوزىم جەتتى. ونىمەن قوسا, ول كىسىنىڭ كىم ەكەنىن بىلمەيتىندەر دە كەزدەستى. وسى كەمىستىكتى قالاي جويۋ كەرەك ەكەنىن ويلاپ ءجۇرىپ, كىشكەنە باعدارلامانىڭ جوباسىن جاساپ, اۋدان اكىمىنەن قولداۋ تاپتىم. بۇل جوبانى ىسكە اسىرۋ ءۇشىن ءبىراز قارجى قاجەت ەدى. دەمەۋشى تابۋ ءۇشىن اعامىزدىڭ اتىنداعى «جاس ۇلان» مەكتەبىنە بىرنەشە رەت باردىم, اقىرىندا «بىزدە ارتىق قارجى جوق» دەگەن جاۋاپ الدىم. قورعانىس مينيسترلىگىنىڭ كەيبىر ازاماتتارىمەن سويلەسىپ ەدىم, ولار دا مۇمكىنشىلىگى جوعىن ءبىلدىردى. اقمولا وبلىسى اكىمىنىڭ قابىلداۋىندا بولىپ, مەكتەپ پەن مادەنيەت ءۇيىن كۇردەلى جوندەۋگە قاراجات سۇراپ الدىق. تاياۋدا ەڭبەك اۋىلىنا بارعانىمدا, بۇرىنعى مەكتەپ ديرەكتورى ق.بايمولدينا ايتادى: «…مەن وسى مەكتەپتە قىرىق جىلدان استام قىزمەت ىستەيمىن, مۇنداي جوندەۋ جۇمىسى ەشۋاقىتتا بولعان ەمەس. ۇستازدار دا, وقۋشىلار دا, اتا-انالار دا ءدان ريزا».
وسى باعدارلاما بويىنشا اۋىلعا دەيىنگى ءتورت شاقىرىم جولدى جوندەۋ, ورتالىق كوشەنى جارىقتاندىرۋ, اۆتوباننىڭ ەڭبەك اۋىلى تۇسىنا بيلبورد قويۋ قاراستىرىلعان بولاتىن. وسى جۇمىستاردى بۇرىنعى اۋدان اكىمى الپىسباي قۋاندىقۇلى اۋدان بيۋدجەتىنەن قارجى ءبولىپ, ورىنداپ شىقتى. مادەنيەت ۇيىندە ساعادات قوجاحمەتۇلىنا ارنالىپ مۋزەي جابدىقتالدى. وسى شارۋالاردىڭ ۋاقىتىندا ساپالى ورىندالۋىن قاداعالاپ, ءتىپتى كەيبىر باسشىلارمەن سوزگە كەلىپ قالىپ جۇرگەن ەڭبەك اۋىلىنىڭ بۇرىنعى اكىمى ساعىندىق شاكىرۇلى اباحانوۆقا جانە دە وسى اۋقىمدى ىستەردى اتقارۋدا ءوز ۇلەسىن قوسىپ جاتقاندارعا زور ريزاشىلىعىمدى بىلدىرگىم كەلەدى.
اۋداننىڭ ورتالىعىنا ەسكەرتكىش قويۋ تۋرالى قورعانىس مينيسترى ر.جاقسىلىقوۆ مىرزانىڭ قابىلداۋىندا بولدىم. ول كىسى ورىندادى. اقكول قالاسىندا ول كىسىگە ارنالعان ساياباق دايىندالۋدا. اللا جازسا, تۋعان كۇنى ەسكەرتكىش اشىلماقشى. ساعادات اۋىلىنا كەلىڭىزدەر, مەرەيتويدىڭ كۋاسى بولىڭىزدار!
ەركىن داۋەشۇلى,
قالالىق ارداگەرلەر كەڭەسىنىڭ مۇشەسى,
قازاقستان جۋرناليستەرى
