ساحنادان سالەم IV حالىقارالىق تەاتر فەستيۆالى كورەرمەندەرىن كۇتەدى

استانا كۇنى قارساڭىندا  جىل سايىنعى ءداستۇرلى شارا – «ساحنادان سالەم» IV حالىقارالىق تەاتر فەستيۆالى شىمىلدىعىن تۇرەدى. اتالمىش اپتالىق 20-26 ماۋسىم ارالىعىندا ۇيىمداستىرىلادى. بۇل ۋاقىتتا ەلوردالىق تەاترلار ساحناسىندا جەرگىلىكتى ارتىستەرمەن قاتار الماتى, جەزقازعان, ورال, وسكەمەن, شىمكەنت, سەمەي, سونداي-اق ماسكەۋدىڭ «تەاتر لۋنى» جانە كيەۆتىڭ «PaperWall» تەاترلارى ونەر كورسەتەدى. 

فەستيۆالدىڭ تۇساۋى 2013 جىلى كەسىلگەن. بۇل ۋاقيعا استانانىڭ 15 جىلدىق تويى اياسىندا ءوتتى. العاشقى فەستيۆال كەزىندە شاھار تۇرعىندارى مەن قوناقتارى سول شاقتاعى ەڭ تانىمال قويىلىمداردى تاماشالادى. حالىقارالىق جانە رەسپۋبليكالىق بايقاۋلاردا جۇلدە العان سپەكتاكلدەر كورەرمەندەر تاراپىنان وتە جوعارى باعالاندى. ەلوردا تەاترلارىنىڭ ساحناسىندا استانا, الماتى, قاراعاندى, قوستاناي, اقتاۋ, شىمكەنت, تاراز, پەتروپاۆل, سەمەي جانە ورال وڭىرلەرىنىڭ تەاتر جۇلدىزدارى ونەر كورسەتتى. بۇل اپتالىققا ارنايى قوناق رەتىندە ەۋروپانىڭ ەڭ بەدەلدى تەاترلارىنىڭ ءبىرى – ليتۆانىڭ اتاقتى ورىس درامالىق تەاترى شاقىرىلدى. ۆيلنيۋس قالاسىنان كەلگەن قۇرمەتتى قوناقتار پاۆەل ساناەۆتىڭ «پوحورونيتە مەنيا زا پلينتۋسوم» اتتى ايگىلى كىتابىنىڭ جەلىسى بويىنشا جازىلعان ماريۋس ءماتسياۆيچيۋستىڭ «سۆولوچنايا ليۋبوۆ» پەساسىن ساحنالادى. مەملەكەتتەگى مىقتى تەاترلاردىڭ تۇڭعىش شەرۋى جاڭا ەسىمدەر مەن تالانتتاردىڭ تانىلۋىنا جول اشتى. سولاردىڭ ءبىرى قاليبەك قۋانىشباەۆ اتىنداعى مەملەكەتتىك اكادەميالىق قازاق مۋزىكالىق-دراما تەاترى سومداعان «تاڭعاجايىپ پلانەتا» قويىلىمىنىڭ پرەمەراسى بولدى. فانتاسماگوريا جانرىنداعى سپەكتاكلدىڭ ەزۋگە كۇلكى ۇيىرەتىن ءارى ويلاندىراتىن ەپيزودتارى كوپ-ءتىن. قويىلىمدا استانا جايلى ءبىر اۋىز ءسوزدىڭ جوقتىعىنا قاراماستان, كورەرمەن ونىڭ بۇرىن-سوڭدى بولماعان جاڭا پلانەتا تۋرالى ەكەنىن تەز ءتۇسىندى. بۇل – تاۋەلسىزدىكتىڭ ارقاسىندا قازاقستاننىڭ قاق تورىندە بوي كوتەر­گەن ەلوردانىڭ سيمۆولى ىسپەتتەس ەدى.

• انىقتاما:
  تەاتر فەستيۆالى استاناداعى تەاتر­لار ساحناسىندا وتەدى. سپەكتاكلدەردىڭ باستالۋى: 11.00, 16.00, 19,00.

2014 جىل…
«ساحنادان سالەم» فەستيۆا­لىنىڭ العاشقى ماۋسىمى ءوز كەزەگىندە بەتاشار شارا رەتىندە قابىلدانسا, 2014 جىلعى تەاتر اپتالىعى الدەقايدا سالماقتى ءارى اۋقىمدى دەڭگەيدە ءوتتى. استانا ساحناسىندا سپەكتاكل قويىپ, كاسىبي شەبەرلىكتەرىن پاش ەتۋ مۇمكىندىگىنە تەك جوعارى دارەجەدەگى تەاترلار يە بولدى. ويتكەنى, دوداعا قاتىسۋشىلار قاتاڭ تالاپپەن ىرىكتەلدى. ارنايى كوميسسيا اۋەلى قويىلىمداردىڭ بەينەجازبالارىن مۇقيات كورىپ, سول ارقىلى فەستيۆالگە لايىقتى تەاترلاردى تاڭدادى. ناتيجەسىندە قازاقستاننىڭ 14 وبلىسىنان 9 تەاتر سۇرىپتالدى.
وسىلايشا 400-دەي ءارتىس كورەرمەندەر نازارىنا تراگەديا, دراما, كومەديا سەكىلدى ءتۇرلى جانرداعى سپەكتاكلدەردى ۇسىندى. فەستيۆالدىڭ استانا كۇنىنە وراي ۇيىمداستىرىلۋى وسىلايشا داستۇرگە اينالىپ شىعا كەلدى.
ەلوردا تويىنا سىيلىق رەتىندە تۇركيانىڭ مەملەكەتتىك تەاترى ساحنالاعان «مەراكي» سپەكتاكلى جۇرتشىلىق ىقىلاسىنا بولەندى. قويىلىم اتاۋى قازاق تىلىنە «بەيمازالىق» دەپ اۋدارىلادى. بۇدان بولەك, فەستيۆالگە قازاقستان مەن رەسەيدىڭ ايگىلى تەاتر سىنشىلارى كەلدى.

2015 جىل…
جىل سايىن «ساحنادان سالەم» حالىقارالىق فەستيۆالىنىڭ اۋقىمى كەڭەيە ءتۇستى. 2015 جىلى شاراعا 12 تەاتر قاتىسىپ, ءدۇبىرلى دودالاردا جەڭىمپاز اتانعان قويىلىمدارىن دايىنداپ اكەلدى. ءۇشىنشى رەت ۇيىمداستىرىلعان فەستيۆالدىڭ اشىلۋ سالتاناتىندا ءسوز سويلەگەن استانا قالاسىنىڭ مادەنيەت باسقارماسى باسشىسى بولات ماجاعۇلوۆ: «قازاقستاننىڭ تەاتر الەمىن ەندى «ساحنادان سالەم» فەستيۆالىنسىز ەلەستەتۋگە بولمايدى. بۇل شارا ەلدىڭ ونەر سالاسىنداعى ايرىقشا ۋاقيعاعا اينالدى» دەپ اتاپ ءوتتى.
ءىىى حالىقارالىق فەستيۆال بەلگىلى «سيرانو دە بەرجەراك» كومەدياسىمەن شىمىلدىعىن ءتۇردى. ونى ايتۋلى رەسەيلىك اكتەر سەرگەي بەزرۋكوۆ جەتەكشىلىك ەتەتىن ماسكەۋ گۋبەرنيالىق تەاترى ساحنالادى. سپەكتاكلدىڭ ەرەكشەلىگى سول, قويىلىمداعى ارەكەتتەر تيفلوتۇسىندىرمە ارقىلى سۇيەمەلدەندى. «وسىنداي قىزمەت ءتۇرى بار, ياعني, زاعيپ جانە كوزى ناشار كورەتىن ادامدارعا ىڭعايلى جاعداي قاراستىراتىن تەاتر ازىرگە رەسەيدە بىرەۋ-اق. سوندىقتان ءبىزدىڭ تەاترعا بارشا قاۋىم, ونىڭ ىشىندە, مۇمكىندىگى شەكتەۋلى جاندار دا كوپتەپ تارتىلسا دەيمىز. وكىنىشكە قاراي, مۇنداي ساناتتاعى كىسىلەرگە ارنال­عان قولايلى ورتا قوعامدا از» دەگەن بولاتىن سەرگەي بەزرۋكوۆ.

• انىقتاما:
  «ساحنادان سالەم» IV حالىقارالىق تەاتر فەستيۆالىنىڭ سالتاناتتى اشىلۋ ءراسىمى مەن ءباسپاسوز ءماسليحاتى 20 ماۋسىم كۇنى ساعات 17.00-دە «جاستار» تەاترىندا وتەدى.

2016 جىل…
فەستيۆالدىڭ ەندى قانات جايا باستاعانىنا قاراماستان, وندا ەلىمىزدىڭ تۇگەلدەي دەرلىك وڭىرىنەن – پاۆلودار, قاراعاندى, سولتۇستىك قازاقستان, قوستاناي, ماڭعىستاۋ, وڭتۇستىك قازاقستان, جامبىل, شىعىس قازاقستان, باتىس قازاقستان, اقمولا, اقتوبە وبلىستارىنان, اقتاۋ, اتىراۋ, الماتى, جەزقازعان, تالدىقورعان, تۇركىستان قالالارىنان, سونداي-اق, رەسەي, ليتۆا, تۇركيا, داعىستان, گرۋزيا ەلدەرىنەن كەلگەن ارتىستەر ونەر كورسەتتى. بيىل شاراعا 11 تەاتر قاتىسادى دەپ جوسپارلانۋدا.
استاناداعى مادەنيەت, مۇرا­عاتتار جانە قۇجاتتاما باسقار­ماسىنىڭ ونەر ءبولىمى باسشىسى باقىت نۇرپەيىسوۆانىڭ ايتۋىنشا, ەلوردالىق تەاترلار ساحناسىندا استانا, الماتى, جەزقازعان, ورال, وسكەمەن, شىمكەنت, سەمەي, سونداي-اق, ماسكەۋدىڭ «تەاتر لۋنى» جانە كيەۆتىڭ «PaperWall» تەاترلارى ونەر كورسەتەدى.

***

فەستيۆالدىڭ قۇرمەتتى قوناق­تارى ءارى قازىلار القاسى قۇرامىندا تانىمال دراماتۋرگ, تەاتر سىنشىسى ەركىن جۋاسبەك باستاعان ونەر قايراتكەرلەرى بولادى. اتاپ ايتساق, قازاقستاننىڭ حالىق ءارتىسى, ەڭبەك ارداگەرى, «قۇرمەت» وردەنىنىڭ يەگەرى, پروفەسسور گۇلجاحان اسپەتوۆا, قازاقستاننىڭ حالىق ءارتىسى, شاكەن ايمانوۆ اتىنداعى حا­لىق­ارالىق سىيلىقتىڭ يەگەرى, پروفەسسور تالعات تەمەنوۆ, سونداي-اق شەتەلدىك قوناقتار – تەاتر جانە كينو اكتەرى, رەجيسسەر, رەسەي تەاتر مەنەدجەرلەرى گيلدياسىنىڭ مۇشەسى, «مادەنيەت قايراتكەرلەرىنىڭ استانالىق تسەحى» كەڭەسىنىڭ مۇشەسى يگور كراسنوپولسكي, تەاترتانۋشى, «بالتىق ءۇيى» جوباسىنىڭ ۇيلەستىرۋشىسى, تمد جانە بالتيا ەلدەرىنىڭ «رەسەيدەگى كەزدەسۋ» حالىقارالىق تەاترلار فەستيۆالىنىڭ جەتەكشىسى ماريا يۋرەۆا كەلەدى.
قالانىڭ بارشا تۇرعىندارى مەن قوناقتارىن «ساحنادان سالەم» فەستيۆالىنە شاقىرامىز. بيلەتتەر كونگرەسس-حولل, «جاستار» سارايى, «قازاقستان» وكز, «مەگا», «سارىارقا», «كەرۋەن» ويىن-ساۋىق ورتالىقتارىندا ساتىلادى.

بوتاگوز ماراتقىزى