سوڭعى كەزدەرى اركىمنىڭ ۇيالى تەلەفونىنا «6914» دەگەن نومىردەن: «01.01.2019 جىلعا دەيىن بايلانىس وپەراتورىنا قۇرىلعىڭىزدى تىركەۋگە كەشىگىپ قالماڭىز» دەگەن حابارلاما ءجيى كەلەتىن بولدى. ويتكەنى بۇل – «بايلانىس تۋرالى» زاڭنىڭ 36-2 جاڭا بابىنىڭ تالابى. بۇل ءراسىم تەگىن جۇرگىزىلەدى. ول ءۇشىن ءار ادام ءوزىنىڭ جەكە سايكەستەندىرۋ ءنومىرىن (جسن) بايلانىس وپەراتورىنىڭ سايتىنا جىبەرەدى.
كەشە ىشكى ىستەر مينيسترلىگىنىڭ رەسمي وكىلى الماس سادۋباەۆ تىركەلمەگەن تەلەفوندار بايلانىسسىز قالاتىنىن ەسكەرتتى. ول 2019 جىلدىڭ 1 قاڭتارىنان باستاپ ابونەنتتىك قۇرىلعىلاردىڭ IMEI-كود+SIM-كارتا+جسن سىزباسى بويىنشا مىندەتتى تۇردە تىركەلەتىنى تۋرالى ەرەجەلەر كۇشىنە ەنەتىنىن تۇتىنۋشىلاردىڭ ەسىنە سالدى. «تىركەلمەگەن ابونەنتتەرگە قىزمەت كورسەتىلمەيدى. وسىعان وراي, ازاماتتار 2018 جىلدىڭ سوڭىنا دەيىن وزدەرىنىڭ تەلەفوندارىن تىركەۋى قاجەت. وپەراتورلاردىڭ فيليالدارىندا دۇرلىگۋدى بولدىرماس ءۇشىن ەرتەرەك قيمىلداۋلارىڭىزعا كەڭەس بەرەمىن» دەپ مالىمدەدى الماس سادۋباەۆ.
رەسمي وكىلدىڭ سوزىنە قاراعاندا, مۇنداي شارا قازاقستاندىقتاردىڭ قۇقىقتارىن قورعاۋ ماقساتىندا جۇزەگە اسىرىلۋدا. ماسەلەن, تىركەلگەن تەلەفوندى بىرەۋ ۇرلايتىن بولسا, ونى كىمنىڭ پايدالانىپ جۇرگەنى لەزدە انىقتالادى. ياعني بايلانىس وپەراتورى مالىمەتتەر بازاسىنان الگى جوعالعان تەلەفوننىڭ IMEI-كودى شىعىپ, «ۇرلانعان قۇرىلعى» دەگەن بەلگى كەلەتىن بولسا, ونى بىردەن بايلانىستان اجىراتادى. ۇيالى بايلانىس قۇرىلعىلارىن تىركەۋ ەرەجەلەرى اقپارات جانە كوممۋنيكاتسيالار ءمينيسترىنىڭ 2018 جىلدىڭ مامىر ايىنداعى جارلىعىمەن بەكىتىلگەنى ءمالىم.
جاسىراتىنى جوق, قازىر ەلىمىزدە ءاربىر بەسىنشى ۇرلىق جەر ۇيلەر مەن كوپ قاباتتى پاتەرلەردە, كوپشىلىك ورىنداردا جاسالادى. رەسمي مالىمەت بويىنشا قىلمىستار قۇرىلىمىندا بىرەۋدىڭ مۇلكىن ۇرلاۋ 67-69 پايىزدى قۇرايدى. تۇنەۋگۇنى حالىققا ەسەپ بەرگەن ىشكى ىستەر ءمينيسترى قالمۇحانبەت قاسىموۆتىڭ ءوزى: «قالادا ەڭ كوپ تارالعان ۇرلىقتىڭ ءتۇرى – ۇيالى تەلەفوندى ۇپتەۋ, اۋىلدا – مال ۇرلىعى» دەپ مالىمدەدى. ايتپاقشى, 2018 جىلدىڭ العاشقى جارتىسىندا ەلوردالىق پوليتسەيلەر ۇيالى تەلەفون جىمقىرعانى ءۇشىن 512 ادامنىڭ قولىنا كىسەن سالدى. سول سەبەپتەن قۇقىق قورعاۋشىلار «تەلەفوندى ساتىپ العان سوڭ قورابىن ساقتاپ قويۋعا نەمەسە گادجەتتىڭ IMEI-كودىن جازىپ قويۋعا» كەڭەس بەرەدى. ويتكەنى حالىقارالىق موبيلدىك يدەنتيفيكاتور قىلمىستى ءىزىن سۋىتپاي اشۋعا مۇمكىندىك بەرەدى.
