№2 قالالىق بالالار اۋرۋحاناسىنىڭ بازاسىندا 11-12 جاستاعى قىز بالالاردى ەرىكتى تۇردە ادام پاپپيلوماسى ۆيرۋسىنا قارسى تەگىن ەگۋ باستالدى. ناۋرىزدىڭ 3-31 ارالىعىندا جۇزەگە اسىرىلاتىن قانات قاقتى جوبانىڭ بارىسىن اۋرۋحانا باس دارىگەرىنىڭ ەمدەۋ-الدىن الۋ جۇمىستارى جونىندەگى ورىنباسارى سايران جامۇقوۆادان سۇراپ بىلگەن ەدىك.
– قازىرگى زاماندا گينەكولوگيالىق قاتەرلى دەرتتەردىڭ قاتارىن جاتىر موينىنىڭ ىسىگى باستاپ تۇرعانى بەلگىلى بولىپ وتىر. ونكولوگ-دارىگەرلەردىڭ ايتۋىنشا, ەلىمىزدە 10 500 ايەل وسى اۋرۋعا شالدىعىپ, جىلىنا 655 ادامنىڭ اجالى وسى دەرتتەن كەلەدى ەكەن. ياعني, وسى كەسەلدىڭ سالدارىنان كۇنىنە ەكى ايەل كوز جۇمادى دەگەن ءسوز. سونىمەن قاتار, جاتىر موينىنىڭ وبىرىنا شالدىققان ايەلدەردىڭ 16 پايىزى ءبىر جىلدىڭ, ال, 40 پايىزى 5 جىلدىڭ ىشىندە كوز جۇماتىنى دا انىقتالىپ وتىر.
وسى دەرتتىڭ الدىن الۋدىڭ بىردەن ءبىر جولى – ۆاكتسينا ەگۋ. سول سەبەپتى 11-12 جاسار قىز بالالارعا ادام پاپيللوماسى ۆيرۋسىنا قارسى ەرىكتى تۇردە ەكپە جاساۋدى قولعا الىپ جاتىرمىز.
– بۇل جوبا ەلىمىزدىڭ بىرنەشە قالارىندا ءوتتى عوي. ونىڭ قورىتىندىسى تۋرالى نە ايتاسىز؟
– الماتى, اتىراۋ, پاۆلودار قالالارىندا 11-12 جاستاعى قىزدارعا ادام پاپيللوماسى ۆيرۋسىنا قارسى ەرىكتى تۇردە ۆاكتسينا ەگىلدى. الماتىدا ءۇش مىڭنان استام, اتىراۋدا مىڭعا تارتا قىزدار وسى پروتسەدۋرادان ءوتتى. جالپى بۇل تاجىريبە 80-ءشى جىلدارى قولعا الىنىپ, الەمنىڭ كوپتەگەن ەلدەرىندە تارالدى. ادام پاپيللوماسى ۆيرۋسىنا قارسى ۆاكتسينا ەگۋ 42 ەلدە قولدانىلادى ەكەن. وتپەلى جاسقا دەيىنگى, تولىسپاعان كەزەڭدە ۆاكتسينا ەگىلگەن قىزدار بولاشاقتا جاتىر موينىنىڭ ىسىگىمەن اۋىرمايتىنى بەلگىلى بولدى.
– ۆاكتسينا ەگۋ قالاي جۇرەدى؟ الدىن الا پەدياتردىڭ تەكسەرۋىنەن وتەتىن بولار؟
– ۆاكتسينا سوزىلمالى اۋرۋى جوق دەنى ساۋ قىزدارعا ەگىلەدى. ەگۋ الدىندا قىزدار دارىگەردىڭ تەكسەرۋىنەن وتەدى. اتا-اناسىمەن سويلەسىپ, ءتۇسىندىرۋ جۇمىستارى جۇرگىزىلەدى. ادام پاپيللوماسى ۆيرۋسىنا قارسى ۆاكتسينا ەگىلگەننەن كەيىن قىزدار جارتى ساعاتتاي دارىگەر باقىلاۋىندا بولىپ, سول كۇنگى ساباقتان بوساتىلادى. ال ودان كەيىنگى ءۇش كۇن ىشىندە مەكتەپ مەديتسينا قىزمەتكەرلەرىنىڭ باقىلاۋىندا بولىپ, ەگىلگەندەردىڭ دەنساۋلىعىندا بولعان وزگەرىستەر قاداعالانادى.
ەڭ باستىسى, ەرىكتى تۇردە, انالارىنىڭ كەلىسىمىمەن ۆيرۋسقا قارسى ەگىلەتىنىن ايتقىم كەلەدى. «اۋىرىپ ەم ىزدەگەنشە, اۋىرمايتىن جول ىزدە» دەيتىن بولساق, ادام پاپيللوماسى ۆيرۋسىنا قارسى ۆاكتسينا – جاتىر موينى وبىرىنا قارسى بىردەن ءبىر امال ەكەنىن بىلگەن دۇرىس. بۇل شارا وسى دەرتتىڭ الدىن الۋ جانە ونىڭ تۋىنداۋ قاۋپىن تومەندەتۋ ماقساتىندا جۇرگىزىلەتىنىن قىز ءوسىرىپ وتىرعان اتا-انالاردىڭ ەسىنە تاعى دا سالعىم كەلەدى.
ايگۇل ۋايسوۆا
