مەنينگيت مەڭدەپ بارادى. جىل باسىنان بەرى 13 ادامنان ايىرىلدىق. سوعان قاراماي, ەلىمىزدىڭ باس دارىگەرى ەلجان ءبىرتانوۆ: «احۋال تۇراقتى جانە حالىقتى جاپپاي ەگۋدىڭ كەرەگى جوق» دەپ جايباراقاتتىقپەن مالىمدەدى. اق حالاتتىلار ىندەت دەۋگە اسىعار ەمەس. دۇنيەجۇزىلىك دەنساۋلىق ساقتاۋ ۇيىمى الاپات اۋرۋدىڭ الدىن الۋ ءۇشىن جىلىنا 100 مىڭ ادامنىڭ ىشىنەن 10 ناۋقاس تىركەلسە, مەنينگيتكە قارسى جاپپاي ەگۋ جۇرگىزۋدى ەسكەرتكەن. مۇنداي ەلدەرگە جوعارى دەڭگەيدە ەپيدەميولوگيالىق باقىلاۋ ورناتىلادى ەكەن. ءبىز بولساق ءالى بەيقامبىز. كوز جۇمعان جانداردىڭ سانىن ايتۋدان ارىگە بارمادىق. نەگە بۇلاي؟
كوڭىلگە مەدەۋ بولاتىنى, ءدۇيىم ەلدى شوشىتقان اۋرۋدىڭ الدىن الۋعا ۇكىمەت باسشىسى مەن سەنات توراعاسى دا قاتتى الاڭداۋشىلىق ءبىلدىردى. پرەمەر-مينيستر باقىتجان ساعىنتاەۆ اۋرۋحانالار جۇمىسىندا كەمشىلىك كوپتىگىن جاسىرعان جوق. «تالعارداعى بالانى الماتىنىڭ اۋرۋحاناسىنا نەگە اپارماعان؟ تالعاردان قاسكەلەڭگە دەيىن – ەكى ساعاتتىق جول. ەگەر بۇل اكىمدەردىڭ ءىسى بولسا, كەمشىلىك جىبەرگەن. كەز كەلگەن اۋرۋحانا مەنينگيتپەن اۋىرعان ادامدى قابىلداۋى ءتيىس» دەدى ول ۇكىمەت وتىرىسىندا. ۇكىمەت باسشىسى رەسپۋبليكالىق شتابتىڭ جۇمىسى اشىق ەمەستىگىن, حالىققا دۇرىس اقپارات ۋاقىتىندا جەتپەگەنىن سىنعا الدى. «ءسىز الماتىعا ارنايى بارىپ, حالىققا ءوزىڭىز ءتۇسىندىرىڭىز. جاعدايدى كوزىڭىزبەن كورىڭىز!» دەپ ەسكەرتتى مينيسترگە. باقىتجان ساعىنتاەۆ ەكپەنىڭ قۇنى ءبىر وبلىستا – 20 مىڭ, ال ەكىنشىسىندە 40 مىڭ تۇراتىنىنا تاڭدانىسىن جەتكىزدى.
دەنساۋلىق ساقتاۋ ءمينيسترى ەلجان ءبىرتانوۆ ەلىمىزدە جىل باسىنان بەرى مەنينگوكوكك ينفەكتسياسىن جۇقتىردى دەگەن كۇدىكپەن 593 ادام دارىگەرگە كەلىپ, ونىڭ 213-ءى اۋرۋحاناعا تۇسكەنىن باياندادى. اۋرۋ 58 ناۋقاستان راستالعان, سونىڭ ىشىندە 21-ءى – 14 جاسقا دەيىنگى بالالار. 2013-ءتىڭ تەك 10-ى عانا جازىلىپ شىقسا, 55-ءى ءالى ەم-دوم الۋدا. ال ومىرمەن قوش ايتىسقان 13 ادامنىڭ 4-ەۋى – الماتى وبلىسى, 6-ۋى – الماتى قالاسى, 2-ءۋى – وڭتۇستىك قازاقستان, 1-ەۋى قىزىلوردا وبلىسىندا تىركەلگەن. الماتى قالاسىنىڭ وزىندە عانا 2,5 ملن ادام تۇراتىنىن ەسكەرسەك, مەگاپوليستە كارانتين جاريالاۋ كەرەك! ايتا كەتەلىك, سەنات توراعاسى قاسىم-جومارت توقاەۆ تا قۇزىرلى مينيسترلىكتىڭ ءىس-قيمىلىنا كوڭىلى تولمايتىنىن اشىق ايتتى. «مەنينگيتكە قاتىستى احۋالعا بەرىلگەن باعا قابىلدانبايدى. جاۋاپتى مينيسترلىكتىڭ تىم جايباراقاتتىعى, تارتىنشاقتىعى كەشىرىلمەيدى. سەنات دەپۋتاتتارى ۇكىمەتكە ساۋال جولدايدى» دەپ جازدى ول «تۆيتتەردەگى» جازباسىندا.
ءلاززات ەراليەۆا, س.اسفەندياروۆ اتىنداعى قازاق ۇلتتىق مەديتسينالىق ۋنيۆەرسيتەتى بالالار ينفەكتسياسى كافەدراسىنىڭ پروفەسسورى:
– ءبىز جولداعى جەلىكپەلەردى اپات بولعان سۋرەتتەرمەن, شىلىمقورلاردى تەمەكى قورابىنداعى قورقىنىشتى كورىنىستەرمەن قورقىتامىز عوي. مەنينگيتكە شالدىققان ادامداردى نەگە سولاي كورسەتپەيمىز؟ سەبەبى بۇل – وتە قورقىنىشتى اۋرۋ. كۇندىز ساپ-ساۋ جۇرگەن بالا بىرنەشە ساعاتتان كەيىن قايتىس بولۋى مۇمكىن. اسقىنعان دەرتتىڭ ادامعا اكەلەتىن ازابىن ايتۋدىڭ ءوزى قاسىرەت. ول ادامنىڭ اياق-قولى ىستەمەي, اقىل-ەسى كەمىپ, مىلقاۋ بولىپ قالادى. سوندىقتان ءار دارىگەردىڭ مىندەتى – حالىققا دەر كەزىندە اقپارات بەرۋ, ساقتاندىرۋ.
