جۋىردا بەلگىلى جازۋشى, قازاقستاننىڭ ەڭبەك سىڭىرگەن قايراتكەرى جولتاي جۇمات-ءالماشۇلىنىڭ «اششى دا ءتاتتى ءومىر» دەگەن ءبىر اتپەن ەكى پروزالىق كىتابى جارىق كوردى.
بۇل قوس جيناققا قالامگەردىڭ كەيىنگى جىلدارى سونى لەپ, فورماسى وزگەشە ادىسپەن جازىلىپ, ءوزىمىز ءومىر ءسۇرىپ جاتقان ۋاقىتتىڭ وزەكتى ماسەلەلەرىن تولعاعان قىسقا روماندارى توپتاستىرىلعان.
پروزاشىنىڭ «وليگارح جانە وليمپ» دەگەن رومان-ەلەگياسىندا قالتاسى قالىڭداپ, داۋلەتى تاسىعاننان كەيىن شەتەلگە قونىس اۋدارعان بيزنەسمەننىڭ باسىنان وتكەن شىم-شىتىرىق وقيعالارى باياندالادى. شىعارماداعى باس كەيىپكەر, ءبىر كەزدەگى اۋىلدىڭ قارا دومالاق بالاسى وسپان جاڭا زامان كەلگەندە نارىقتىق قاتىناستىڭ قىر-سىرىن تەز مەڭگەرىپ, جەكە كاسىپ اشىپ, ول كاسىبى ورايىنان كەلىپ, جاعدايى جاقسارىپ, ورگە تاسى دومالاپ, وليگارحقا اينالادى. كەيىنىرەك شەتەلدەن جاڭا ارىپتەستەر تاۋىپ, بىردە امەريكانى, بىردە انگليانى ارالاپ, ابىرويى اسپاندايدى. ءتىپتى, ول ءوزىن شەتەلدىك دوستارىنىڭ ايتۋىنا ىڭعايلى بولۋ ءۇشىن اكە-شەشەسى ازان شاقىرىپ قويعان ەسىمىن اسپان دەپ وزگەرتىپ الادى. اقىرى, ول اقش-تاعى ن. پروۆينتسياسىنىڭ تۇرعىنىنا اينالىپ, تۋعان ەلىنەن جىراقتا ءومىر سۇرە باستايدى. بىراق اۆتور روماننىڭ تۇيىنىندە كەيىپكەرىنىڭ ءوز وتانىنا ورالۋعا نيەتتەنگەن پەيىلىن استارلى ويمەن جەتكىزەدى. ال «ينتەرادام» رومان-ءافساناسىندا قازىرگى كەزدەگى بارشا ادام بالاسىنىڭ اقىل-ويىن شىرماپ العان عالامتوردىڭ جاقسى جاقتارىمەن بىرگە ۇلكەن پسيحولوگيالىق كەدەرگىلەرى جونىندە وي تولعايدى. شىن مانىندە, بۇل شىعارمانىڭ كوتەرگەن الەۋمەتتىك جۇگى اۋىر. بۇل تاقىرىپ بۇعان دەيىن ادەبيەتىمىزدە كوتەرىلگەن جوق, سونىمەن دە تىڭ دۇنيە دەۋگە بولادى.
«كولەڭكە-كەلىنشەك» اتتى رومانىندا وقيعا جەلىسىن بايجۇمان ەسىمدى كەيىپكەر ارقىلى جەتكىزەدى. ويى تولىسقان, ورتا جاستاعى ازامات. ەكى بالاسى بار. كاسىپكەر. شەتەلدە وقيتىن قىزىنا بارام دەپ ساپارعا شىققان جارى – بيجامال وقىستان ۇشاق اپاتىنان قايعىلى قازاعا ۇشىرايدى. توتەننەن كەلگەن سوققى بايجۇماندى ەسەڭگىرەتىپ جىبەردى. ءومىردىڭ بار قىزىعىن بىرگە كەشىپ كەلە جاتقان جارىنان ايىرىلۋ ورتا جاسقا كەلگەن ەر-ازاماتقا وڭاي ەمەس. تالاي ازاپتى كۇندەردى باستان كەشەدى. بالالاردىڭ قىزىعى وزىمەن. بارىنەن بۇل قايعى بايجۇمانعا باتتى. ءبىر ءسات بولسا دا ەسىنەن بيجامالدىڭ بەينەسىن شىعارمايدى. قايتا كۇن وتكەن سايىن وعان دەگەن ماحابباتى مەن ساعىنىشى ۇدەي تۇسەدى. اۆتور سول سەزىمدى تۇشىمدى بەينەلەيدى. رومان پسيحولوگيالىق يىرىممەن جازىلعان. الىپ-جۇلىپ بارا جاتقان شيەلەنىستى وقيعا جوق. فانيدەگى ادام مەن باقيعا وزعان مارقۇم اراسىنداعى ديالوگتار ارقىلى ءوربيدى. بۇل تۋىندىنىڭ وزەگى درامالىق قويىلىمعا جاقىن.
سونداي-اق قالامگەردىڭ «بۋمەرانگ» دەگەن رومانى دا – ءتاپ-ءتاۋىر دۇنيە. حات تۇرىندە جازىلعان تۋىندى بالا كۇنىندە تاي-قۇلىنداي تەبىسىپ بىرگە وسكەن ءۇش دوستىڭ ەسەيە كەلە ءۇش جولعا تۇسكەن ومىرلەرىن ءسوز ەتەدى. «جاتپلانەتالىق جىگىت» رومان-حيكاياسىنىڭ دا ايتار ويى سالماقتى.
تانىمال جازۋشى الدان سمايىل ءالماشۇلىنىڭ شىعارماشىلىعى جايىندا: «جاڭا زامانعا جاڭا جانرلار كەرەك تە شىعار. سول تۇرعىدان كەلگەندە جولتايدىڭ تالپىنىستارى دۇرىس. ونىڭ سوڭعى جازعان شىعارمالارى ءبىزدىڭ بويىمىزداعى كەيىنگى وزگەرىستەردى ايتۋعا ىڭعايلى ەكەن» دەپ ءدال ايتىپتى.
ەندەشە, وقىرمانعا جول تارتقان قوس كىتاپتان اۆتوردىڭ اششى دا ءتاتتى ءومىر كەشىپ جۇرگەن جاڭا زاماننان كەيىپكەرلەرىن جاقىن تاني تۇسەسىز.
