قالالىق ءماسليحات دەپۋتاتتارىن گەندەرلىك ساياسات پەن وتباسىلىق-دەموگرافيالىق احۋال ماسەلەسى الاڭداتىپ وتىر.
دەپۋتات رامزيا ۋمەرباەۆانىڭ پىكىرىنشە, نەكەنى جانە اجىراسۋدى تىركەۋدى تسيفرلىق فورماتقا كوشىرۋدىڭ كولەڭكەلى جاعى بار. ونىڭ ايتۋىنشا, بۇل جاعداي جاستاردى ۇيلەنىپ, ءۇي بولۋعا قالاي بولسا سولاي قاراۋعا يتەرمەلەيدى. «بۇرىن نەكەگە وتىرۋ سالتاناتتى جاعدايدا, كۋالاردىڭ قاتىسۋىمەن احاج ارقىلى جۇرگىزىلەتىن. بۇگىندەرى نەكە كۋالىگىن الۋ ءۇشىن احاج-عا بارىپ, الىپ كەتۋ جەتكىلىكتى» دەيدى ول.
ونىڭ ارىپتەسى سايات باتپەنوۆ وسى كۇنى باسپانانى جەڭىلدىكپەن الۋ قۇقىعىنا تولىق ەمەس وتباسى, جالعىزباستى انالار عانا يە ەكەنىن ايتا كەلىپ, مۇنداي مۇمكىندىكتى جاس وتباسىلارعا دا بەرۋ كەرەك دەپ ەسەپتەيدى. «جاس وتباسىلار كەيدە تۇرعىن ءۇي كەزەگىنە تۇرۋ ءۇشىن اجىراسۋعا ءماجبۇر. بىراق ءبىر شاڭىراق استىندا تۇرا بەرەدى. بۇگىندەرى تۇرعىن ءۇي كەزەگىندە وسىنداي 47 مىڭ وتباسى تۇر» دەيدى دەپۋتات.
قاراقات ابدەننىڭ مالىمەتىنشە, بۇگىندەرى استانادا بالالار ءۇيىنىڭ 210 تۇلەگى باسپانا الماعان. ولاردىڭ كوبىسى وتباسىن قۇرسا دا, ۇيلەرى بولماعان سوڭ بالالارى وزدەرى سياقتى جەتىمدىكتىڭ كۇيىن كەشۋى مۇمكىن.
جالپى, ەلوردادا 100 نەكە تىركەلسە, ونىڭ 30 پايىزى اجىراسۋعا ۇشىرايدى. قالادا تىركەلگەن 1 ملن 47966 ادامنىڭ 544 مىڭ 370-ءى – ايەل. وتباسىنى نىعايتۋ, وتباسىلىق قۇندىلىقتار مەن گەندەرلىك تەڭدىكتى ناسيحاتتاۋعا بىلتىر 303 ملن 752 تەڭگە بولىنگەن. وسى جىلى 120 ملن 82 مىڭ تەڭگە بولىنسە, بۇل جۇمىستارعا قوعامدىق دەنساۋلىق ساقتاۋ باسقارماسىنا رەسپۋبليكالىق بيۋدجەتتەن 186261 تەڭگە بەرىلگەن. ەلوردادا نەكە سارايىنىڭ قۇرىلىسى دا وزەكتى ماسەلە بولىپ تۇر ەكەن.
