جاستارمەن جۇمىستا نە جەتىسپەيدى ؟

نۇر-سۇلتان قالاسى ءماسليحاتىنىڭ الداعى كەزەكتى سەسسياسىندا مەملەكەتتىك جاستار ساياساتىن جۇزەگە اسىرۋ ماسەلەسى قارالادى. سوعان دايىندىق اياسىندا دەپۋتاتتار قالاداعى بىرقاتار اۋلا كلۋبتارى مەن كوۆوركينگ ورتالىقتارى جۇمىسىمەن تانىسىپ شىقتى. نىسانداردى ارالاۋ بارىسىندا تۇيتكىلدەر مەن شەشۋدى قاجەت ەتەتىن ماسەلەلەر انىقتالدى.

اۋلا كلۋبتارىنىڭ سانى قىسقارادى

بۇگىندەرى ەلوردادا جيىرما اۋلا كلۋبى جۇمىس ىستەپ جاتىر. الايدا بولاشاقتا ولاردىڭ سانى ون سەگىزگە دەيىن قىسقارماق. «سانيتارلىق جانە ءورت ءسوندىرۋ تالاپتارىنا سايكەس كەلمەيتىن اۋلا كلۋبتارىن جابامىز. جابىلاتىن نىساندارعا باراتىن بالالاردى, ۇيىرمە جەتەكشىلەرىن, ۇستازدار مەن جاتتىقتىرۋشىلاردى جاقىن ماڭداعى باسقا كلۋبتارعا اۋىستىرامىز. باسقاشا ايتقاندا, اۋلا كلۋبتارىن بىرىكتىرەمىز» دەيدى مۇنىڭ سەبەبى جايلى «استانا جاستارى» جاستار رەسۋرستىق ورتالىعىنىڭ جەتەكشىسى شىڭعىس تىلەۋلين.
اۋلا كلۋبتارىنىڭ كوپ­شىلىگى جەرتولەلەردە ورنالاسقان. سونىڭ ۇشەۋىنىڭ عيماراتى عانا اتالمىش مەكەمەنىڭ بالانسىندا تۇر. جەرتولەلەردىڭ كەيبىرىنىڭ يەسى بولسا, بىرنەشەۋىنىڭ يەسى مۇلدە انىقتالماعان. ياعني نە اندا, نە مۇندا جوق. سوندىقتان جوندەۋ جۇمىستارىن ىستەۋگە قاجەت بولعاندا قيىندىقتار تۋىپ جاتادى. وسى جۇمىستارعا قالالىق ءماسليحات دەپۋتاتتارىنىڭ كومەگى ءتيىپ, قايىرلى تاۋكەن مەن ميراس شەكەنوۆ جوندەۋگە جاردەمدەسكەن ەكەن.

ءبىرىنشى ماسەلە – بالالار دەنساۋلىعى

جالپى, دەپۋتاتتار اۋلا كلۋبتارىن جەرتولەلەردەن شىعارىپ, بۇل نىساندارعا دۇرىس عيمارات بەرۋ كەرەك دەپ ەسەپتەيدى. سەبەبى جەتكىنشەكتەردىڭ دەنساۋلىعىنا, اسىرەسە, قىز بالالارعا مۇنداعى جاعداي كەرى اسەرىن تيگىزۋى ابدەن مۇمكىن. «ءبىرىنشى ماسەلە – بالالار دەنساۋلىعى. قازىر زامان جاقسى جاعىنا وزگەردى. بۇرىنىراقتا جاعداي بۇگىنگىگە قاراعاندا الدەقايدا تومەن بولدى. لايىق عيماراتتار بولمادى. سوندىقتان اۋلا كلۋبتارىن جەرتولەلەردەن اشۋعا ءماجبۇر ەدىك. ەندى جاعدايىمىز تۇزەلدى عوي. بالالارعا ارنالعان كلۋبتاردى جاقسى-جاقسى عيماراتتارعا كوشىرۋگە بولادى» دەيدى قالالىق ءماسليحات حاتشىسى جانات نۇرپەيىسوۆ.
دەپۋتاتتار بارعان اۋلا كلۋبتارىنىڭ ءبىرى «جاس قانات» اتالادى. شىعارماشىلىق جانە سپورتتىق باعىتتا جۇمىس ىستەيتىن بۇل كلۋبقا 300-دەي بالا بارادى. ۇيىرمەلەردىڭ ءبارى تەگىن. كوپبالالى جانە از قامتىلعان وتباسىلاردىڭ بالالارى مۇندا قىزىعۋشىلىقتارىنا ساي ءارتۇرلى نارسەلەردى ۇيرەنەدى.
– بىزدە سەگىز سپورتتىق جانە بەس شىعارماشىلىق, جالپى العاندا ون ءۇش ۇيىرمە جۇمىس ىستەيدى. سونىڭ ىشىندە بەينەلەۋ ونەرى, دومبىرا, حورەوگرافيا, تەحنيكالىق مودەلدەۋ, شاحمات, كاراتە, دزيۋدو, قازاق كۇرەسى, ەركىن كۇرەس, بوكس, قويان-­قولتىق ۇرىس, يوگا, بوديبيلدينگ ءۇيىر­مەلەرى بار, – دەيدى كلۋب جەتەكشىسى رۋسلان جانبولاتۇلى.

ۇستاز جالاقىسى – 37 مىڭ تەڭگە…

دەپۋتاتتار بىرقاتار ۇيىرمەلەر جۇمىسىمەن تانىسقاندا تەحنيكالىق مودەلدەۋ ۇيىرمەسى كەلەسى جىلى كەلەتىن ۇلى جەڭىستىڭ 75 جىلدىعىنا ارناپ ۇلكەن جۇمىستى باستاعانىن كوردى. بالالار سول زامان كورىنىسىن اكەلەتىن كەشەندى قولدان جاساپ جاتىر.
«ماۋسىمعا قاراي ۇيىرمەگە كۇندەلىكتى 18-25 بالادان كەلەدى. قالادا مۇنداي ۇيىرمە جوق دەسە دە بولادى. وقۋشىلار سارايىندا بىزدىكىنە ۇقساس روبوتوتەحنيكا مەن باستاپقى مودەلدەۋ ۇيىرمەلەرى عانا جۇمىس ىستەيدى» دەگەن ۇيىرمە جەتەكشىسى ەركەن ماۆليۋدوۆ جالاقى ماسەلەسىن دە ايتا كەتتى. «قولعا الاتىن جالاقىم – 37 مىڭ تەڭگە. زاپاستاعى اسكەري وفيتسەر رەتىندە زەينەتاقى الماسام, مۇنداي جالاقىعا جۇمىس ىستەۋگە كەلىسپەس ەدىم» دەيدى ول.
دەپۋتات اقىلبەك كۇرىش­باەۆ قوسىمشا تابىس بولماسا, مۇنداي جالاقىعا جۇمىس ىستەۋ راسىمەن مۇمكىن ەمەس ەكەنىن اتاپ ءوتىپ, مەكتەپ مۇ­عالىمدەرىنىڭ جالاقىسى كو­تەرىلىپ جاتقانىن ايتىپ, مۇن­دا قالاي ەكەنىن سۇرادى. بۇعان «ءبىز ءبىلىم جۇيەسىنە جات­پايمىز» دەگەن جاۋاپتى الدى.
– اكىمدىك مەملەكەتتىك تاپسىرىستى ورنالاستىرادى. مۇنى ۇتىپ العان قىزمەتتى جەتكىزۋشى ءتيىستى ۇيىرمە ۇستازدارىن جالداپ, جالاقى كولەمىن بەلگىلەيدى. نەگىزى, ەڭ تومەنگى جالاقى – 42 مىڭ تەڭگە. ءارتۇرلى سالىقتاردى ۇستاعاندا, قولعا 37 مىڭ تەڭگە تيەدى, – دەپ ءتۇسىندىردى مۇنى «استانا جاستارى» ورتالىعىنىڭ جەتەكشىلەرى.
مۇنى ەستىگەن دەپۋتاتتار بولاشاقتا ۇستازدارمەن كەلىسىمشارت جاسالعاندا وعان جالاقىنىڭ بەلگىلى ءبىر مولشەرىن ناقتى بەلگىلەۋ كەرەكتىگىن, ۇستاز سول بەلگىلەنگەن سومادان كەم الماۋ قاجەتتىگىن ايتتى. جالپى العاندا, ەكونوميكالىق ماسەلە رەت­تەۋدى قاجەت ەتەتىنىن اتاپ ءوتتى. سەبەبى اۋلا كلۋبتارىنىڭ جۇمىسى ەشقانداي زاڭمەن رەتتەلمەگەن. دەپۋتات قاراقات ابدەن جوندەۋ جۇمىستارىنا كاسىپكەرلەردى تارتۋدى ۇسىندى. بۇل جۇمىس قولعا الىنعان دا ەكەن. «جاس قاناتتىڭ» ءبىر بولمەسى سكاۋتتىق ورتالىققا جالعا بەرىلگەن. اتالمىش ورتالىق جال قۇنىن تولەپ وتىرىپ, بالالاردى تەگىن وقى­تادى.

اۋلا كلۋبىن ارالاعاندا دەپۋتاتتار بالالاردىڭ دومبىرا شەرتىسىنە ءتانتى بولىپ, بوكستى قالاي مەڭگەرگەندەرىن تاماشالادى. دومبىرا ۇيىرمەسى اپتاسىنا ءتورت رەت ەكى ساعاتتان وتەدى. وعان جەتى جاستان باستاپ كۇندەلىكتى جيىرما بالا قاتىسادى. «ءبىر بالانى دومبىرا ۇيرەتۋگە جارتى جىل-ءبىر جىلعا دەيىن ۋاقىت كەتەدى» دەيدى ۇيىرمە جەتەكشىسى جانات ابدىقا­دىرۇلى.

تار عيماراتتا – توعىز ۇيىرمە

«شاعالا» اۋلا كلۋبى جاڭا وقۋ جىلى باستالعاندا جۇمىسىن جانداندىرىپتى. جازعى كانيكۋل كەزىندە بالالار دا, ۇستازدار دا دەمالىستا بولدى. دەپۋتاتتار كلۋبقا كىرگەندە قۇر لينولەۋم توسەلگەن ەدەندە بي ۇيرەنىپ جاتقان قىز بالالاردى كورىپ, حورەوگرافيا ۇيىرمەسىنىڭ جەتەكشىسىنە بىردەن ەسكەرتۋ جاسادى. «ەدەن سۋىق قوي, نەگە كىلەم توسەمەگەنسىزدەر؟» دەدى قاراقات ابدەن. بۇل كلۋبتىڭ جاعدايى ورتاشا دەڭگەيدە. كلۋب جەتەكشىسى اينار قاناتقىزىنىڭ ايتۋىنشا, نىسانعا150 بالا بارادى. توعىز ۇيىرمە جۇمىس ىستەيدى. وسى ۇيىرمەلەرگە قوسا اتا-انالاردىڭ تاراپىنان اعىلشىن ءتىلىن ۇيرەنۋ جانە ماتەماتيكا ۇيىرمەلەرىن اشۋ تۋرالى ءوتىنىش بار ەكەن. الايدا ەكى-اق بولمەسى بار كلۋبتىڭ وعان جاعدايى كەلمەيدى.
اۋلا كلۋبى باسشىلىعى مەن جەرتولە يەسى اراسىندا تۇسىنىسپەۋشىلىكتەر بار بوپ شىقتى. ءبىزدىڭ تۇسىنگەنىمىز, بۇعان دا كوپبالالى جانە از قامتىلعان وتباسىلاردان شىققان بالالار بارادى. اقىلى نەگىزدە بالالار قابىلداناتىن بولسا, بۇل جاعداي تۇرمىسى تومەن وتباسىلارعا اۋىرلىق تۇسىرەدى. ياعني ولاردىڭ سانى ازايادى. ماسەلە سول كلۋبتىڭ تارلىعىنا تىرەلىپ وتىر.
جالپى, قالادا اۋلا كلۋبتارىنىڭ جەتىسپەۋشىلىگى بايقالادى. دەپۋتاتتاردىڭ سوزىنەن, اسىرەسە, ولاردى تۇرعىن الاپتاردا قوسىمشا اشۋ كەرەكتىگىن تۇسىندىك. ميراس شەكەنوۆ «يلينكا» تۇرعىن الابىندا وسىنداي كلۋب اشۋ ماسەلەسىن كوتەرگەنىنە بىرنەشە جىلدىڭ ءجۇزى بولعانىن ايتادى. ەندى مۇنىڭ شەشىمىن اتالمىش تۇرعىن الاپتا دەنە شىنىقتىرۋ-ساۋىقتىرۋ كەشەنىنىڭ اشىلۋىمەن بايلانىستىرىپ وتىر. دەپۋتات كەشەن اشىلعاندا, ونىڭ ەكى-ءۇش بولمەسىن اۋلا كلۋبتارىنا بەرۋ كەرەك دەپ ەسەپتەيدى.

كوۆوركينگ ورتالىقتارى: كليەنت از, ايلىق تولەم قىمبات

دەپۋتاتتار كوۆوركينگ ور­تالىقتارىن ارالاعاندا ولارعا كەلەتىن ادامداردىڭ ازدىعىنا, ورىن ءۇشىن الىناتىن ايلىق تولەمنىڭ قىمباتتىعىنا نازار اۋداردى. ال اتالمىش ورتالىقتاردىڭ بەزەندىرىلۋى بىرىنەن-ءبىرى وتەدى. جابدىقتالۋى دا بيىك دەڭگەيدە. ماسەلەن, «I Hab» اتالاتىن كوۆوركينگ ورتالىعىنا كۇنىنە 15-20 ادام عانا كەلەدى. ايلىق تولەم – 40 مىڭ تەڭگە. ستۋدەنتتەرگە جەڭىلدىك جاسالىپ, 25 مىڭ تەڭگەنى قۇرايدى. دەپۋتات رامزيا ومىرباەۆا كليەنتتەردى كوبەيتۋ ءۇشىن جارناما جۇمىسىن كۇشەيتىپ, تولەماقىنى ءتۇسىرۋ كەرەكتىگىن ۇسىندى. اتالمىش ورتالىق تاڭعى 09.00-دەن 21.00-گە دەيىن جۇمىس ىستەيدى. بىراق كليەنت جۇمىسىن اياقتاۋدى ۇلگەرمەسە, كۇزەتشىمەن ساعات 22.00-گە دەيىن قالۋىنا بولادى.
«IQ» كوۆورگينگ ورتالىعىنىڭ, ءتىپتى سەگىز ادامعا ارنالعان كاپسۋلالىق قوناق ءۇيى بار ەكەن. بونۋسى بار ادام بولسا, مۇندا تۇنەپ شىعۋ قۇنى – 5 مىڭ تەڭگە. كليەنتكە سوندا قونا جاتىپ, جۇمىس ىستەۋگە بولادى. ال ءبىر كۇندىك جۇمىسقا 3 مىڭ تەڭگە تولەنەدى. ايلىق تولەم 42 مىڭ تەڭگەنى قۇرايدى. قازىر مۇندا كۇنىنە 50-70 ادامنان كەلەدى.
«اstana Hub» كوۆوركينگ ورتالىعى بىلتىر جۇمىسىن باستادى. ءتورت قاباتتان تۇراتىن, اتشاپتىرىم اۋماقتى الىپ وتىرعان نىسان ستارتاپ-جوبالاردى قولداۋ ءۇشىن اشىلعان. قازىر مۇندا 150-دەن استام جوبا بويىنشا جۇمىس جۇرگىزىلىپ جاتىر. ورتالىق جۇمىسىن تسيفرلىق دامۋ, يننوۆاتسيالار جانە اەروعارىش ونەركاسىبى مينيسترلىگى ۇيلەستىرىپ وتىر.