جاز ىستىعىندا – جاعاجايدا
«شومىلۋشىلار ەسىل سۋىنىڭ سانيتارلىق جاعدايىنان قورىقپاۋىنا بولادى» دەپ سەندىرەدى ماماندار
ەلوردالىقتاردىڭ دەنى ەسىلگە شومىلىپ, شىلدەنىڭ اپتابىندا جاعاجايدا تىنىستاعاندى ءتاۋىر كورەدى. وسىندايدا دەمالۋشىلارعا ەڭ قولايلى ورىن – ورتالىق ساياباقتاعى جاعاجاي ەكەنى بەلگىلى. بيىلعى جاز اپتابىمەن شومىلۋ ماۋسىمىن قىزدىرا تۇسكەندەي. الايدا, وزەن سۋى سانيتارلىق تالاپتارعا قانشالىقتى ساي؟ وسىنى بىلمەك ءۇشىن اۋەلى استانا قالاسى بويىنشا تۇتىنۋشىلار قۇقىعىن قورعاۋ دەپارتامەنتىنىڭ كوممۋنالدىق نىسانداردى باقىلاۋ ءبولىمىنىڭ باسشىسى قارلىعاش ابدىشەۆاعا حابارلاسقان ەدىك.
– ەلوردانى ەكى ءبولىپ جاتقان ەسىل وزەنىنىڭ 50 شاقىرىمداي بولىگىنىڭ سانيتارلىق جاعدايى تولىعىمەن ءبىزدىڭ قاداعالاۋىمىزدا دەپ ايتۋعا بولادى. اعىندى سۋ ءوزىن-ءوزى تازالايدى دەپ ايتساق تا, ەسىلدىڭ سۋى لايلانىپ, لاستاناتىن كەزى ەرتە كوكتەمنىڭ باسىنا كەلەدى. قار ەرىپ, جىلعالاردان اققان قىزىل سۋ ەسىلدىڭ ارناسىنا قۇيىلعاندا سۋدىڭ قۇرامىنىڭ سانيتارلىق كورسەتكىشتەرىندە قالىپتى جاعدايدان اۋىتقۋشىلىقتار بولادى. الايدا, جەر دەگدىگەندە, اعىندى سۋمەن وزەننىڭ ارناسى تازارىپ, سۋى تابيعي قالپىنا كەلەدى.
شومىلۋ ماۋسىمى باستالعالى دا سۋدىڭ سانيتارلىق جاعدايىن ۇدايى تەكسەرىپ وتىرمىز. جالپى, بەكىتىلگەن ءتارتىپ بويىنشا شومىلاتىن كەزەڭنىڭ باسىندا جىل سايىن كەمىندە ەكى رەت حيميالىق جانە ميكروبيولوگيالىق كورسەتكىشتەر بويىنشا حيميالىق-ميكروبيولوگيالىق تەكسەرۋدەن وتكىزۋ قاجەت. شومىلۋ كەزەڭىندە جاعاجايداعى سۋ ايىنا ەكى رەت حيميالىق-ميكروبيولوگيالىق تەكسەرۋدەن وتكىزىلەدى (سىناما كەمىندە ەكى جەردەن الىنادى). سۋ شومىلۋ ايماعىنان ءبىر كيلومەتر جوعارى ارا قاشىقتىقتاعى اعىننان جانە شومىلۋ ايماعىنىڭ ەكى جاعىنان 0,1-1,0 كيلومەتر ارا قاشىقتىقتاعى سۋدان, سونداي-اق شومىلۋ ايماعىنىڭ شەكاراسىنان الىنادى, – دەيدى قارلىعاش ابدىشەۆا. ماماننىڭ ايتۋىنشا, جاز باستالعالى بەرى وزەن سۋىنان وتىزدان استام سىناما الىنىپتى. بارلىق ميكروبيولوگيالىق, سانيتارلىق, حيميالىق, ۆيرۋسولوگيالىق, پارازيتولوگيالىق كورسەتكىشتەر بويىنشا تەكسەرۋدەن وتكىزىلدى. ونىڭ قورىتىندىسى بويىنشا, ەسىلدىڭ سۋى بارلىق تالاپتارعا ساي دەپ ايتۋعا بولادى.
الايدا, ماسەلەنىڭ ءبىر ۇشى سۋدا مالتۋ كەزىندەگى قاۋىپسىزدىككە كەلىپ تىرەلەدى. قالالىق جاعاجايدا قايعىلى جاعدايلارعا جول بەرمەس ءۇشىن قۇتقارۋشىلار كۇندىز-ءتۇنى كەزەكشىلىك ەتەدى. ەلوردالىق ءتوتەنشە جاعدايلار دەپارتامەنتىنىڭ قىزمەتكەرلەرى قاۋىپسىزدىك ەرەجەلەرىن ناسيحاتتاپ, ءتيىستى اقپاراتتارمەن قامتيدى. شومىلۋعا تىيىم سالىنعان جەرلەردە تىيىم سالۋ بەلگىلەرى ورناتىپ, ونى قاداعالاۋ جۇمىسى دا وسى ۆەدومستۆونىڭ مىندەتى.
– سۋدا قۇتقارۋ قىزمەتى ادامداردىڭ ءومىرىن قورعاۋ جۇمىستارىمەن قاتار, تابيعي, تەحنوگەندىك سيپاتتاعى اپاتتاردىڭ سالدارىن جويۋ, سۋعا كەتكەن ادامداردى ءىزدەستىرۋ قىزمەتتەرىن اتقارادى. ماۋسىم باستالعالى بەرى سۋعا باتقان 17 ادامدى قۇتقاردىق, – دەيدى قالالىق تجد سۋداعى قۇتقارۋ قىزمەتىنىڭ باسشىسى ەرمەك الىبەكوۆ.
راسىندا دا, شومىلۋعا ارنالعان, كولەمى ءۇش ءجۇز مەترگە سوزىلىپ جاتقان قالالىق جاعاجايدىڭ جاعاسى ويپاۋىت ەمەس, تابانىندا وي-شۇقىرى جوق تەگىس كەلگەن. شومىلۋعا ارنالعان سۋدىڭ شەگى قالتقى-بەلگىلەرمەن ايقىندالعان. ايدىنىنىڭ ءتۇبى بالدىرلاردان, بۇتاقتاردان, ۇشكىر تاستاردان ادا. جاعاسىنا جۇمساق قۇم توسەلگەن, كۇننەن تاسالايتىن قالقاندار, جاتاتىن ورىندار مەن ورىندىقتار, سەبەزگىلەر, كيىم اۋىستىرۋعا ارنالعان كابينالار, اجەتحانالار, اۋىز سۋ بۇرقاقتارىمەن جابدىقتالعان جاعاجايدىڭ جايى جانعا جايلى دەپ ايتۋعا بولادى. الايدا, كەيبىر جاندار وسىنداي جان-جاقتى جاعداي جاسالماعان, وڭاشا جەردە تۇسەمىز دەپ سۋ تۇبىنە تارتىلىپ كەتىپ, قايعىلى جاعدايعا دۋشار بوپ جاتاتىنى جاسىرىن ەمەس. سوندىقتان دا ماماندار تەك بەلگىلەنگەن جەرلەردە عانا مالتۋعا كەڭەس بەرەدى.