باستى اقپارات

جىلى ايالدامالاردىڭ ءجونى بولەك



ءبىز وتكەندە استانانىڭ الەم مەملەكەتتەرى باس قالالارى اراسىنداعى ەڭ سۋىق ەكى ەلدى مەكەننىڭ ءبىرى ەكەنى تۋرالى جازدىق. ال تاياۋدا رەس­پۋبليكانىڭ سولتۇستىك بەلدەۋىندە ورىن العان قاتتى سۋىق ەلوردادا قازىرگى زامان تالابىنا ساي جىلى ايالدامالاردىڭ اۋاداي كەرەك ەكەنىن بايقاتىپ بەردى. راس, قالانىڭ كەيبىر جەرلەرىندە ونداي جابىق تۇراقتار بار. بىراق ەڭ كوڭىلشەك كىسىنىڭ ءوزى ولاردى بارلىق تالاپقا ساي دەپ ايتا الماس ەدى.


گازەتىمىزدىڭ بەتتەرىندە جاقىندا بۇل تۋرالى دا جازىلدى. ەلورداداعى مۇنداي ايالدامالار جونىندە تاعى ءبىر ايتارىمىز, ولاردىڭ قۇنىنىڭ رەسەيدەگىلەرگە قاراعاندا اناعۇرلىم قىمباتقا تۇسەتىندىگى مەن ولاردان كوش كەيىن ەكەندىگى عانا.
جالپى, الەمدە مۇنداي ايالدامالاردىڭ پايدا بولا باستاعانىنا تىم كوپ ۋاقىت وتە قويعان جوق. سونداي-اق, ولار تاراي باستاعان مەملەكەتتەر سانى دا تىم كوپ ەمەس. ازىرگە بۇل جونىنەن رەسەيدىڭ الدىنا تۇسەتىن ەل جوق. بۇل ەلدىڭ تەرىستىك بولىگىندەگى ءىرى قالالاردىڭ بارلىعىندا دەرلىك مۇنداي جابىق جىلى ايالدامالار بار. ال ءبىز استانادان باسقا بىردە-ءبىر قالانىڭ اتىن اتاپ, ءتۇسىن تۇستەپ بەرە المايمىز.
الەمدە مۇنداي جىلى پاۆيلونداردىڭ ەكى نەگىزگى ءتيپى بار. ونىڭ ءبىرىنشىسىنىڭ الدىڭعى جاعى اشىق كەلەدى دە, تابانى مەن توبەسىنەن جىلۋ ۇرىپ تۇرادى. ەكىنشىسى, ءبىزدىڭ ءسوز ەتىپ وتىرعانىمىزداي, تۇگەل قىمتاۋلى, ياعني جان-جاعىنان جابىلعان شىنى قابىرعالى بولادى. بىراق بۇلاردىڭ دا الۋان مازمۇندا جەتىلدىرىلگەن تۇرلەرى كەزدەسەدى. ماسەلەن, ءنوۆوسىبىر قالاسى مەن تولماچيوۆو سەلوسىنىڭ قيىلىسقان جەرىندە تۇرعان جىلى ايالداما كىشىگىرىم ستانسا نەمەسە بەكەت سياقتى. مودەرن ستيلىندەگى بۇل تۇراقتا جىلى كونديتسيونەرى بار كۇتۋ زالى, مارشرۋتتاعى اۆتوبۋستار جۇرگىزۋشىلەرى ءۇشىن تەگىن دەمالىس بولمەسى, دۋش بولمەسى, شاعىن اس بولمەسى جانە اجەتحانا ورنالاسقان. كەمىندە 40 ادامعا لايىقتانىپ جاسالعان كۇتۋ زالىنىڭ ىشكى جاعىندا ءۇش قاتارلى كەرەمەت ورىندىقتار, كوفە مەن سنەك اۆتوماتتارى قو­يىلعان. بۇدان بولەك, مۇگەدەكتەر ءۇشىن ارنايى تەگىن اجەتحانا دا جاسالعان. تاپ وسىنداي ايالدامالار ماسكەۋدە ەكسپەريمەنت رەتىندە 2014 جىلدان قويىلا باستاعان. بىردەن كوپشىلىكتىڭ كوڭىلىنەن شىققان مۇنداي نىساندار سانى سوسىن بىرتىندەپ كوبەيە بەرگەن. قازىرگى تاڭدا كرەملدى قالادا وسى تەكتەس 28 ايالداما بار كورىنەدى.


الەمنىڭ سولتۇستىك بەلدەۋىندەگى ەلدەر اراسىندا ادامعا قالىپتى جاعداي جاساۋدىڭ بۇدان دا باسقا دامىعان تۇرلەرى قولدانىسقا ەنگىزىلگەن. مىسالى, حەلسينكي, ستوكگولم, وسلو, رەيكياۆيك سەكىلدى ەلدىڭ ورتالىعى سانالاتىن قالالار مەن كانادانىڭ بىرقاتار ەلدى مەكەندەرىندە ايالدامالارداعى ورىندىقتىڭ ءوزى جىلىتىلىپ قويىلادى. جاقىندا تاپ وسىن­داي ورىندىقتار ماسكەۋدە دە پايدا بولدى. بۇل ءۇشىن ورىندىقتىڭ ءون بويىنا ءارتۇرلى جولدارمەن جىلۋ بەرىلىپ تۇرادى. سوندىقتان ولاردا جىلدىڭ ەڭ سۋىق مەزگىلىنىڭ وزىندە سول جىلىلىق ساقتالادى. مۇنداي ورىندىقتار اتالعان قالالاردا ءتىپتى ايالداما ەمەس, كوشە مەن ساياباقتىڭ دا كەز كەلگەن جەرلەرىندە بولا بەرەدى.
مۇزدى توڭنىڭ ۇستىندە تۇرعان يسلانديا ەلى الەمدەگى ەڭ سۋىق وڭىرلەردىڭ ءبىرى بولىپ سانالادى. ول اتلانت مۇحيتىنىڭ سولتۇستىك قاپتالىنا ورنالاسقان. بۇل جەردە جازدىڭ وزىندە اۋانىڭ تەمپەراتۋراسى 20 گرادۋس جىلىلىقتان اندا-ساندا عانا ءبىر اسادى. سوعان قاراماستان, رەيكياۆيكتە قىس مەزگىلىندە كوشەدە تىرشىلىكتىڭ قازانى توقتاۋسىز قىزۋ قايناپ جاتادى. يسلانديا استاناسىنىڭ تۇرعىندارى مەن قوناقتارى بۇل ۋاقىتتا كوشەدە سەرۋەندەپ ءجۇرىپ, سۋىقتان قاتىپ قالامىن-اۋ دەپ استە قورىقپايدى. بۇعان ونىڭ كوشەلەرى مەن ايالدامالارىنداعى جىلى ورىندار عانا ەمەس, سول جول تاباندارى مەن تروتۋارلارىنىڭ استىنان ىستىق سۋمەن جىلىتىلىپ تۇراتىنى سەبەپ. وسىنىڭ ارقاسىندا بۇل جەرلەردىڭ بارىنەن جىلىلىق لەبى ەسىپ تۇرادى. ال حەلسينكي 1998 جىلدان بەرى ايالدامالارمەن بىرگە تروتۋارلاردى دا ەلەكتر قۋاتىنىڭ كۇشىمەن جىلى ۇستاپ كەلەدى. مۇنداي جىلۋ ءتىپتى كوشەلەردەگى جولداردىڭ تاباندارىنان دا وتەدى. سونىڭ ناتيجەسىندە ولاردا مۇز قاتىپ, تايعاق بولۋ فاكتىلەرى تىركەلگەن ەمەس. مۇنداي ايالدامالار مەن تروتۋارلار جاپونيانىڭ تەرىسكەي بەتىندەگى ءىرى قالالاردىڭ ءبارىن دە قامتىعان.


سوڭعى جىلدارى الەمنىڭ بىرقاتار قالالارىنىڭ جولدارى بويىنا Bubbles اتتى كۇمبەزدەر كەشەنىن تۇرعىزۋ دا قولعا الىنىپ جاتىر. ول جولداردىڭ بويلارىن تۇگەل جاۋىپ تاستاۋعا باعىت ۇستايدى. سوندىقتان ايالدامالارعا ءتان ورىندىقتاردان بولەك, ءتۇرلى ساۋدا, قىزمەت كورسەتۋ ورىندارى ورنالاسادى. بۇلار ءبىر كوشەنىڭ بويىن تۇگەلگە جۋىق قامتىپ, ولارداعى ايالدامالاردىڭ ءبارىن ءوزىنىڭ اياسىنا الادى. Orproject ستۋدياسى جاساعان ارحيتەكتۋرالىق اتاۋى Bubbles اتالاتىن بۇل جوبا كوشە بويىندا تۇرعان ادامداردى كۇننىڭ ىستىعىنان دا, جاۋىن-شاشىن مەن سوققان جەلدەن دە قورعاپ تۇراتىن بولادى.
الەم ەلدەرىندە جولاۋشىلارعا جاعداي جاساپ, ساپالى قىزمەت كورسەتۋ باعىتىندا وسىنداي جۇمىستار قولعا الىنىپ جاتىر. جانە بۇل وسى تۇرعىداعى سوڭعى ىزدەنىستەر بولىپ قالمايتىن سياقتى.

سەرىك ءپىرنازار




تاعىدا

admin

«استانا اقشامى» گازەتى

ۇقساس جاڭالىقتار

پىكىر ۇستەۋ

Back to top button