[wppa type=»slideonly» album=»52″ size=»auto»][/wppa]
الەمدىك تۋرنە اياسىندا «استانا وپەرا» مەملەكەتتىك وپەرا جانە بالەت تەاترى گاسترولدىك ساپارمەن سانكت-پەتەربۋرگ قالاسىندا بولىپ قايتتى. ءۇش كۇنگە سوزىلعان ونەر مەرەكەسى رەسەيلىكتەردى رۋحاني لاززاتقا بولەدى. وعان سونداعى كورەرمەن قاۋىمنىڭ ىستىق ىقىلاسى دالەل. جەرلەستەرىمىز اتاقتى ماريا تەاترىندا دجۋزەپپە ۆەرديدىڭ «اتيللا», مۇقان تولەباەۆتىڭ «ءبىرجان-سارا» وپەرالارىن جانە «Ballet Gala» قويىلىمىن ۇسىندى.
سانكت-پەتەربۋرگتەگى ماريا تەاترى – بۇكىل دۇنيە ءجۇزى مويىنداعان كيەلى ونەر وردالارىنىڭ ءبىرى. تەاتردىڭ جاڭادان سالىنعان ساحناسىندا ءالى ەشبىر شەتەلدىك ۇجىم ونەر كورسەتكەن جوق. ال, قۇرىلعانىنا كوپ بولا قويماعان جاس تەاتر – «استانا وپەرا» ءوزىنىڭ الەمدىك تۋرنەسىن ءدال وسى جەردەن باستادى.
استانالىقتار ءدۇبىرىن ەستىگەن اق تۇندەر قالاسىنىڭ جۇرتى تەاترعا قاراي اعىلدى. حالىقتىڭ كوپتىگى سونشا, كىرەبەرىستە ۇزىنسونار كەزەك بولدى. ەكى مىڭ ادامدىق ۇلكەن زال كورەرمەنگە لىق تولدى. نەۆا جاعالاۋىنا ارنايى شاقىرتۋمەن كەلگەن «استانا وپەرا» تەاترىنىڭ ۇجىمىن ونەرسۇيەر قاۋىم وسىلاي قارسى الدى.
«اتيللا» قويىلىمىنا مەملەكەتتىك اكادەميالىق ماريا تەاترىنىڭ كوركەمدىك جەتەكشىسى, ماەسترو ۆالەري گەرگيەۆتىڭ ءوزى ديريجەرلىق ەتتى. سپەكتاكلدەن كەيىن ول «استانا وپەرانىڭ» قۇرمەتىنە داستارحان جايىپ, وسى تەاتردى قابىلداۋ ۇلكەن وقيعا ەكەنىن اتاپ ءوتتى. بۇدان كەيىن ۆالەري گەرگيەۆ جەتەكشىلىك ەتەتىن پەتەربورلىق تەاتردىڭ ترۋپپاسى استاناعا ريحارد ۆاگنەردىڭ وپەراسىمەن كەلەتىن بولىپ كەلىسىلدى.
ەرتەڭگىسىن جەرگىلىكتى باسىلىمداردا «ۆالەري گەرگيەۆ «استانا وپەرانىڭ» حالىقارالىق گاسترولىن اشتى», «استانا الەمنىڭ ءتۇرلى تەاترلارىن بىرىكتىرەتىن كوپىر بولا الادى» دەگەن ماعىناداعى ماقالالار جازىلىپ جاتتى. ال, مۋزىكا سىنشىسى ۆلاديمير دۋدين: «ءتىس قاققان پەتەربورلىق كوپشىلىكتى مىقتى سوليستەردىڭ ۆوكالدىق دەڭگەيى عانا ەمەس, سونداي-اق حور مەن وركەستردىڭ ونەرى دە تاڭداي قاقتىردى. حور داۋىسىنىڭ ناقتىلىعى, ءديناميزمى, اشىقتىعى مەن تەڭگەرىمدىلىگى, پارتيتۋرانىڭ نيۋانسىن تەرەڭ ءتۇسىنۋى جينالعانداردى ءتانتتى ەتتى. سوليستەردى باسىپ تاستاۋدى ەمەس, قولداۋدى ماقسات ەتەتىن وركەستر وزىندىك ەرەكشەلىگىمەن, جۇمساقتىعىمەن, جيناقىلىعىمەن, ناقتىلىعىمەن جانە سازدىلىعىمەن قايران قالدىردى. الدىمىزدا بيىك اسۋلاردى باعىندىرۋدى ماقسات ەتكەن ناعىز پاسسيوناريلەر تۇرعانى ايدان انىق» دەگەن ەكەن.
ودان كەيىن ا.ۆاگانوۆا اتىنداعى ورىس بالەتى اكادەمياسىنىڭ جانە ن.ريمسكي-كورساكوۆ اتىنداعى سانكت-پەتەربۋرگ كونسەرۆاتورياسى حورەوگرافيا كافەدراسىنىڭ دوتسەنتى ولگا روزانوۆا دا العان اسەرىمەن ءبولىستى: «بۇگىن ءبىز تاماشالاعان قويىلىم ەرىكسىز ەلەڭ ەتكىزدى. سپەكتاكل جوعارى, ءتىپتى ەۋروپالىق دەڭگەيدە قويىلدى دەر ەدىم. جۇلدىزى جارقىراعان جۇپار عابدۋللينا يتاليادان كەلگەن ءۇش انشىدەن قالىسقان جوق, ولار بىرلەسىپ ناعىز انسامبل قۇردى. جاس تەاتردان مۇنداي قويىلىم تاماشالاۋعا بولادى دەپ ويلامايسىڭ, ايتسە دە, نەسىنە تاڭ قالامىن, ەگەر ماەسترو گەرگيەۆ «استانا وپەرا» تەاترىمەن شىعارماشىلىق بايلانىس ورناتسا, ول جاقتا شىنىمەن سوعان تۇرارلىق نارسەنىڭ بار بولعانى, ايتپەسە, مۇنداي وداق قۇرىلماس ەدى!» دەپ اعىنان جارىلدى.
«اتيللادان» كەيىن كورەرمەندەر «بiرجان-سارا» وپەراسىنا دا بيلەت الۋعا اسىقتى. پەتەربورلىقتار قويىلىمعا ۇلكەن قىزىعۋشىلىق تانىتقانى سونشالىق, كاسسادا ءبىردە ءبىر بيلەت قالماپتى. مۇقان تولەباەۆتىڭ وسىناۋ تۋىندىسى قازاق ءتىلىندە ورىندالعانىمەن, بيىك ونەردىڭ ءتىلى ءبىر. سوندىقتان كورەرمەندەر وربىگەن وقيعاعا ورتاقتاسىپ وتىردى. قويىلىم بارىسىندا سارا ساحناعا اتقا ءمىنىپ شىقتى. مۇنى كوپشىلىك اسىعا كۇتىپ وتىر ەدى. سول-اق ەكەن, تەاترلىق ءتارتىپ جايىنا قالىپ, پەتەربورلىقتار ۇيالى تەلەفوندارىمەن كامەراعا تۇسىرە باستادى. باستى كەيىپكەردى ىستىق ىقىلاسپەن قولداۋ دا نازاردان تىس قالعان جوق. ءۇزىلىس كەزىندە سپەكتاكلدى تالقىعا سالعان ولار وپەرانىڭ قىزىقتى ءارى قاراما-قايشىلىققا تولى جەلىسىن اڭگىمە ەتىستى. سانكت-پەتەربۋرگتە كوپتەن بەرى تۇرىپ جاتقان قازاقتار قويىلىمدى تاماشالاعاننان كەيىن ەلگە بارىپ قايتقانداي بولعاندارىن ايتىپ جاتتى.
«العاشقى جەتىستىكتەردەن كەيىن گاسترولدىڭ ەكىنشى كۇنىندە ءوزىڭدى اناعۇرلىم جەڭىل ءارى سەنىمدى سەزىنەسىڭ» دەيدى «استانا وپەرا» بالەتىنىڭ كوركەمدىك جەتەكشىسى تۇرسىنبەك نۇرقاليەۆ. «ءاۋ باستا «ۇيقىداعى ارۋ» بالەتىن قويماقشى ەدىك. الايدا, جوسپار وزگەرىپ, كورەرمەن تەاتر ارتىستەرىنىڭ شەبەرلىگىنە تولىققاندى كوز جەتكىزۋى ءۇشىن ءتۇرلى بالەتتەردەن ۇزىندىلەر قويۋدى ۇيعاردىق. وسىلايشا جۇرتشىلىققا «ۇيقىداعى ارۋدىڭ» II اكتىسىنەن «سيلفيدا» بالەتىن, «كورسار» بالەتىن ۇسىندىق. ءبىرىنشى ءبولىمدە كورەرمەن ۇلتتىق بالەتتەن ايگەرىم بەكەتاەۆا مەن رۇستەم سەيىتبەكوۆتىڭ ورىنداۋىنداعى «قوزى-كورپەش پەن بايان سۇلۋدى» تاماشالادى» دەيدى ول.
اتالعان كورىنىس پەتەربورلىقتار ءۇشىن شىنىمەن جاڭا دۇنيە ەدى, سەبەبى, ەرەكشە ۇلتتىق رۋح, جالىن كورەرمەندى باۋراپ, جۇرتتى قۋانىشقا بولەدى. «ەكىنشى اكتىدە باتىس ەۋروپالىق جانە ۇلتتىق بالەتپەن ارالاسقان التى ءنومىر ۇسىنىلدى. جاس تا بولسا, «استانا وپەرا» بالەتىنىڭ جەتەكشى ءسوليسى اتانعان ايگەرىم بەكەتاەۆانىڭ ورىنداۋىنداعى كەۋدەنى كەرنەيتىن دراماتيزمگە تولى «ءولىپ بارا جاتقان اققۋ» جۇرەكتەردى قوزعادى. كورەرمەن ەرىكسىز كوزىنە جاس الدى. دۋ قول شاپالاق زالدى جارىپ جىبەرە جازدادى» دەيدى تۇرسىنبەك نۇرقاليەۆ. قويىلىمنان كەيىن قويۋشى حورەوگراف بوريس ەيفمان جەتەكشى ءسوليستىڭ ورىنداۋىنا ءتانتى بولىپ, وعان جوعارى باعا بەردى. وتە اسەرلى شىققان ل.مينكۋستىڭ «دون كيحوت» بالەتىنەن, ا.ءبوروديننىڭ «قىپشاق بيىنەن» ۇزىندىلەر «گالا بالەتتىڭ» باعدارلاماسىن اياقتادى. تاعى ءبىر ايتا كەتەرلىگى, قويىلىمعا ءتانتى بولعان كورەرمەن سوڭعى قىرىق جىل ىشىندە تۇڭعىش رەت تۇرەگەپ تۇرىپ شاپالاق ۇردى. زالدان شىققاندا پەتەربورلىقتار ءالى دە قازاق شەبەرلەرىنىڭ ونەرىنەن العان اسەرلەرىمەن ءبولىسىپ بارا جاتتى…
ەندى «استانا وپەرانى» الدا پاريج, لوندون جانە نيۋ-يورك ساپارلارى كۇتىپ تۇر.
ەركەجان ساتىمبەك
