جەڭىس كۇنى جاقىنداعان سايىن قارجاۋباي كوكەمدى ءجيى ويىما الامىن. بۇل كىسى – ەل شەتىنە جاۋ تيگەندە قولىنا قارۋ الىپ, سۇم سوعىستىڭ ساز بالشىعىن كەشكەن ارداگەرلەردىڭ ءبىرى.
مايدانگەر 1918 جىلى اقمولا وبلىسى ەرەيمەنتاۋ اۋدانى قاراعايلى اۋىلىندا دۇنيەگە كەلگەن. سوعىس باستالعان جىلى اسكەرگە الىنىپ, ءبىرىنشى بەلارۋس مايدانىنىڭ №306 اتقىشتار پولكىنىڭ قۇرامىندا زەڭبىرەكشى بولىپ, تالاي قيان-كەسكى ۇرىستارعا قاتىسقان. 1945 جىلى 22 قاڭتار مەن 20 ناۋرىز ارالىعىندا شىعىس پرۋسسيا ايماعىنداعى ۇرىس كەزىندە جانقيارلىق ەرلىگى ءۇشىن «قىزىل جۇلدىز» وردەنىمەن ماراپاتتالعان.
قارجاۋباي كوكەمنىڭ اقىندىق قاسيەتى دە بولعان. مايدان دالاسىندا جۇرگەندە تۋعان جەرى مەن باۋىرلارىن ساعىنعاندا شەرىن ولەڭمەن تارقاتىپ, ونى حات تۇرىندە جىبەرىپ وتىرعان. سونداي حاتتاردىڭ بىرىندە كوكەم:
اجالدىڭ تالاي قالدىم
اراسىنان,
جان ساقتاپ قاراعايدىڭ
پاناسىنان.
ساۋ بارىپ ءدام تاتاتىن كۇن
بولا ما؟
داريعا-اي, اقمولانىڭ
قالاسىنان.
وتىرمىز وق استىندا ولەڭ
جازىپ,
شىبىن جان پانالارعا
وكوپ قازىپ.
قالمادى مەن كورمەگەن
قيىنشىلىق,
ءنار تاتپاي ءۇش-ءتورت
تاۋلىك جۇرەك تالىپ.
سالەمدە راحيلا اتتى
انامىزعا,
بىلدىرمەي اماندىقتى
جاتامىز با؟
دۇنيە-اۋ, بۇل سوعىستان
امان قايتىپ,
سىزدەردىڭ قولىڭىزدان
ءدام تاتامىز با؟
وسى ولەڭ شۋماقتارىنان قاندى قىرعىننىڭ اۋىر قاسىرەتىن سەزەسىز. بىراق كوكەمنىڭ اناسىمەن, باۋىرلارىمەن قاۋىشسام دەگەن ارمانى ورىندالدى. 1945 جىلى ءساۋىر ايىندا اۋىر جارالانىپ, گوسپيتالعا ءتۇسىپ, سوعىس اياقتالعاننان كەيىن امان-ەسەن ەلگە ورالدى. سودان كەيىن سوعىستان تۇرالاپ قالعان شارۋاشىلىقتى كوتەرۋگە بەلسەنە اتسالىستى. ۇزاق جىلدار بويى ەرەيمەنتاۋ اۋدانىندا ەڭبەك ەتىپ, زەينەتكەرلىككە شىقتى. بەيبىت كۇندەگى ەڭبەگى ءۇشىن بىرقاتار مەدالدارمەن ماراپاتتالدى. جامال تاتەم ەكەۋى بىرنەشە بالا ءسۇيىپ, قىرىق جىلدان استام تاتۋ-ءتاتتى عۇمىر كەشتى. ءبىر وكىنىشتىسى, كوكەم ەرجەتكەن جۇماعالي دەگەن بالاسىنىڭ عانا قىزىعىن كورىپ, 68 جاسىندا ومىردەن ءوتىپ كەتتى. بىراق تا قارجاۋباي شاقاي بالاسىن تۋعان ەلى, جاقىن اعايىندارى ادامگەرشىلىگى جوعارى, قايىرىمى مول, ادال ازامات رەتىندە ەسكە الىپ, قادىر تۇتىپ جۇرەدى.
باباي قالقامانوۆ
