ماۋسىم ايىنىڭ تامىلجىعان ءبىر كۇنى بولاتىن. جۇمىسقا جايمەن ايانداپ كەلە جاتقان پوليتسيا كاپيتانى ءومىرجان تەمىربەكوۆ وزەن جاقتان شىققان وقىس داۋىسقا جالت قارادى. سويتسە ءبىر توپ بالا وزەنگە قاراي قولدارىن شوشايتىپ, اينالادان كومەك سۇراپ, شۋىلداسىپ تۇر ەكەن. ويلانۋعا ۋاقىت تىعىز, الدەبىر جايسىز وقيعا بولعانىن جەدەل سەزىنگەن ارنايى جاساقتىڭ اعا ينسپەكتورى جۇگىرىپ كەلە جاتىپ, ۇستىندەگى كيىمىن دە شەشىپ ۇلگەردى…
دۇرىس شامالاعان ەكەن, سارىبۇلاق وزەنىنىڭ جاعاسىنا جەتكەندە, الدەكىمنىڭ قاراڭداعان بەينەسى سۋعا ءبىر-ەكى باتىپ شىقتى دا, كوزدەن ءبىرجولا جوعالدى. ءومىرجان سول تۇستى شامامەن بەلگىلەپ, قۇلاشتاپ جۇزە بەردى. بەلگىلەنگەن مەجەگە كەلدىم-اۋ دەگەندە تەرەڭ تىنىس الدى دا, سۋ استىنا سۇڭگي جونەلدى. تۇبىنە جەتىپ, ءبىراز اۋماقتى قاراعانداي ەدى, بىراق قولىنا ەشتەڭە ىلىكپەدى. دەمى تاۋسىلىپ, وزىنە تۇنشىعۋ قاۋپى تۋىندادى. ءار سەكۋندتىڭ قادىرى سەزىلگەن ءسات ەدى, بۇل… دەمى ءۇزىلىپ بارا جاتقانداي. وسى كەزدە ساناسىندا جارق ەتكەن «ءسال شىداۋ كەرەك!» دەگەن وي وزىنە ايتىلعان امىردەي سەزىلدى. «ءيا, شىداۋ كەرەك, سۋ بەتىنە شىعىپ, قايتا ءبىر تىنىس السا, جامان بولماس ەدى. بىراق سول ارالىقتا جوعالعان سەكۋندتتار كەيىن سان سوقتىرۋى مۇمكىن…» سۋ استىندا ارپالىسىپ جاتقان اعا ينسپەكتوردىڭ ساناسىندا وسىنداي سانسىز ويلار دا قاباتتاسىپ, سەڭدەي سوعىلىستى. جان ۇشىرىپ, قول جەتەر جەردىڭ ءبارىن قارمالاپ كەلەدى. ءبىر كەزدە بۇيىرىنە جىلتىلداعان بىردەڭە تيگەندەي بولدى. جالت بۇرىلىپ, قوس قولىمەن قارماپ ەدى, تالدىرماش بالانىڭ دەنەسىن ساۋساقتارىنىڭ ۇشى تيەر-تيمەستەن انىق سەزىندى. قيمىلدامايتىن سياقتى. ءوزىنىڭ دە اجەپتاۋىر السىرەپ قالعانىن ەندى سەزدى. بالانى ءبىر قولىمەن قارماي ۇستاپ, بار كۇشىمەن سۋ بەتىنە ۇمتىلدى. جەتتى-اۋ اقىرى… مىنا جارىق دۇنيەنىڭ ساۋمالداي تازا اۋاسىن اسا ءبىر قۇشتارلىقپەن, قوماعايلانا جۇتقانىن ول ەندى ءومىرى ۇمىتپايتىن شىعار. وكپە-جۇرەگىن تولتىرىپ, ءار تامىرىن قۋالاي جۇگىرگەن اۋا بۇكىل دەنەسىن شيراتىپ سالا بەردى. ءبىر جۇتىم اۋادا مۇنشاما قۋات بار دەپ بۇرىن كىم ويلاعان؟
اۋپىرىمدەپ جاعاعا جەتكەن ءومىرجان قولىنداعى ەس-ءتۇسسىز بالانى جەرگە جاتقىزا سالىپ, العاشقى مەديتسينالىق كومەك جاساۋعا كىرىستى. تىنىس الۋى توقتاپ قالعان 12 جاسار بالانىڭ ءتۇرى كوكپەڭبەك. قىزمەتتىك دايىندىق كەزىندە العاشقى مەديتسينالىق كومەك كورسەتۋ تاسىلدەرىنە جەتە ءمان بەرىپ, زەردەسىنە مۇقيات توقىعان استانا قالالىق ءىىد جەدەل قيمىلدايتىن ارنايى جاساقتىڭ اعا ينسپەكتورى ءار سەكۋندتى تەككە جىبەرمەدى. كەۋدەسىن قوس قولىمەن ەكى-ءۇش رەت باسىپ, جاساندى دەم بەردى. سوسىن بالانىڭ دەنەسىن تىزەسىنە قويىپ, باسىن تومەنگە جىبەرىپ, جۇتىپ قويعان سۋىن شىعارۋعا تىرىستى. سول كەزدە بارىپ تالىقسىپ جاتقان بالا تىنىس الا باستادى. ىلە-شالا جەدەل جاردەم قىزمەتكەرلەرى دە جەتكەن ەدى. بۇل كەزدە بالا كادىمگىدەي ەسىن جيناپ قالعان بولاتىن. بالانىڭ دەنساۋلىعىنا تەكسەرۋ جۇرگىزگەن جەدەل جاردەم قىزمەتكەرلەرى العاشقى مەديتسينالىق كومەكتىڭ دەر كەزىندە جانە ساۋاتتى جاسالعانىن اتاپ ءوتتى. وسىلايشا, پوليتسيا قىزمەتكەرىنىڭ ساۋاتتى ارەكەتىنىڭ ناتيجەسىندە باتۋحان ەسىمدى بالا اجال اۋزىنان امان قالدى. بۇل بالا, بالكىم, التىن وردانىڭ نەگىزىن قالاعان ايگىلى باتۋ حان سياقتى قازاقتىڭ باعىنا تۋعان بالا بولار, كىم بىلگەن؟! باتۋحاننىڭ اناسى جانار ايتورەەۆا دا تەبىرەنە وتىرىپ پوليتسيا كاپيتانى ءومىرجان تەمىربەكوۆكە انالىق العىسىن جەتكىزدى. ءومىرجاننىڭ بۇل ەرلىك ءىسىن باسشىلىق نازاردان تىس قالدىرماي, ىشكى ىستەر ءمينيسترى قالمۇحانبەت قاسىموۆتىڭ اتىنان ارنايى گراموتا, قۇقىق قورعاۋ ورگانى مۇسىنشەسى مەن قول ساعات تابىستادى. بۇعان قوسا, ول ءىىم-ءنىڭ بۇيرىعىمەن «قۇقىق ءتارتىبىن قامتاماسىز ەتۋگە قوسقان ۇلەسى ءۇشىن» مەدالىمەن ماراپاتتالدى.
سونداي-اق, ءومىرجان 2016 جىلى پاۆلوداردا وتكەن «قازىرگى زامان قاھارمانى» رەسپۋبليكالىق بايقاۋىنا قاتىسقان بولاتىن. بۇل بايقاۋ ەرلىكپەن قازا تاپقان ىشكى ىستەر ورگاندارىنىڭ قىزمەتكەرى, پوليتسيا كاپيتانى, «حالىق قاھارمانى» عازيز بايتاسوۆتى ەسكە الۋدىڭ قۇرمەتىنە وتكىزىلگەن ەدى. شاراعا بەيبىت زاماندا وزدەرىنىڭ قىزمەتتىك مىندەتتەرىن ورىنداۋ كەزىندە ەرلىك پەن قاھارماندىق تانىتقان پوليتسەيلەر قاتىستى. ولار كوپتەگەن وقۋ ورىندارىنىڭ ستۋدەنتتەرىمەن, جالپى قوعام وكىلدەرىمەن كەزدەسۋلەر وتكىزىپ, باستان وتكەن ەرلىك ىستەرى جايلى اڭگىمەلەپ بەرەدى. مۇنداي شارانىڭ نەگىزگى ماقساتى – ىشكى ىستەر ورگاندارىنداعى قازىرگى زامان قاھارماندارىن حالىققا كەڭىنەن تانىستىرىپ, ناسيحاتتاۋ, ەكىنشى جاعىنان, ورگاننىڭ ءيميدجىن كوتەرۋ. حالىقپەن جاقىن جۇزدەسىپ, ستۋدەنتتەرمەن جاقىن سىرلاسقان ساقشىلار ءوز قىزمەتىندەگى جاۋاپكەرشىلىكتى بۇرىنعىدان دا جاقسى سەزىنىپ, حالىق الدىنداعى قاھارماندىق بەينەسىنە سىن كەلتىرمەۋگە تىرىسادى. ەرلىك رۋحتىڭ ودان ءارى ورلەۋىنە جول اشۋ وسىلاي اتقارىلعانى ءجون عوي…
زەيىن الىپبەك,
«استانا اقشامى»
