ەلدىكتىڭ ەلەۋلى بەلگىسى

ەل تاۋەلسىزدىگىنىڭ 30 جىلدىعىندا ەلوردامىزدا بوي كوتەرگەن نىسانالى ەسكەرتكىشتەرىمىزدىڭ سانى ەلۋدەن اسىپتى. ءالى دە قازاق جۇرتىنىڭ, ونىڭ كەڭ-بايتاق جەرىنىڭ ازاتتىعى ءۇشىن جانىن بەرگەن ۇلىق ۇلدارىمىز بەن تۇعىرىنا قوندىراتىن تۇلعالارىمىز بارشىلىق.

وسى جىلدارى حالقىمىزدىڭ ۇلت-ازاتتىق قوزعالىسىنا قاتىستى تاريحىمىزدى جادىمىزدا جاڭعىرتتىق. «جىل وتكەن سايىن الاشتىڭ ابىرويى اسقاقتاپ, بەدەلى بيىكتەي بەرەدى. ولاردىڭ اتقارعان ءىسى ەشقاشان ماڭىزىن جوعالتپايدى. سەبەبى ۇلت مۇددەسى, ەل قامى دەگەن ۇعىمدار – ماڭگى قۇندىلىقتار» دەدى قاسىم-جومارت توقاەۆ ەسكەرتكىشتىڭ اشۋ سالتاناتىندا. الاشوردا ۇكىمەتىن باسقارعان مەملەكەت قايراتكەرى ءاليحان, ۇلت ۇستازى احمەت, ۇلت بىرلىگىنە باستاپ «ويان, قازاق» دەپ ۇران تاس­تاعان مىرجاقىپ ەلوردا تورىندە تاس ءمۇسىن بولىپ قايتا باس قوستى.
وسىدان ون جىل بۇرىن ءمۇسىنشى نۇرلان دالباي مەن ساۋلەتشى شوت-امان ءۋاليحانوۆتىڭ شىعارماشىلىق شابىتىنان تۋىنداعان, قولادان قۇيعان سوم ءمۇسىن, كەنەسارىنىڭ ءور بەينەسى ەسىلدىڭ ەكى بەتىن جاعالاي قونعان ەلدىڭ ەڭسەسىن كوتەرىپ تۇرعانداي.
حاننىڭ جولى اشىلعاننان كەيىن ەل باسىنا كۇن تۋعاندا ات اۋىزدىقپەن سۋ ءىشىپ, ەر ەتىگىمەن سۋ كەشكەن زامانداردا ەلدىك اتىنا كىر كەلتىرمەگەن, وت شايناپ, شوق تۇكىرگەن ءباھادۇر باتىرلارىمىزدى باس شاھارىمىزعا جينادىق دەسە بولعانداي. التى الاشتىڭ باس ساردارى, «قازاقتىڭ قامال قورعانى», ىرگەدەگى ەرەيمەننىڭ توپىراعىنان جارالعان قانجىعالى قارت بوگەنباي باتىر, قازاقتىڭ ءبىرتۋار پەرزەنتتەرى باۋىر­جان مومىشۇلى, راقىمجان قوشقارباەۆ, تالعات بيگەلدينوۆ, جاقسىلىق ۇشكەمپىروۆ, ءاليا مەن مانشۇكتەي ارۋلارىمىزدىڭ ەل ەسىندە قالعان ەسىمىمەن بىرگە شاھارىمىزداعى تاس تۇلعاسى دا كوز قۋانىشىمىز, ماقتانىشىمىز.
ماڭگىلىك ەلدىگىمىزدىڭ قاسيەتتى بەلگىلەرى – «وتان-­انا» مونۋمەنتى, «ماڭگىلىك ەل» سالتانات قاقپاسىنا قوسا «قازاق ەلى» مونۋمەنتىمەن تۇيىندەلەدى.
قازاق – ەجەلدەن ەلدىكتىڭ جولىنان جاڭىلماعان ەل. ونىڭ بەلگىسىندەي بولىپ تۇركيانىڭ تۇڭعىش پرەزيدەنتى مۇستافا كەمال اتاتۇرىك, ورىس ادەبيەتىنىڭ نەگىزىن سالۋشى, ۇلى اقىن ءارى جازۋشى الەكساندر پۋشكين, فرانتسۋز قولباسشىسى شارل دە گولل مەن رۋمىنيا ادەبيەتىنىڭ كلاسسيگى ميحاي ەمينەسكۋ مۇسىندەرى حالىقتار اراسىنداعى دوستىقتىڭ بەلگىسىندەي بولىپ قالماق. وسى ەسكەرتكىشتەردىڭ اراسىندا «قازاق ەلىنە مىڭ العىس!» مونۋمەنتى دە بار. بۇل دا ەل تاريحىنىڭ ءبىر كەزەڭىنەن سىر شەرتەدى.
باس قالامىزدىڭ باس­تى ەسكەرتكىشتەرى تەك كورىك بەرىپ قانا قويماي, ەلىمىزدىڭ وتكەنىنەن سىر شەرتىپ, قالا تۇرعىندارىنىڭ قازاق تاريحىن جاساعان تۇلعالارىنا دەگەن قۇرمەتىندەي اسقاقتاي بەرمەك.

ايگۇل
ۋايسوۆا