سەرىك ەرعالي, مادەنيەتتانۋشى, تۇركى اكادەمياسىنىڭ ۇيلەستىرۋشى-رەداكتورى
استانانى ەلدىڭ ورتالىعىنا كوشىرۋدى جاقتاعانداردىڭ ءبىرى ەدىم. ول جونىندەگى ويىمدى 1992 جىلى «كوسەگە قايتسە كوگەرەر؟» دەگەن ماقالامدا ايتىپ, سول كەزدەگى «ەگەمەن قازاقستان» گازەتىنىڭ باس رەداكتورى ءابىش كەكىلباي اعامىزعا جىبەرگەنمىن. سول ويىم 1998 جىلى ىسكە اسقاندا قۋاندىم. كەلۋدى اڭساي باستاعام…
اقىرى 2005 جىلى ماجىلىسكە دەپۋتات بولعان مۇحتار شاحانوۆ اعامىزدىڭ شاقىرۋىمەن وعان كومەكشىلىككە كەلدىم, سودان تۇراقتاپ قالعالى سەگىز جىل بولدى. كوز الدىمىزدا اي سايىن ءبىر ءىرى نىسان بەرىلىپ, استانا كوز تارتار ورتالىققا اينالدى. سوڭعى 3-4 جىلدا حالىق ەلدىڭ تۇكپىر-تۇكپىرىنەن اعىلا باستادى. كەلگەندە بىرەن-ساران شەتەلدىك كولىك بولماسا, كوبى كەڭەستىك «جيگۋلي», «موسكۆيچتەر» بولاتىن. 2007 جىلداردان باستاپ, كوشەدە كولىك كەپتەلىسى پايدا بولدى. العاشقى 2-3 اي بويى بۇل جەردىڭ اۋاسىنا سەمىرگەنىم بار, كادىمگىدەي تولىعىپ كەتتىم. جالپى, باسقالاردان دا سونى بايقاۋعا بولادى. ال قازىر كولىك كوبەيگەسىن بۇرىنعىداي تازا اۋا بايقالا بەرمەيدى.
باستاپقى كەلگەندە جەرگىلىكتى تۇرعىنداردىڭ ءبارى دە استانالىقتاردى جاتىرقاي قارايتىن, شوۆينيستىك پيعىلداعىلارى دا از ەمەس-ءتىن, ءتىپتى, ءورىستىلدى قازاقتار دا كادىمگىدەي «پوناەحاليدى» كوپ ايتاتىن. بۇگىندە باسقاشا احۋال ورنادى.
باس قالانىڭ تۇرعىنى اتالعالى, شىنىمدى ايتسام, تۋعان اقتوبەنى بارعاندا جاتىرقايتىن بولدىم. سەبەبى, بۇل قالاعا بارىنشا كىرىگىپ قالدىم جانە جاڭا تۋىستار مەن دوستاردى تاپتىم. ءبۇگىندە استانادا ۇلتتىق ەليتا قالىپتاسىپ كەلەدى, قالامىزدىڭ زيالى قاۋىمى كادىمگىدەي ەسەيىپ, سان جاعىنان دا, ساپا جاعىنان دا ارتا ءتۇستى. زياتكەرلەر ءوز ءسوزىن ايتا باستادى. بۇل قالانىڭ مازمۇن جاعىنان ساپالانۋىنا اسەر ەتۋدە. الماتىدان كەلىپ, جىلى جاقتى ساعىنۋشىلار دا بۇرىنعىداي ءبىر جاققا تارتۋدى قويىپ, استانانىڭ «دەگەنىنە» كونۋلەرىنە تۋرا كەلدى. قىسقاسى, جاڭا استانا تولىعىمەن قالىپتاسىپ, مازمۇنىن تولىقتىرا تۇسۋگە كىرىستى. استانا قازاق ەلىنىڭ بايتاعى عانا ەمەس, حالىقارالىق ساياسي ۇردىستەرگە قىزۋ ارالاسىپ كەتتى. جىل سايىن ىرگەلى الەمدىك جوبالاردىڭ جۇزەگە اسۋىنا كوزىمىز ۇيرەندى, كوڭىل ورنىقتى.
كوز الدىمىزدا قىرىمنان دا, ۇرىمنان دا جينالعان حالقىمىز ءبىرىگە باستادى. ءوزىمنىڭ اينالامدا موڭعوليالىق, قىتايلىق, وزبەكستاندىق ءىنى-قارىنداستارىم جينالدى. باۋىرلارداي بولىپ كەتتى. جاڭا قازاق ۇلتى قالىپتاسىپ جاتىر, جاڭا سانا تۇزىلۋدە. كوپ ادامعا بۇل بايقالمايدى, بىراق, بۇرىنعى قالا مەن بۇگىنگى قالانى سالىستىرۋ ءمۇمكىن بولماسا, ادامدارىن دا سالىستىرۋ مۇمكىن ەمەس. استانالىقتار دەموگرافيالىق جاعىنان تولىق قالىپتاستى, ەندىگىسى جاي عانا كەلىم-كەتىم ءۇردىس قانا.
مەن استاناعا كەلگەلى قىزىم تۇرمىس قۇردى, ەكى رەت اتا بولدىم. ۇلىم ءوستى, ءىنىم ۇيلەندى, بالالى-شاعالى بولدى. ارتىمىزدان اعالاعان جاستار ەرىپ, ساردار بولدىق دەگەندەي. بۇگىندە سول جاستاردىڭ اراسىنان قاداۋ-قاداۋ كوشباسشىلار ءوسىپ شىعىپ, ءارقايسىسى ءبىر-بىردەن قىزىق جوبالاردى قولعا الۋدا. استانالىق ونەر جۇلدىزدارى شوعىرلانا باستادى. استانا ۇلتتىڭ رۋحاني-ساياسي لوكوموتيۆىنە اينالىپ كەلەدى. ەلدى ارالاعاندا باس قالانىڭ گەوگرافيالىق جاعىنان ىڭعايلى ورىن تەپكەنىنە كوزىمىز جەتىپ ءجۇر. ينشاللا, ەلوردانىڭ جاسى ماڭگى بولعاي!
