27 ماۋسىم كۇنى ەلوردادا ەلىمىزدەگى بالالار جىلى اياسىندا «قازىرگى قوعامداعى مۇمكىندىگى شەكتەۋلى بالالاردى قولداۋ باسىمدىقتارى» تاقىرىبىندا تۇڭعىش عىلىمي حالىقارالىق فەستيۆال جۇمىسىن باستادى. جيىنعا جاقىن شەت ەلدەردەن كەلگەن مۇمكىندىگى شەكتەۋلى بالالار جانە عىلىمي قاۋىمداستىق وكىلدەرى قاتىسىپ وتىر.
فەستيۆالدى ل.ن.گۋميلەۆ اتىنداعى ەۋرازيا ۇلتتىق ۋنيۆەرسيتەتى جانە «NASLEDIE» قوعامدىق بىرلەستىگى بىرلەسە ۇيىمداستىردى. كەلەلى باسقوسۋ وزبەكستان, قاراقالپاقستان, گرۋزيا, قىرعىزستان جانە رەسەي ەلدەرىنىڭ ساراپشىلارىن, ۇكىمەتتىك ەمەس ۇيىمدارى مەن قورلاردىڭ وكىلدەرىن, اتا-انالارىمەن بىرگە كەلگەن مۇمكىندىگى شەكتەۋلى بالالاردى توعىستىردى.
فەستيۆال قاتىسۋشىلارى ينكليۋزيۆتى ءبىلىم بەرۋدى دامىتۋ, دامۋ ەرەكشەلىكتەرى بار بالالاردى الەۋمەتتەندىرۋ جانە وڭالتۋدىڭ ءتيىمدى ادىستەرىن تالقىلادى.
شارا جۇمىسىن اشقان قالالىق ءماسليحات دەپۋتاتى, «ل.ن.گۋميلەۆ اتىنداعى ەۋرازيا ۇلتتىق ۋنيۆەرسيتەتى» كەاق باسقارما توراعاسى-رەكتورى ەرلان سىدىقوۆ ۋنيۆەرسيتەت كەلەشەگىن ءبىلىم بەرۋمەن جانە عىلىمي قىزمەتپەن بايلانىستىرعىسى كەلەتىندەردىڭ بارلىعىنا تەڭ جاعداي جاسالعانىن اتاپ ءوتتى.
«ماڭىزدى ءىس-شارانىڭ ءبىزدىڭ ۋنيۆەرسيتەت قابىرعاسىندا ءوتۋىنىڭ سيمۆولدىق ءمانى بار. اكادەميالىق قاۋىمداستىق قىزمەتىنىڭ نەگىزگى باعىتتارىنىڭ ءبىرى – وسكەلەڭ ۇرپاقتىڭ قابىلەتتەرىن دامىتۋ. ءبىزدىڭ ستۋدەنتتەر اراسىندا حالىقارالىق پاراوليمپيادالىق جارىستاردىڭ جەڭىمپازدارى بار: جۇزۋدەن ءانۋار احمەتوۆ پەن سيازبەك داليەۆ, جەڭىل اتلەتشى بەيبارىس بولات, تەننيسشىلەر الەكساندرا ستەپانوۆا مەن بالزيا تاش جانە باسقالار. بۇگىنگى فەستيۆال ءارتۇرلى ەلدەردىڭ عالىمدارى مەن زەرتتەۋشىلەر قاۋىمداستىعى اراسىنداعى ديالوگتى ىلگەرىلەتۋگە, ينكليۋزيۆتى ءبىلىم بەرۋدى دامىتۋ ماسەلەلەرى بويىنشا جان-جاقتى ىنتىماقتاستىقتى نىعايتۋعا قۇندى ۇلەس قوساتىنىنا سەنىمدىمىن» دەپ تۇيىندەدى ءسوزىن اكادەميك.
فورۋمعا قاتىسۋشىلار مۇمكىندىگى شەكتەۋلى بالالاردى مەديتسينالىق, الەۋمەتتىك, قارجىلىق تۇرعىدا قامتاماسىز ەتۋ جانە بۇل باعىتتاردا نورماتيۆتىك-قۇقىقتىق بازانى ودان ءارى جەتىلدىرۋ بويىنشا ءوزارا تاجىريبە الماستى.
«بۇگىنگى فەستيۆال بىزگە مۇمكىندىگى شەكتەۋلى بالالاردى دامىتۋدىڭ زاماناۋي ادىستەرىمەن جانە جاڭا جولدارىمەن تانىسۋعا, سونداي-اق ءوز تاجىريبەمىزبەن بولىسۋگە مۇمكىندىك بەرەدى. ءبىزدىڭ ورتالىق – بالالاردى وڭالتۋ جانە ينكليۋزيالاۋ ماسەلەلەرىمەن اينالىسقان قىرعىزستانداعى العاشقى ۇيىم» دەدى بىشكەك قالاسىنداعى «ءۇمىت-نادەجدا» بالالاردى وڭالتۋ ورتالىعىنىڭ وكىلى وكسانا انارباەۆا.
وزبەكستاندا دا ينكليۋزيا ماسەلەلەرىنە ۇلكەن كوڭىل بولىنۋدە. ەرەكشە بالالارعا كومەك كورسەتۋ ءۇشىن ءتۇرلى ورتالىقتار جۇمىس ىستەيدى. بۇل تۋرالى فورۋمدا يمون اتا-انالار كلۋبىنىڭ ءتورايىمى نارگيز ماحمۋدوۆا ايتتى.
«ءبىز داۋن سيندرومى جانە باسقا ەرەكشە بالالارعا, سونداي-اق ولاردىڭ اتا-انالارىنا الەۋمەتتىك بەيىمدەلۋگە كومەك كورسەتۋ ورتالىعىن قۇردىق. قازاقستانداعى حالىقارالىق فەستيۆالدە اتا-انالار مەن ورتالىقتار مۇمكىندىگى شەكتەۋلى بالالاردى دامىتۋعا بايلانىستى كوپتەگەن ماسەلەلەردى قانداي جولدارمەن شەشەتىنىن, قانداي باعىتتا جۇمىس ىستەيتىنىن بىلگىمىز كەلەدى. ارينە, بىزدە بۇل ماسەلەدە ىلگەرىلەۋ بار. بىراق باسقا ەلدەردىڭ تاجىريبەسى ءبىز ءۇشىن پايدالى بولار ەدى» دەدى وزبەكستاندىق ساراپشى.
نۇر-سۇلتان قالاسىنداعى ەرەكشە بالالاردىڭ اتا-انالار وداعى وكىلى سەرگەي گولوۆاتسكيدىڭ ايتۋىنشا, كوپتەگەن اتا-انالار ءۇشىن وزدەرىنىڭ ەرەكشە بالالارىمەن ورتاق ءتىل تابۋ وڭايعا سوقپايدى.
«فەستيۆالدەگى بەلسەندى تاجىريبە الماسۋ بالالارمەن ءتىل تابىسۋدىڭ جاڭا تاسىلدەرىن بىلۋگە مۇمكىندىك بەرەدى دەپ ويلايمىن. ەرەكشە بالالار مەن ولاردىڭ اتا-انالارى ءوزارا تۇسىنىستىككە قول جەتكىزگەن كەزدە, ءبىزدىڭ قىزمەتىمىزدىڭ ناتيجەسى تۋرالى ايتۋعا بولادى» دەپ اتاپ ءوتتى ول.
فەستيۆالگە ەرەكشە بالالار اتا-انالارىنىڭ سۇيەمەلدەۋىمەن ءتۇرلى ەلدەردەن كەلدى, ولار وتكىزىلگەن ءىس-شارادان العان اسەرلەرىمەن ءبولىستى.
«ءبىز وسىنداي اۋقىمدى حالىقارالىق فەستيۆالگە العاش رەت ەرەكشە بالالاردى قولداۋ ماقساتىندا قاتىسىپ وتىرمىز. مۇنداي كەزدەسۋلەر پايدالى. سەبەبى باسقا اتا-انالارمەن تاجىريبە الماسۋعا مۇمكىندىك بار. ولاردىڭ ەرەكشە بالالاردى دامىتۋ ماسەلەلەرىن قالاي شەشەتىنىن ءبىلىپ وتىرمىز. ءبىزدىڭ بالالارىمىز ءۇشىن وسىنداي ءىس-شارالاردى وتكىزۋ سونشالىقتى جاعىمدى ەموتسيالار بەرەدى, ولارمەن بىرگە قۋاناسىڭ» دەدى نۋكۋس قالاسىنان (قاراقالپاقستان) كەلگەن گۇلچەحرا رايموۆا.
گرۋزياداعى «ميراكۋلۋم» ينتەگراتيۆتى مەديتسينا ورتالىعىنىڭ ديرەكتورى اندرەي ماكسيموۆ نەگىزگى نەمەسە قوسالقى اۋرۋلاردى دياگنوستيكالاۋ جانە تۇزەتۋ جايلى ءسوز قوزعادى.
مۇمكىندىگى شەكتەۋلى بالالارمەن جۇمىستا م.مونتەسسوري ءادىسىن قولدانۋ تۋرالى رەسەيدەگى بالالار مەن جاسوسپىرىمدەردى تاربيەلەۋ بويىنشا مۇعالىم اننا يۋششەنكو اڭگىمەلەدى.
فەستيۆال اياسىندا ءتۇرلى ەلدەردەن كەلگەن بالالارعا ارنالعان ەكى كۇندىك مادەني-ساۋىقتىرۋ باعدارلاماسى ۇيىمداستىرىلدى. ۇزدىك مامانداردىڭ قاتىسۋىمەن ارت-تەراپيا جۇمىستارى جۇرگىزىلىپ, موتيۆاتسيالىق فيلمدەر مەن مۋلتفيلمدەر كورسەتىلەدى.
