قازىرگى تاڭدا پاندەميا بارشانى ابىگەرگە سالىپ وتىر, دەسەك تە بۇل وتكىنشى, سوندىقتان ىندەتكە مويىماي, بارىنشا كۇرەسۋىمىز قاجەت. ول ءۇشىن قامال الۋدىڭ قاجەتى جوق, سانيتارلىق تالاپتارعا باعىنىپ, يممۋنيتەتتىڭ السىرەۋىنە جول بەرمەسەك بولعانى. ىندەتكە ىلىككەندەردىڭ كوبى يممۋنيتەتتىڭ مىقتىلىعىنىڭ ارقاسىندا العاشقى كەزەڭىندە اۋرۋدى جەڭىپ, ساۋىعىپ كەتەدى. COVID-19-بەن كۇرەستە نەنىڭ پايداسى مول؟ «سپيرت جانە اراقتىڭ بۋىمەن دەم الۋ كەرەك» دەگەن اقپارات راس پا؟ ۆيتاميندەردى قابىلداۋدىڭ رەتى قالاي؟
COVID-2019 ينفەكتسياسىن جۇقتىرعان اداممەن جاقىن بايلانىسساڭىز, قاۋىپتى دەرتكە شالدىعۋىڭىز ابدەن مۇمكىن. ينفەكتسيا اۋرۋ جۇقتىرعان ادامنان كەلەسى ادامعا جوتەلگەندە نە تۇشكىرگەندە ناۋقاستىڭ مۇرنىنان, اۋزىنان بولىنەتىن ۇساق تامشىلار ارقىلى بەرىلەدى. بۇل تامشىلار كەز كەلگەن زاتتارعا قونادى. ول زاتتاردى ۇستاعان ادام قولىن جۋماستان كوزىنە, مۇرنىنا نەمەسە اۋزىنا تيگىزسە اۋرۋدى جۇقتىرادى. الەۋمەتتىك قاشىقتىقتى ساقتاۋ كەرەك. ۆيرۋستى ءولتىرۋ جانە ولاردىڭ ادامعا جۇعۋىنا جول بەرمەۋ ءۇشىن قاراپايىم دەزينفەكتسيالاۋشى زاتتاردى قولدانعان ابزال. قۇنارلى, اقۋىزدارعا, دارۋمەندەرگە جانە مينەرالدى زاتتارعا باي تاعامداردى تۇتىنىپ, يممۋنيتەتىڭىزدى نىعايتىڭىز, سالاۋاتتى ءومىر سالتىن ۇستانىڭىز.
سۋدى سۇيىكتى سۋسىنعا اينالدىرىڭىز
اتاپ ايتقاندا, ۆيترۋم, پوليجەن, اسكوربين قىشقىلىن دارىگەردىڭ رۇقساتىمەن قابىلداسا بولادى. 35 جاستان اسقان, اسقازان-ىشەك اۋرۋلارىمەن اۋىرمايتىن جاندارعا كەشكى استان كەيىن 75 مگ كارديوماگنيل ىشسە وڭ اسەرىن بەرەدى. ال جۇكتى ايەلدەرگە پرەگناۆيت قابىلداسا بولادى. بالىق مايىنىڭ دا پايداسى بار. بالالار بارىنشا دۇرىس تاماقتانىپ, تازا اۋادا ءجيى سەرۋەندەگەن ءجون. ايتا كەتەرلىگى, ۆيتاميندەردىڭ بىردەن بىرنەشەۋىن ىشكەن دۇرىس ەمەس. بىرەۋىن دارىگەردىڭ كەڭەسىمەن الىپ, نۇسقاۋلىق بويىنشا ءىشۋ كەرەك. اراعا ءبىر اي سالىپ قانا كەلەسى ءتۇرىن قابىلداسا بولادى. قاراقات, تاڭقۋراي قوسىلعان شايدىڭ دا يممۋنيتەتتى كوتەرىپ, سۋىق تيۋدەن ساقتايتىن قاسيەتى بار. دەگەنمەن ءدال قازىرگى ۋاقىتتا سۋدى ەڭ سۇيىكتى سۋسىنعا اينالدىرۋ قاجەت. جىلى, تازا اۋىز سۋدى مىندەتتى تۇردە كۇنىنە 2 ليترگە دەيىن ءىشۋ قاجەت.
تۇزدى سۋدىڭ پايداسى
مۇرىن بىتەلىپ, تاماق جىبىرلاسا, جىلى, تۇزدى سۋمەن كۇنىنە 4-5 رەت مۇرىن, اۋىز قۋىسىن, تاماقتى شايۋعا بولادى. تەك كۇيىپ قالۋدان ساقتانىڭىزدار. ال بالالار ءۇشىن تۇزدى سۋدىڭ ورنىن اكۆاماريس الماستىرا الادى.
سونداي-اق مۇرىن بىتەلگەندە قولداناتىن ارنايى جاقپا مايلار بار. ولاردى كۇنىنە 5-6 رەت يىسكەپ تۇرسا وڭ اسەرىن بەرەدى. جاقپا مايلاردى مۇرىنعا جاقىنداتۋعا بولمايدى, يىسكەۋ جەتكىلىكتى.
ءسپيرتتى قولدانعاندا ساق بولىڭىز
قازىرگى تاڭدا سپيرت, اراقتىڭ كوروناۆيرۋس, پنەۆمونيامەن كۇرەستە كومەگى بار دەپ ويلايتىن تۇرعىندار كوپ. الەۋمەتتىك جەلىلەردە «ناۋقاستار سپيرت جانە اراقتىڭ بۋىمەن دەم الۋ كەرەك» دەگەن اقپارات تارالىپ جاتىر. ول – جاڭساق پىكىر, جالعان اقپارات. ەگەر ءبىراز ۋاقىت سپيرتكە مالىنعان بەتپەردە يا داكەمەن بەتتى تۇمشالايتىن بولسا, ول اۋىز قۋىسى, مۇرىنعا, كورۋ قابىلەتىنە وتە زيان. مۇنى تۇرعىندار ەسكەرۋ قاجەت.
سونداي-اق قولدى انتيسەپتيكپەن وڭدەۋ بارىسىندا قول تەرىسى قۇرعاپ كەتەدى. وندايدا كۇنىنە بىرنەشە رەت قولعا ارنالعان كرەم جاعىپ, تەرىنى ىلعالداندىرعان ابزال.
ءاليا كۋسەمباەۆا,
ەكىنشى ساناتتى
انەستەزيولوگ-رەانيماتولوگ
