جاڭالىقتارمادەنيەت

ماەسترو

رۋحاني جاڭعىرۋ – «اسپانعا قارايمىن, جۇلدىزدى سانايمىن» دەپ جەڭىل ۇيقاسقا قۇرىلعان جەڭىلتەك اندەردى ەمەس, قازاق ساحنا ونەرىنىڭ ءىنجۋ-مارجاندارىن, كلاسسيكالىق ونەر شەبەرلەرىنىڭ اندەرىن ناسيحاتتاۋ, بۇگىنگى ۇرپاقتىڭ ساناسىنا ءسىڭىرۋ.

قر ەڭبەگى سىڭىرگەن ءارتىسى كەنجەعالي مىرجىقباي – قازاق وپەراسى مەن كلاسسيكالىق مۋزىكاسىنىڭ دامۋىنا ولشەۋسىز ۇلەس قوسقان ونەردەگى بيىك تۇلعا. لەنينگراد كونسەرۆاتورياسىنىڭ تۇلەگى. تالعامى جوعارى كلاسسيكالىق ءانشى. ساحنادا ءاندى جاندى داۋىسپەن ورىندايدى. وپەرا جانە بالەت تەاترىندا تالاي-تالاي كەرەمەت رولدەردى سومداعان. كەزىندە ع.مۇسىرەپوۆتىڭ ءوزى ۇلكەن باعا بەرگەن. كەنجەعالي – دالا ەلىنىڭ ءداستۇرىن, مادەنيەتىن, دۇنيەتانىمىن, سىرىن, بوياۋىن بويىنا سىڭىرگەن جان-جاقتى ءانشى.
جاقىندا ل.گۋميلەۆ اتىنداعى ەۋرازيا ۇلتتىق ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ قر تۇڭعىش پرەزيدەنتى اتىنداعى اۋديتوريادا «كاۋسار» مادەني-تانىمدىق بىرلەستىگىنىڭ جەتەكشىسى, قر ەڭبەك سىڭىرگەن ءارتىسى, ونەرتانۋ پروفەسسورى كەنجەعالي مىرجىقبايدىڭ «ونەر تۇعىرى» اتتى ءدارىس-كونتسەرتى ءوتتى. اتالعان شارادا كلاسسيكالىق ونەر شەبەرى ستۋدەنت-جاستارعا قازاق وپەراسىنىڭ تاريحىن بايانداپ, اباي اتىنداعى قازاق وپەرا تەاترىنىڭ ىرگەتاسىن قالاعان انشىلەر جانە وپەرالىق سپەكتاكلدەر جازعان كومپوزيتورلار تۋرالى ماعلۇماتتار بەردى. اريا, رومانس, حالىق ءانى, ەسترادالىق شىعارمالاردى ورىنداپ, قويىلعان سۇراقتارعا جاۋاپ بەردى. قازاق وپەرا سالاسىنىڭ دامۋىنا ايرىقشا ۇلەس قوسقان حالقىمىزدىڭ دارىندى تۇلعالارىن تانىستىردى. قازاقستاننىڭ ايتۋلى ساحنا ساڭلاقتارى: كاۋكەن كەنجەتاەۆ, كۇلاش بايسەيىتوۆا, رابيعا ەسىمجانوۆا, مۇقان تولەباەۆ, ماناربەك ەرجانوۆ, قاليبەك قۋانىشباەۆ, زەينەپ قويشىباەۆا, ريشات, ءمۇسىلىم ابدۋلليندەر, بايعالي دوسىمجانوۆ, عاريفوللا قۇرمانعاليەۆ, جۇسىپبەك ەلەبەكوۆ, قانابەك بايسەيىتوۆ, امىرە قاشاۋباەۆ سىندى وپەرا مارجاندارىنىڭ ونەرگە قوسقان وراسان زور ۇلەس­تەرىن دارىپتەدى.
زالدان «قازىرگى تاڭدا ەسترادادا فونوگراممامەن ەلدى الداپ جۇرگەن انشىلەر تۋرالى نە ويلايسىز؟» دەگەن ساۋال قويىلدى. ماەسترو: «ءاۋ» دەمەيتىن قازاق جوق. ازداعان داۋىسىن وڭدەپ, ءان ايتادى. فونوگرامما, تەلەۆيدەنيە, كليپ, جۇلدىز بولىپ شىعارادى. مەن كاسىبي انشىلىكتى 10 جىل وقىدىم. بۇكىل دۇنيە ءجۇزىنىڭ كلاسسيكاسىن ايت­قان اداممىن. قازىرگىلەر 10-15 ءان جازىپ الادى دا, «جۇلدىزبىن» دەيدى. سولاردىڭ كەسىرىنەن ناعىز تالانتتار كولەڭكەدە قالىپ جاتىر. قازاقستانعا 15-20 كاسىبي ءانشى جەتىپ جاتىر. ولار اريانى دا, حالىق ءانىن دە, ەسترادانى دا – ءبارىن دە ايتار ەدى. ءاندى بۇزىپ ايتىپ, جاستاردىڭ ساناسىن ۋلاپ, تالعامىن بۇزىپ جاتىر. جاڭا سىزدەردىڭ الدارىڭىز­دا ورىنداعان احمەت جۇبانوۆتىڭ «قارلىعاش» ءانىن «داۋىس International» توبىنداعى ءتورت قىز بۇزىپ ورىندايدى. «مىنانى توقتاتىڭىزدار» دەپ تەلەۆيدەنيەگە دە ايتىپ ءجۇرىپ توقتاتتىم. سول ءتورت قىزدىڭ ورىنداۋىنداعى «قارلىعاش» ءانىن تىڭداعان قازىرگى جاستار «ءاننىڭ ايتىلۋىن وسىلاي قابىلدايدى» دەپ قىنجىلا جاۋاپ بەردى.
سونداي-اق, كونتسەرتتىك باعدارلاما ۇسىنىلدى. قالىڭ قاۋىمعا ەرەكشە ونەرىمەن تانىلىپ, حالىقتىڭ ىستىق ىقىلاسىنا بولەنىپ جۇرگەن كۇمىس كومەي ءانشى قازاقستان كومپوزيتورلارىنىڭ عانا ەمەس, شەتەل كلاسسيكتەرىنىڭ اندەرىن دە ورىندادى.
ك.مىرجىقباي ابايدىڭ «ايتتىم سالەم, قالامقاس», ا.جۇبانوۆتىڭ «قارلىعاش», «پەرسكايا كراساۆيتسا» وپەراسىنان فرانتسۋز كومپوزيتورى جورج بيزەنىڭ «ءسميتتىڭ سەرەناداسىن», «گوري, گوري, مويا زۆەزدا» ورىس رومانسىن, ەستايدىڭ «قۇسني قورلان», س.مۇحامەدجانوۆتىڭ «ايتەۋىر سول ءبىر قىز سۇلۋ», ش.قالداياقوۆتىڭ «ءانىم سەن ەدىڭ», جاياۋ مۇسانىڭ «اقسيسا», ءا.بەيسەۋوۆتىڭ «سىرلاسۋ ءۆالسى», م.جانبولاتوۆتىڭ «ساعىندىم سارىارقانى» اندەرىن جوعارى كاسىبي دەڭگەيدە ورىنداعاندا, جاستار ءانشىنىڭ ورىنداۋ شەبەرلىگىنە ءتانتى بولدى.

جۇلدىز تويبەك,
ل.گۋميلەۆ اتىنداعى ەۋرازيا ۇلتتىق
ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ اعا وقىتۋشىسى

تاعىدا

ۇقساس جاڭالىقتار

پىكىر ۇستەۋ

Back to top button