جىر اتاسى – قابان جىراۋ

وتكەن زامانداردا جىراۋلار جىر تولعاۋشى عانا ەمەس, حالىقتىڭ رۋحاني كوسەمى, قوعامدىق پىكىر قالىپتاستىرۋشى قايراتكەر ءرولىن اتقاردى. ءارى اقىن, ءارى باتىر سونداي جىراۋلاردىڭ ءبىرى – قابان (قابىليسا). ءحVىىى عاسىردىڭ ەكىنشى شيرەگىندە جەتىسۋ جەرىندە دۇنيەگە كەلىپ, توقسان جاساعان جىراۋ سول ولكەدەن وزىنەن كەيىن تالاي دۇلدۇلدەردىڭ شىعۋىنا ۇلكەن اسەرىن تيگىزدى.

«استانا» كونتسەرت زالىندا «جىر اتاسى – قابان جىراۋ» اتتى كونتسەرت ءوتتى. استانا قالاسى مەملەكەتتىك اكادەميالىق فيلارمونياسى ۇيىمداستىرعان كەشتە جىراۋدىڭ مۇراسى مەن ونىڭ ءىزباسارلارىنىڭ ءان-جىرلارى شىرقالدى.
قابان جىراۋ تۋرالى كەزىندە بەلگىلى تۇلعالارىمىز ايتقان سوزدەر قالدى. ماسەلەن, «جالايىر قابان اقىن ادەتتە وزىمەن ايتىساتىن اقىن وتىرعان اۋىلعا ايدالادان اندەتىپ كەلەدى. ال شاشۋباي بولسا, گارمونىن ات ۇستىنەن تارتىپ, الىستان ايبار شەگىپ كەلەدى. وسىنىڭ ءبارى – ايتىس اقىندارىنىڭ وزدەرىن توپ­قا ايبىندى ەتىپ تانىتۋ ءتاسىلى. جانە قارسى اقىندى ۇركىتىپ, قوبالجىتىپ, جاۋاپ سوزدەن جاڭىلتۋدىڭ امالى بولادى» دەگەن ەدى مۇحتار اۋەزوۆ. «مەنىڭ بىلۋىمشە, جالايىر ىشىندە ءۇش اۋليە بولعان. ولار: قابىليسا, ەسكەلدى, بالپىق» دەدى «حالىق مۇراسى» سىندى سۇبەلى ەڭبەكتى جازىپ كەتكەن ءسابيت مۇقانوۆ.

قابان جىراۋدىڭ اۋليە­لىگى تۋرالى وسى كۇندەرى مەملەكەت جانە قوعام قايراتكەرى, جەتىسۋدىڭ اقىندىق ءداستۇرىن زەرتتەگەن عالىم مىرزاتاي جولداسبەكوۆ ايتىپ ءجۇر. وسى كەشكە قاتىسقان ول جىراۋ جونىندە بىلگەنىمەن ءبولىستى. «يمپروۆيزاتور اقىنداردا ءوزى تابىنعان اقىنعا ەلىكتەۋ ادەت العان. قابان – ءسۇيىن­بايدىڭ دا, سارباستىڭ دا ناعاشىسى. ءسۇيىنبايدىڭ, سارباستىڭ, كەنەننىڭ جىر ايتاردا اسپانعا قولىن سەرمەپ, قۇلاق بۇراۋى سول قاباننان قالعان. قابان كەزىندە وتە ءىرى جىراۋ بولعان, ايلاپ ايتسا تاۋسىلمايتىن ۇزاق ەپوستاردى, زامانا جايىندا تەرەڭ تولعاۋلاردى جىرلاعان. سىپىرا جىراۋ ءتارىزدى قاباننىڭ ەسىمى وزىنەن كەيىنگى اقىنداردىڭ اۋزىنان تۇسپەگەن.
قابان جىراۋ – وزىندىك ورنەگى بار ايتىس ونەرىنىڭ كەرۋەنىن تۇزگەن اقىن» دەدى عالىم.

ال فيلارمونيانىڭ قازاق وركەسترى (كوركەمدىك جەتەكشىسى – قر ەڭبەك سىڭىرگەن قايراتكەرى ايتقالي جايىموۆ, ديريجەرى – قر مادەنيەت قايراتكەرى نۇرلان بەكەنوۆ) كۇيلەردى كۇمبىرلەتتى. قابان جىراۋ بەينەسىن قر مادەنيەت سالاسىنىڭ ۇزدىگى نۇراي تاناباەۆ سومدادى.
ءسۇيىنباي ارونۇلى, باقتىباي جولبارىسۇلى, قالقا جاپسارباەۆ قابان جىراۋدى ۇستاز تۇتتى. «حالىق ءانى» ءبولىمىنىڭ سوليستەرى گۇلزيرا بوكەيحان, سەكەن سىزدىق, پەريزات تۇراروۆا, جازگۇل داڭىلباەۆا, دانيار مۇقان, راحات بەگاسىلوۆ, كۇنسۇلۋ تۇرلىبەكوۆا, بايان مۇساەۆا, ايگەرىم نارتۋەەۆا, جاقسىگەلدى ماياساروۆ جانە جالعاس سۇلتانوۆ جينالعانداردىڭ قۇلاق قۇرىشىن قاندىردى.
قابان جىراۋ تۋرالى «ون سەگىز مىڭ عالامدى ولەڭمەن تولعاعان» اتتى ءسوز بار. بۇل كەش وسىعان كوز جەتكىزگەندەي بولدى.