الەمگە ايگىلى موتيۆاتور, مەتسەنات, جازۋشى نيكولاس ۆۋيچيچ: «مەنىڭ ميسسيام – ادامدارعا ومىردە ءوز جولىن تابۋعا كومەكتەسۋ».
انشەيىندە, قارىپ-قاسىرلەردى كەزدەستىرگەندە كوزىمىزدى تايدىرىپ اكەتىپ, جانسەبىل جۇرىسىنە جانىمىز اشىپ, كەيدە مۇنىسىن ەرسى كورىپ, «نە جانىن قيناپ قايتەدى, ۇيىندە وتىرسا قايتەدى» دەگەندەي وي كەلەدى. ولاردىڭ ەرەكشە قاجەتتىلىگى بولسا دا ەشكىمگە ماسىل بولماي ءومىر سۇرگىسى كەلەتىنىن دەنى ساۋ ادام تۇسىنسە دە ىعىسىپ قاتارىنان ورىن بەرۋگە ءالى دايىن ەمەس ەكەنى دە راس. مۇگەدەك تۇگىل قول-اياعى بارلاردىڭ وزىنە ءومىر-وزەننەن كەشىپ ءوتۋ قيىن, ال جاراتقان جانىنان ەشنارسە اياماسا دا دەنەسىن جارتىلاي پىشكەندەردىڭ بەينەتى قانداي؟
ەلورداعا نيك ۆۋيچيچ كەلەدى دەگەننەن بەرى وسى ويدىڭ جەتەگىندە ءجۇرىپ, اتاعى جەر جارعان عاجايىپ جانمەن كەزدەسۋدەن نە كۇتەرىمىزدى ءوزىمىز دە بىلمەگەنبىز. دەگەنمەن, نيك ءبىر كورگەننەن ەجەلگى تانىسىمىزداي اسەر قالدىرىپ, سوزىمەن دە جىگەرىمەن دە جينالعان قاۋىمدى ءاپ-ساتتە باۋراپ الدى. ونىڭ اياق-قولىنىڭ جوقتىعى دا سەزىلمەدى. كەرىسىنشە, وسى قالپىمەن ون ەكى مۇشەسى تۇگەل بولسا دا قايرات-كۇشى كەمىپ قالعانداردىڭ كوكىرەگىنە ۇستەمەلەپ ساۋلە قۇيعانداي.
بۇكىل ەلىمىزدەن جيىلعان ارباعا تاڭىلعان جاندار ۇلكەن زالدىڭ الدىڭعى قاتارىندا جايعاسىپتى. ەكى اياعىن تەڭ باسىپ جۇرسە دە, دەنەسىندە ءبىر مۇشەسى جوق كەمباعالدار دا نيكتىڭ اۋزىنا قارادى. ەرەكشە جانداردىڭ ارمان-قيالدارىنىڭ ورىندالاتىنىنا ءبىر دالەل رەتىندە نيكتىڭ ءاربىر قيمىلى, ءاربىر ءسوزى كوپشىلىككە ءۇمىت سىيلاعانىن نەسىنە جاسىرايىق. اپىر-اي, مىناداي كەمباعالدىقتىڭ قۇرساۋىنان قالاي سىتىلىپ شىقتى دەگەن سۇراقتىڭ جاۋابىن كۇتتىك.
نيكولاس ۆۋيچيچ مەلبۋرندە سەربيالىق ەميگرانتتاردىڭ وتباسىندا دۇنيەگە كەلگەن. جارىمجان قالپىندا دۇنيەگە كەلگەن سابيگە دارىگەرلەر سيرەك كەزدەسەتىن «تەتراامەليا», ءتۋابىتتى كەمتارلىق دەپ دياگنوز قويادى. شولاق بىتكەن اياعىنىڭ ساۋساقتارىنا وتا جاساپ اجىراتىپ بەرەدى. ول وسە كەلە ساۋساعىمەن جازۋ-سىزۋدى ۇيرەنىپ, ورنىنان قوزعالۋعا تىرەك ەتىپ, ءتىپتى ىرشىپ ءتۇسىپ, ورنىنان سەكىرۋدى دە ۇيرەنەدى. مينۋتىنا 53 ءسوز جازۋعا دا وسى جالعىز ساۋساق سەپ بولادى.
مىنە, بۇگىندە ءاربىر جۇرەكتەردە مەيىرىم وياتىپ, قوعامدى ىزگىلەندىرۋگە اتسالىسىپ, وزىندەي كەمباعالداردىڭ ءسونىپ قالعان شىراعىن جاعۋعا جانىن سالىپ جۇرگەن قۇتتى قوناق ساحنادا تۇر. نيك كوپ كۇتتىرگەن جوق, ءوزىن وسى بيىككە الىپ كەلگەن بار قۇپياسىمەن ءبولىستى. الدىمەن: «العىستى بولىڭدار» دەپ سالماقتى جينالعانداردىڭ وزىنە سالدى. وسى قالپىمەن جاراتقانعا العىستى بولۋ مۇمكىن بە؟! مۇمكىن ەكەن, تىم بولماسا ارەكەت ەتىپ, جۇرەكتەگى ىزانى باسۋعا تالپىنىپ كور. وسى رەتتە, بار مۇمكىندىكتى سىناپ كورمەيىنشە, نەنىڭ مۇمكىن ەمەس ەكەنىن بىلمەيسىز دەپ وي قورىتتى. ەگەر ءبىر دەگەننەن جولىم بولماسا, بەتىم ەشقاشان قايتقان ەمەس, قايتادان تالپىنامىن. بۇل – تابىستىڭ كەزەكتى كىلتى. 
نيك ءوز باسىنان وتكەن مىنا وقيعانى ەسكە الدى. ەس ءبىلىپ, مەكتەپ ءبىتىرىپ, شەشەندىك ساباعىن الىپ, كورگەن-بىلگەنىممەن بولىسەمىن دەپ شەشكەندە مۇنىڭ ءسوزىن كەرەك قىلاتىن ەشكىم تابىلماپتى. ءبىر ەمەس, ەلۋدەن استام مەكەمەمەن بايلانىسىپ, قىزمەتىن ۇسىنادى. حابارلاسقاندار مۇنىڭ ەرەكشە جان ەكەنىن ءبىلىپ, ءسوزىن تىڭداۋعا اسا قۇلىقتى بولا قويماپتى. سودان ەلۋ ەكىنشى مەكتەپپەن بايلانىسقاندا بارىپ شاقىرۋ العان. كەزدەسۋ بارىسىندا ءوز ومىرىنەن اڭگىمەلەپ, وزگەلەردىڭ جىگەرىن جانيدى. «ارماندا, بيىك ماقسات قوي, ەشقاشان بەرىلمە, تاۋەكەل ەت», «سەنە ءبىل» جانە كەرەك بولسا «عاجايىپ جانعا اينال!» دەيدى شەشەن. ايتۋعا وڭاي. بىراق سول كەزدەسۋدەن كەيىن نيكتى ءبىر كورىپ, ونىڭ اڭگىمەسىن تىڭداۋشىلاردىڭ سانى ارتىپتى. بۇگىندە الەمنىڭ 70 ەلىندە بولىپ, ەلوردامىزدى دا كورۋدىڭ ءساتى ءتۇسىپتى.
قالا اكىمى التاي كولگىنوۆ قادىرلى قوناققا ءىلتيپات كورسەتىپ, ساحنا تورىنە شىققاندا ەرەكشە جىلىلىق ونىڭ دا جۇزىنەن توگىلىپ تۇردى. جۇرەگىنە جاقىن جاندارىنا دەگەن ىزەت پەن ارمان قۇسىن ۇيالاتقاندار تاماشا كەزدەسۋ ءۇشىن ونى ۇيىمداستىرۋشىلارعا العىس جاۋدىرادى.
«قوعامدى وزدەرىڭىز وزگەرتەسىزدەر, زاڭدى دا, ساياساتتى دا. مەن مەكتەپ جاسىنا كەلگەندە سول كەزدەگى ەلدىڭ زاڭى بويىنشا, وقۋعا قاقىم بولماپتى. بىراق انام ۇكىمەتكە بارىپ, زاڭدىلىقتى وزگەرتتى. بۇگىندە بارلىق ەرەكشە جاندار ەش كەدەرگىسىز باسقا بالالارمەن بىرگە ءجۇرىپ ءبىلىم الادى. ودان باسقا مەن مەكتەپكە بارعاندا ارباعا وتىرعان وسى ءحالىم ءۇشىن ۇيالاتىنمىن. قازىر ماعان ۇيات ەمەس. بىراق قوعامعا ىزگىلىك كەرەك. اينالامداعىلاردىڭ قولداۋى مەنى ماقساتىما جاقىنداتادى. الايدا كوڭىلىڭىز قالىپ ءتۇڭىلۋ ءوز ماقساتىڭىزدان الىستاتا تۇسەدى. بىراق قانداي قيىندىق بولسا دا, قولدارىڭىزدى سىلتەمەڭىزدەر. قيىندىق جاسىتپاسىن. ەشكىمگە ەشتەڭەنى دالەلدەۋدىڭ قاجەتى جوق. بىزدە ءومىردىڭ ۇشقىندارى, جارىقشاقتارى بار, سونى ايالاي ءبىلىپ, قابىلداي بىلىڭىزدەر, دەرتىڭىز قانشالىقتى اۋىر بولسا دا, قورىقپاڭىز, قابىلداي ءبىلىڭىز» دەپ, جانى جارالى جاندارعا دەم بەرىپ, ءسال كىدىردى. نيك: «مىقتى بولىڭىزدار, قيىن ساتتەردە مەنىڭ كۇلكىمدى ەسكە الىڭىزدار» دەپ ازىلگە بۇردى. ءوزى ەش قيىندىق كورمەگەندەي ەكى ەزۋى قۇلاعىنا جەتىپ, بار مەيىرىمىمەن حالىقتى بەتىنە قاراتتى. بۇدان ارتىق ەرلىك بولا ما؟ باسقا ادام ايتسا, ءجاي سوزدەي قابىلدار ەدىك, الايدا بار بەينەتتى باسىنان كەشىپ, جاسىماعان جاننىڭ سوزىنە سەنبەسكە امالىڭىز جوق. «ەگەر كەۋدەلەرىڭىزدە جۇرەكتەرىڭىز سوعىپ تۇرسا, قول-اياعىڭىز سال بولىپ قالعان كۇننىڭ وزىندە ومىرگە قۇشتارلىقتىڭ باسقا قىرىنان جارىپ شىعۋعا مۇمكىندىك بەرىڭىزدەر. كەدەرگى از ەمەس, ماسەلە ونى شەشكەنىڭىزدە, كۇرمەۋدى ۇزگەنىڭىزدە» دەپ نيكولاس ۆۋيچيچ كەزدەسۋگە كەلگەندەردى قايرادى.
كەزدەسۋ سوڭىندا نيكتىڭ كىتاپتارىن ساتىپ العانداردىڭ دا قاراسى كوپ بولدى. بالكىم, بۇل كەزدەسۋ كەيبىرەۋدىڭ ومىرىنە كۇرت وزگەرىس اكەلىپ, وتكەنىنە قايتا قاراۋعا كۇش بەرەر. مۇمكىن بىرەۋدىڭ الىس ءۇمىتى جاقىنداپ, ءومىرىنىڭ ءمانىن تابار. بالكىم, بىرەۋلەرگە نيكولاس قانات بايلاپ جىبەرگەن دە شىعار. قول ارباعا تاڭىلعان ەرەكشە قابىلەتتىلىگى بار جاننىڭ جانىن تۇسىنۋگە جول اشار ءسات تە وسى بولار. بەت پەردە بولعان ىشتەگى كەدەرگىنىڭ كوبەسى وسىندا سوگىلدى.
ەڭ باستىسى, ەلوردالىقتاردىڭ ەسىندە قالىپ, قايتا-قايتا ايتا جۇرەتىن ۇلكەن وقيعا وسى دەۋگە ابدەن بولادى. قوعامدى ىزگىلەندىرەتىن دە ۇلكەن وزگەرىسكە وسى كەزدەسۋدىڭ اسەرى بولاتىنا سەنىمدىمىن.
