قازاقستان قارۋلى كۇشتەرىنىڭ 30 جىلدىعى قارساڭىندا نۇر-سۇلتان قالاسىنداعى ۇلتتىق مۇراجايدا «قۋاتتى ارميا – قۋاتتى قازاقستان» اتتى قر قك اسكەري-تاريحي مۋزەيىنىڭ كوشپەلى كورمەسى ءوتتى. مۇنداعى ەكسپوناتتار مەن دەرەكتەر ءتول ارميامىزدىڭ قالىپتاسۋ كەزەڭدەرى, اسكەر تۇرلەرى مەن تەكتەرىنىڭ قۇرىلۋ تاريحى, قازاقستاندىق جاۋىنگەرلەر اتقارعان بىتىمگەرشىلىك ميسسيالار تۋرالى سىر شەرتەدى.
تۇڭعىش پرەزيدەنت – ەلباسى ن.نازارباەۆ پەن ەلىمىزدىڭ تۇڭعىش قورعانىس ءمينيسترى ارميا گەنەرالى س.نۇرماعامبەتوۆتىڭ بالاۋىزدان جاسالعان مۇسىندەرى ارقىلى قازاقستان قارۋلى كۇشتەرىن قۇرۋ تۋرالى جارلىققا قول قويۋ ءساتى بەينەلەنگەن. كورمەگە كەلۋشىلەر سول تاريحي جارلىقتىڭ ماتىنىمەن تولىعىراق تانىسا الادى.
وسى شارا اياسىندا باسپادان جاڭا شىققان تاريحي-قۇجاتتامالىق كىتاپتىڭ تۇساۋى كەسىلدى. ول «قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ قارۋلى كۇشتەرى 1991-2001 ج.ج. قۇجاتتار مەن ماتەريالداردىڭ جيناعى» دەپ اتالادى. بۇل ەڭبەكتى قر پرەزيدەنتى مۇراعاتى مەن اسكەري-تاريحي مۇراجاي ۇجىمدارى بىرلەسىپ شىعارىپ وتىر.
وسى ۋاقىتقا دەيىن ءتول اسكەرىمىزدىڭ تاريحى جەتكىلىكتى تۇردە زەرتتەلگەن ەمەس. مۇنىڭ سەبەبى ونىڭ قۇرىلۋىنا قاتىستى قۇجاتتار ءارتۇرلى دەڭگەيدەگى مەملەكەتتىك جانە قىزمەتتىك قۇپيا بەلگىسىنە يە بولاتىن. ۋاقىت وتە ولاردى جاريالاۋعا رۇقسات ەتىلدى. ەندى ەلىمىزدىڭ اسكەري قۇرىلىسىنان حابار بەرەتىن العاشقى ونجىلدىقتاعى قۇجاتتار عىلىمي اينالىمعا ەندى دەۋگە بولادى.
كىتاپ «قازاقستان رەسپۋبليكاسى اسكەري ۇيىمىنىڭ پايدا بولۋى (1991-1992)», «قر قارۋلى كۇشتەرىنىڭ قالىپتاسۋى (1993-2000)», «قر قارۋلى كۇشتەرىن رەفورمالاۋ (2000-2001), «ەلىمىزدىڭ جوعارى مەملەكەتتىك جانە اسكەري باسشىلىعىنىڭ قازاقستان ارمياسىنىڭ قۇرىلۋى تۋرالى ەستەلىكتەرى», «قر قارۋلى كۇشتەرىنىڭ فوتوشەجىرەسى» اتتى بىرنەشە بولىمدەردەن تۇرادى.
جيناقتا تۇڭعىش قورعانىس ءمينيسترى س.نۇرماعامبەتوۆ ءوز قولىمەن جازعان اسكەري انتتىڭ العاشقى نۇسقاسى دا جاريالانعان. سونىمەن قاتار قازاقستان رەسپۋبليكاسى پرەزيدەنتىنىڭ اتىنا سول كەزگى ەلىمىزدىڭ سىرتقى ىستەر ءمينيسترى ق.توقاەۆتىڭ 1994 جىلدىڭ 22 قاراشاسىندا جازعان «و روسسيسكيح گارانتياح بەزوپاسنوستي كازاحستانا» دەگەن حاتى ءالى كۇنگە ماڭىزدى دەپ بىلەمىز.
قازاقستان باسشىلىعىنىڭ اتىنا تاجىك-اۋعان شەكاراسىنداعى احۋالعا الاڭداۋشىلىق ءبىلدىرىپ جازعان ب.ەلتسيننىڭ حاتى دا كوپ نارسەدەن حابار بەرەدى. حات 1995 جىلدىڭ 18 ساۋىرىندە جازىلعان. سودان ءبىر كۇن بۇرىن تاجىك-اۋعان شەكاراسىنداعى ۆيسحار شاتقالىندا قازاقستان مەن رەسەيدىڭ بىتىمگەرشىلىك باتالونىنىڭ جاۋىنگەرلەرى توسقاۋىلعا تاپ بولىپ, اۋىر شىعىنعا ۇشىراعان ەدى.
كىتاپقا ەنگەن 140 تاريحي قۇجاتتار مەن 40 فوتوسۋرەتتىڭ دەنى تۇڭعىش رەت جاريالانىپ وتىر. اتالمىش ەڭبەك جوعارى اسكەري وقۋ ورىندارىنىڭ كۋرسانتتارى مەن وقىتۋشى قۇرامىنا ارنالعان. ول عىلىمي قاۋىمداستىقتىڭ عانا ەمەس, سونىمەن قاتار جالپى كوپشىلىكتىڭ قىزىعۋشىلىعىن تۋدىرادى دەپ ۇمىتتەنەمىز.
ءا.سمايىلوۆ
