بۇگىن ەلباسى نۇرسۇلتان نازارباەۆتىڭ جانە مەملەكەت باسشىسى قاسىم-جومارت توقاەۆتىڭ, سونداي-اق ۇكىمەت مۇشەلەرىنىڭ, پرەزيدەنت اكىمشىلىگى مەن ۇلتتىق كومپانيا وكىلدەرىنىڭ, ءوڭىر اكىمدەرىنىڭ قاتىسۋىمەن Nur Otan پارتياسى ساياسي كەڭەسىنىڭ كەڭەيتىلگەن وتىرىسى ءوتتى.
جيىننىڭ كىرىسپەسىندە نۇرسۇلتان نازارباەۆ پارتيانىڭ كەيىنگى جىلدارى قول جەتكىزگەن تابىستارىنا توقتالدى.
قازىرگى زامانعى سىن-تەگەۋرىندەر پارتيانىڭ الدىنا جاڭا مىندەتتەر قويىپ وتىر. حالىقارالىق تاجىريبە كورسەتكەندەي, اۋمالى-توكپەلى كەزەڭدەردە ەل دامۋى ءۇشىن ساياسي كۇشتەردىڭ دە, قوعامنىڭ دا ىشكى اۋىزبىرشىلىگى بەرىك بولۋى ماڭىزدى.
نۇرسۇلتان نازارباەۆ اكىمدەر مەن مينيسترلەر ورىن العان پروبلەمالاردى جاسىرماۋى, ونى حالىق الدىندا اشىق ايتىپ, جاۋاپ بەرۋى ءتيىس ەكەنىن ەسكەرتتى.
– جۇمىس بارىسىندا ورىن العان كەمشىلىكتەردى جاسىرىپ قالۋ دۇرىس ءتاسىل ەمەس. اكىمدەر ورىن العان كەمشىلىكتەردىڭ سەبەپ-سالدارىن انىقتاپ, قاجەت بولسا جاۋاپكەرشىلىكتى موينىنا الا ءبىلۋى كەرەك. بىزدە ونداي اكىمدەر دە, مينيسترلەر دە بار, – دەپ قر ۇكىمەت باسشىسىنىڭ ورىنباسارى ب.ساپارباەۆتى مىسالعا كەلتىردى.
ەلباسى بيلىك باسىنداعىلارعا ادامداردىڭ كۇندەلىكتى تۇرمىسىنداعى شاعىن پروبلەمالاردى جەدەل شەشۋ قاجەتتىگىن اتاپ ءوتتى.
«ادامداردى ومىرىندەگى ەڭ كىشكەنتاي ماسەلەلەر تولعاندىرادى. ماسەلەن, سۋ جوق. بۇل اكىم ءۇشىن دەڭگەي ەمەس قوي, ءيا؟ سۋمەن اينالىسۋدىڭ قاجەتى قانشا؟ ال ادامدار ءۇشىن – بۇل ءومىرىنىڭ ءمانى. اۋىلدا جول جوق. بۇل ولار ءۇشىن – ءومىرى, ال بىزدەر ءۇشىن – بولماشى نارسە. بىزدەر جاھاندىق ماسەلەلەرگە قۇلاش سەرمەيمىز. سوندىقتان ادامدارعا جاقىن بولۋ كەرەك. پارتيانىڭ قوعامدىق قابىلداۋلارى جۇمىس ىستەۋى ءتيىس» دەدى ن.نازارباەۆ.
تۇڭعىش پرەزيدەنت ن.نازارباەۆ مەملەكەتتىڭ ساياسي تۇراقتىلىعى شاتقاياقتاي باستاعاندا, ءبىرىنشى كەزەكتە, سول ەلدىڭ حالقى زارداپ شەگەتىنىن مىسال ەتتى. «پوستكەڭەستىك مەملەكەتتەردەن افريكا قۇرلىعىنا دەيىنگى ەلدەردى الىپ قاراڭىز. ەرەۋىلگە شىققان جۇرت جۇمىستى توقتاتادى, شۋلاپ كوشەگە شىعادى. شەرۋ وتكىزەدى. ودان ەكونوميكالىق جاعداي قۇلدىراپ, ادامداردىڭ ءومىر ءسۇرۋ ساپاسى تومەندەيدى. ول كىمگە كەرەك؟ ءتارتىپ پەن بيلىك جوق جەردە پروبلەما شەشىلمەيدى. وزەكتى ماسەلەلەرمەن اينالىسۋ شەتكە ىسىرىلادى» دەدى نۇرسۇلتان نازارباەۆ.
ەلباسىنىڭ ايتۋىنشا, قازاقستاننىڭ ەۋروپاداعىداي دەموكراتياعا جەتۋى ءۇشىن قوعام دامۋى سول دەڭگەيدە بولۋى ءتيىس. ول ەلدەردە حالىقتىڭ 50 پايىزدان استامى شاعىن جانە ورتا بيزنەسپەن ءومىر سۇرەدى, ولار قوعامنىڭ تۇراقسىزدىعىن قالامايدى. ولاردا ءۇي, ماشينا, جۇمىس, تابىس بار. ساياسي تۇراقسىزدىق كەزىندە ونىڭ بارىنەن ايىرىلىپ قالۋى مۇمكىن. سوندىقتان ەشكىم ونى جوعالتقىسى كەلمەيدى. «ال بىزدە ورتا تاپ وكىلدەرى 30 پايىزعا دا جەتكەن جوق. قازاقستان سول دەڭگەيگە كوتەرىلۋى ءتيىس» دەپ سانايدى ن.نازارباەۆ.
بيلىكتىڭ بارلىق دەڭگەيىندەگى پارتيالىق جاۋاپكەرشىلىكتى كۇشەيتۋ قاجەت. جەرگىلىكتى ءماسليحاتتار وزدەرىنە بەرىلگەن قۇقىقتاردى پايدالانۋى قاجەت. ءماسليحاتتار وڭىرلەردىڭ دامۋىنا شىنايى ىقپال ەتەتىن تەتىكتەرگە يە. زاڭناماعا سايكەس, ولار بيۋدجەتتى, جەرگىلىكتى دامۋ باعدارلامالارىن بەكىتىپ, بيۋدجەت قاراجاتىنىڭ جۇمسالۋىن باقىلاي الادى. اكىمدەرگە سەنىمسىزدىك تانىتۋ قۇقىعىنا دا يە.
تۇڭعىش پرەزيدەنت بارلىق دەڭگەيدەگى اكىمدەرگە پارتيا جۇمىسىنا اپتا, اي سايىن كوڭىل ءبولىپ, بەدەلىن ارتتىرىپ وتىرۋ قاجەتتىگىن ەسكەرتتى. بيۋدجەت قابىلدانباستان بۇرىن ءماسليحاتتا قارالۋى كەرەك. فراكتسيا جەرگىلىكتى بيۋدجەتتى ماقۇلداۋى ءتيىس.
– ءالى كۇنگە دەيىن فراكتسيا بۇل كۇش ەكەنىن بىلمەيمىز. كوپ جاعدايدا سول ايقىندايدى. فراكتسيا پرەمەر-مينيستر كانديداتۋراسىن ايقىندادى. جاڭا زاڭعا ءسايكەس مينيسترلەردى دە وتكىزۋى ءتيىس. نەگە بىردە-بىرەۋىن قابىلداماي قويمادى؟ نەگە جۇمىسقا ۇقىپسىزدىعى ءۇشىن لاۋازىمىنان الىپ تاستاۋدى ۇسىنبادى؟ – دەدى ەلباسى.
قازاقستاننىڭ تۇڭعىش پرەزيدەنتىنىڭ پايىمىنشا, فراكتسيا مىقتى بولۋى ءتيىس. سوندا عانا ونىڭ بەدەلى جوعارى بولادى. «الەمنىڭ باسقا ەلدەرىندە بار ەرەجەگە ارقا سۇيەي وتىرىپ, ماجىلىستەگى فراكتسيامىزدىڭ جەتەكشىسى لاۋازىمىنا ءماجىلىس توراعاسى نۇرلان نىعماتۋليننىڭ كانديتاتۋراسىن ۇسىنامىن, ەگەر ول قارسى بولماسا. ول پارتيا جۇمىسىن كۇشەيتىپ, ءماجىلىس سپيكەرى رەتىندە فراكتسيا جۇمىسىن جۇمىلدىرا الاتىندىعىنا سەنىمدىمىن» دەدى ن.نازارباەۆ.
نۇرسۇلتان نازارباەۆتىڭ ايتۋىنشا, 2018 جىلى سايلاۋ زاڭناماسى جەتىلدىرىلدى. ءماسليحاتتاردىڭ كەلەسى سايلاۋى العاش رەت پارتيالىق ءتىزىم بويىنشا وتكىزىلەدى. ءماسليحاتتىڭ كەلەسى سايلاۋى ءماجىلىستەگىدەي پارتيالىق تىزىممەن وتەدى. ەۋروپاداعى 30 دامىعان ەلدىڭ قاتارىنا كىرەتىن مەملەكەتتەردىڭ 63 پايىزى سايلاۋدى پروپورتسيونالدى جۇيەمەن وتكىزەدى.
