سارىارقا اۋدانى: اۋقىمدى جۇمىستار اتقارىلۋدا

سارىارقا اۋدانى 1998 جىلى 6 مامىردا قۇرىلدى. و باستا ونىڭ اۋقىمى 196,62 ش.كم قامتىعان ەدى, بىراق 2018 جىلدىڭ كوكتەمىندە ونىڭ ءبىرتالاي بولىگى جاڭادان قۇرىلعان بايقوڭىر اۋدانىنا بەرىلىپ, قازىرگى كۇنى اكىمشىلىك بولىنىسكە 67,75 ش.كم قارايدى. حالقىنىڭ سانى 350 مىڭ ادامنان اسادى. جاقىندا اۋدانعا اكىم بولىپ ەسەت بايكەن تاعايىندالدى. بۇگىنگى نومىردە اۋماقتا اتقارىلىپ جاتقان جۇمىستار تۋرالى اڭگىمەلەمەكپىز.

اۋدان اكىمدىگىنىڭ حالىقپەن بايلانىسى

سارىارقا اۋدانى اكىمدىگى ىندەت كەزىندە تۇرعىندارمەن بايلانىستى ۇزبەۋ ءۇشىن Open spase, ياعني «اشىق اكىمدىك» جۇيەسىنە كوشكەن. جوبانىڭ ماقساتى – قۇزىرلى ورگانداردىڭ ازاماتتارعا قولجەتىمدىلىگىن قامتاماسىز ەتۋ, تۇرعىندارمەن جەدەل جانە ءتيىمدى كەرى بايلانىس ورناتۋ, اتقارۋشى بيلىك پەن حالىق اراسىندا تىكەلەي «كوپىر» قۇرۋ. سول ارقىلى مەملەكەت باسشىسىنىڭ بىلتىر حالىققا جولداعان جولداۋىنداعى «حالىق ۇنىنە قۇلاق اساتىن مەملەكەت» پرينتسيپىنە ساي جۇمىس ىستەۋ.
اكىمدىك عيماراتىنىڭ ءبىرىنشى قاباتىنداعى فرونت كەڭسەدە 11 وپەراتور قىزمەت كورسەتەدى. مۇندا تۇرعىندار قورشاعان ورتانى قورعاۋ جانە تابيعاتتى پايدالانۋ, جۇمىسپەن قامتۋ جانە الەۋمەتتىك قورعاۋ باسقارمالارىنىڭ, وڭىرلىك كاسىپكەرلەر پالاتاسى «اتامەكەن قولداۋ ورتالىعى» ءموبيلدى جۇمىسپەن قامتۋ ورتالىعىنىڭ جانە تۇرعىن ءۇي قۇرىلىس جيناق بانكىنىڭ قىزمەتتەرىنە جۇگىنە الادى.
سونىمەن قاتار وسى جەردە اباتتاندىرۋ جانە قوعامدىق كەڭىستىكتى دامىتۋ, كاسىپكەرلىك پەن ونەركاسىپتى دامىتۋ, ينفراقۇرىلىم جانە پەرسپەكتيۆتى دامۋ, كوممۋنالدىق-شارۋاشىلىق سىندى سالالىق بولىمدەر ءوز قۇزىرەتى شەگىندە جۇمىس ىستەيدى. ءبىرىنشى قاباتتا كەلىسسوز بولمەسى, كۇتۋ الاڭى, ەلەكتروندى جەلى بار, ياعني ازاماتتار ءۇشىن قولايلى جاعداي جاسالعان.
فرونت كەڭسە اۋدان تۇرعىندارىنا «ءبىر تەرەزە» قاعيداتى نەگىزىندە جەدەل قىزمەت كورسەتەدى. ىندەت كەزىندە تۇرعىنداردىڭ مۇڭ-مۇقتاجىن ەسىتىپ, سول بويىنشا جەدەل شەشىمدەر قابىلداۋ ءۇشىن اۋداننىڭ بۇرىنعى اكىمى ەرعالي ەگەمبەردى 11 شىلدەدەن باستاپ بۇگىنگى كۇنگە دەيىن الەۋمەتتىك جەلى ارقىلى 9 كەزدەسۋ وتكىزگەن. شارا شەڭبەرىندە 272 ادامنان 405 سۇراق كەلىپ ءتۇستى. 230 سۇراققا تىكەلەي ەفيردە جاۋاپ بەرىلدى. 175 سۇراق قۇرىلىمدىق بولىمدەرگە جونەلتىلدى. قازىر وسى تاجىريبەنى ەلىمىزدەگى جەرگىلىكتى اتقارۋشى ورگانداردىڭ دەنى قولدانىپ وتىر.
جالپى, تۇرعىندارمەن كەرى بايلانىس ورناتۋ وڭ ناتيجە بەرەدى. 109 – «iKomek» ورتالىعى ارقىلى 2019 جىلى اۋدان بويىنشا 13 795 ءوتىنىش كەلىپ تۇسكەن. سۇراقتاردىڭ بارلىعىنا جاۋاپ بەرىلىپتى. ال بيىل جىل باسىنان بەرى «iKomek» ارقىلى اۋدان بويىنشا 16 461 سۇراق كەلگەن. ياعني, 2019 جىلعى وتىنىشتەردەن بيىل جارتى جىلدا تۇسكەن ءوتىنىش اناعۇرلىم كوپ. بيىل 15 243 وتىنىشكە جاۋاپ بەرىلىپ, ناقتى شارا قابىلداندى. قالعان 1218 سۇراق بويىنشا جۇمىس ءجۇرىپ جاتىر. جاڭاشىلدىققا باعىتتالعان باستامالار

بىلتىردان بەرى سارىارقا اۋدانىندا «بيۋدجەتكە قاتىسۋ» جوباسى جۇزەگە اسىرىلىپ جاتىر. جوبا بيۋدجەتتىڭ اشىقتىق قاعيداتىن ۇستانادى. ياعني, بيۋدجەتتىڭ جۇمسالۋىنا قاتىستى تۇرعىندار دا شەشىم قابىلداي الادى. ناقتىراق ايتساق, مىسالعا ءبىر اۋلانى اباتتاندىرۋ كەرەك. ول بويىنشا اۋلا تۇرعىندارى ينفراقۇرىلىمدى جاقسارتۋعا قاتىستى يدەيا ۇسىنىپ, سول ارقىلى اۋلالاردى جاقسارتىپ الۋعا مۇمكىندىك بەرىلەدى. جوبالار قالاداعى جارىقتاندىرۋ, كوگالداندىرۋ, جاياۋ جۇرگىنشىلەر ايماعىن اباتتاندىرۋ, ىشكى اۋدان جولدارىن اسفالتتاۋ, كارىزدەردى جوندەۋ, قوقىس ۇيىندىلەرىن جويۋ, كىشى ارحيتەكتۋرالىق پىشىندەردى ديزاينداۋ سىندى ماسەلەلەرگە قاتىستى بولۋى مۇمكىن. سونداي-اق اۋلا اۋماعىن قايتا جوندەۋ جانە بارشاعا ورتاق جەرلەردى اباتتاندىرۋ, تروتۋار ورناتۋ, بالالاردىڭ ويىن الاڭىن, فۋتبول الاڭىن, ترەناجەر الاڭدارىن ورناتۋ سياق­تى ۇسىنىستار بەرۋگە بولادى. ساراپشىلار كەڭەسى ۇسىنىلعان جوبالار زاڭدىلىعىن قاراپ جانە سمەتاعا سايكەستىگىنە كوز جەتكىزگەن سوڭ, داۋىس بەرۋ كەزەڭى باستالادى.
2019 جىلى جۇرتشىلىقتان مۇنداي 22 ءوتىنىش كەلىپ تۇسكەن. ونىڭ اكىمدىكتىڭ قۇزىرەتىنە كىرەتىن 14 جوباسى قارجىلاندىرىلىپ, بارلىعى تولىق جۇزەگە اسىرىلدى. اكىمدىك بۇل شارالارعا بيۋدجەتتەن 100 ملن تەڭگە ءبولدى. 2020 جىلى اتالعان جوبانى جۇزەگە اسىرۋعا 200 ملن تەڭگە قاراستىرىلدى. قازىرگى كۇنى تۇرعىنداردان 68 جوبا كەلىپ تۇسكەن. ساراپشىلار كەڭەسىنىڭ مۇشەلەرى سارىارقا اۋدانى اكىمدىگىنىڭ قۇزىرەتىنە كىرەتىن جانە «بيۋدجەتكە قاتىسۋ» جوباسىنىڭ ەرەجەسىنە ساي كەلەتىن 40 جوبانى تاڭداپ الدى. ولار بويىنشا قالالىقتان 8 935 داۋىس بەردى. ساراپشىلار كەڭەسى مۇشەلەرى كوپ داۋىس جيناعان 13 جوبانى جۇزەگە اسىرۋعا شەشىم قابىلدادى. قازىرگى كۇنى سەگىز اۋلانىڭ اباتتاندىرۋى اياقتالىپ, بەسەۋىندە جۇمىستار جالعاسىپ جاتىر.گازداندىرۋ جانە ۇيلەردىڭ قىسقى دايىندىعى

استانا كۇنى قارساڭىندا قالا اكىمى التاي كولگىنوۆ «شاراپات» الەۋمەتتىك قىزمەت كورسەتۋ ورتالىعىن گازعا قوسىپ, سالتاناتتى جاعدايدا كوگىلدىر وتىننىڭ الاۋىن جاقتى. بۇگىندە «كوكتال-1», «كوكتال-2», «اگروقالاشىق» الاپتارىن گازداندىرۋ بويىنشا ورامداردىڭ ىشكى گازبەن جابدىقتاۋ جەلىلەرى تارتىلعان. بۇل جۇمىسقا 200 ادام, 80-گە جۋىق تەحنيكا جۇمىلدىرىلدى.
جىل اياعىنا دەيىن «كوكتال-1» جانە «كوكتال-2» الاپتارىنا گاز تولىعىمەن تارتىلادى. «اگروقالاشىقتىڭ» 22 كوشەسىنىڭ جەكە ۇيلەرى گازعا قوسىلعان. قالعان 72 كوشەنى گازبەن قامتۋ 2021 جىلى جۇزەگە اسىرىلماقشى.
اۋدان اۋماعىندا ورنالاسقان 949 كوپپاتەرلى تۇرعىن ءۇيدىڭ ورتالىقتاندىرىلعان جىلۋ جۇيەسىنە قوسىلعانى – 829. سونداي-اق 72 الەۋمەتتىك نىساننىڭ بارلىعى جىلىتۋ ماۋسىمىنا دايىندالدى.

جولدار جوندەلىپ جاتىر

بىلتىر جالپى ۇزىندىعى 7 شاقىرىم بولاتىن 13 كوشە ورتا جوندەۋدەن ءوتتى. بيىل 29,7 شاقىرىمدى قۇرايتىن 52 كوشەگە ورتا جوندەۋ جوسپارلانعان. ونىڭ 17,6 شاقىرىمى, ياعني 31 كوشە جوندەلىپ ءبىتتى. «كولىك جانە جول كولىك ينفراقۇرىلىمىن دامىتۋ» باسقارماسى «كوكتال-2» تۇرعىن الابىندا جولدار مەن ينجەنەرلىك جەلىلەردى سالۋ, قايتا جاڭارتۋ بويىنشا ۇزىندىعى 2,599 شاقىرىمدى قۇرايتىن 12 كوشەدە جۇمىس ىستەپ جاتىر.
2019 جىلى ۇزىندىعى 3,8 شاقىرىمدىق 15 كوشەگە ينەرتتى ماتەريل توسەلگەن. 2020 جىلى 14,9 شاقىرىمدى قۇرايتىن 67 كوشەگە ينەرتتى ماتەريال توسەۋ جوسپارلانعان. جىل اياعىنا دەيىن بۇل جۇمىستاردىڭ ءبارى تولىقتاي اياقتالۋى ءتيىس.

اۋلالاردى اباتتاندىرۋ

اۋدان اۋماعىنداعى 540 اۋلانىڭ 421-ءىنىڭ جاعدايى قاناعاتتانارلىق كۇيدە, ال 119 اۋلا جوندەۋ­دى قاجەت ەتەدى. بىلتىر 40 اۋلا اباتتاندىرىلعان. بيىل تاعى 40 اۋلا مەن 14 قوعامدىق كەڭىستىكتى اباتتاندىرۋ كوزدەلگەن. سونىڭ ىشىندە 9 اۋلا مەن 3 قوعامدىق كەڭىستىك «بيۋدجەتكە قاتىسۋ» باعدارلاماسى اياسىندا جاسالدى. اۋلالار مەن قوعامدىق كەڭىستىكتى اباتتاندىرۋ جۇمىستارى 1 قاراشاعا دەيىن تولىق اياقتالىپ ءبىتۋى ءتيىس.
ايتا كەتەيىك, استاناداعى ەڭ ۇلكەن ساياباق «سارىارقا» اۋدانىندا (15 گەكتار) ورنالاسقان. ول «كوكتال-1» الابىندا قاناتىن جايىپ تۇر. جاقىندا قالالىقتار ساياباققا تال ەكتى.