كوز اۋرۋلارىنىڭ اراسىندا تۇقىم قۋالايتىن تۇرلەرى دە بار. ولار – تۋا بىتكەن كاتاراكتا, تۇقىم قۋالايتىن نەمەسە تۋا بىتكەن ميوپيا. تورلى قاباتتىڭ ءتۇرلى دەگەنەراتيۆتى اۋرۋلارى, تورلى قاباتتىڭ ىسىگى, ياعني رەتينوبلاستوما تۇقىم قۋالايدى. ال ەرەسەكتەردىڭ اراسىندا كەزدەسەتىن اۋرۋلاردىڭ ءبىرى – بىرىنشىلىك اشىق بۇرىشتى گلاۋكوما.
گلاۋكوما كوز ءىشىنىڭ پروگرەسسيۆتى قىسىمىنىڭ وقتىن-وقتىن جوعارىلاۋىنان نەمەسە كورۋ قابىلەتىنىڭ تومەندەۋىنەن, سونداي-اق كوز جاراقاتتارىنا نەمەسە كوزدىڭ قابىنۋ اۋرۋلارىنا, ميوپياعا جانە باسقا كوپتەگەن سەبەپتەرگە بايلانىستى پايدا بولۋى مۇمكىن. بۇل – تۇقىم قۋالايتىن اۋرۋلاردىڭ ءبىرى. ازيا حالقىندا, ءوزىمىزدىڭ حالقىمىزدا دا ءجيى كەزدەسەتىن گلاۋكومانىڭ ءتۇرى – بۇل كوزدىڭ الدىڭعى بولىگىنىڭ تار بولعانىنا بايلانىستى داميتىن جابىق نەمەسە تار بۇرىشتى گلاۋكوما. مۇنىڭ سەبەبى جاس كەلە كوز بۇرشاعىنىڭ كولەمى وسەدى, كوزدىڭ الدىڭعى كامەراسىنىڭ تەرەڭدىگى ازايادى. كوزدىڭ الدىڭعى بولىگى تار بولىپ, كوز قىسىمىنىڭ جوعارىلاۋىنا اكەلەدى. اۋرۋدى انىقتاپ جانە ەم ناتيجەلەرىن سالىستىرۋ ءۇشىن كوز ءىشى قىسىمى ءجيى ولشەنۋ كەرەك. سونىمەن قاتار كورۋ جۇيكەسىنىڭ ديسكى, كوز ءتۇبى, كورۋ كەڭىستىگى دە تەكسەرىلۋى قاجەت. گلاۋكومانىڭ ەمى كونسەرۆاتيۆتى جانە حيرۋرگيالىق بولۋى مۇمكىن. گلاۋكوما ەمىنىڭ ماقساتى – كوز ءىشى قىسىمىن قالىپتى جاعدايعا كەلتىرۋ جانە كورۋ قابىلەتىن تۇراقتاندىرۋ.
كاتاراكتا, ياعني كوز بۇرشاعىنىڭ بۇلىڭعىرلانۋى مۇنىڭ ءبىر سەبەبى. ەرەسەكتەردە كاتاراكتا جالپى جاس ۇلعايۋىنا بايلانىستى دامۋى مۇمكىن. سونىمەن قاتار كوزدىڭ قابىنۋ اۋرۋلارىندا, ميوپيادا, گلاۋكومادا, كوزدىڭ جاراقاتتارىندا كاتاراكتا داميدى. جالپى, اعزانىڭ سوماتيكالىق اۋرۋلارىندا دا, مىسالى, قانت ديابەتى سياقتى جانە باسقا سوماتيكالىق اۋرۋلاردا دا كاتاراكتا دامۋى مۇمكىن. بۇگىنگى تاڭدا كەڭ تاراعان كاتاراكتا اۋرۋى تەك حيرۋرگيالىق جولمەن عانا ەمدەلەدى. وپەراتسيا كىشكەنتاي جانە ميكروتىلىمدەر ارقىلى جاسالىنىپ, كوز ىشىنە جەتىك جاساندى بۇرشاق ەنگىزىلەدى. بۇل تەحنيكانىڭ ارقاسىندا وپەراتسيا ۋاقىتى 10-15 مينۋتقا دەيىن قىسقارتىلىپ, ناۋقاستارىمىزدىڭ كورۋ جىتىلىگى وپەراتسيادان كەيىنگى ءبىرىنشى كۇنى-اق جوعارىلاۋعا مۇمكىندىك بەرەدى.
كوزدىڭ تورلى قاباتى بۇزىلۋىنىڭ ءجيى كەزدەسەتىن سەبەپتەرى – بۇل ديابەتتىك رەتينوپاتيا, ميوپيادا كەزدەسەتىن ءتۇرلى ديستروفيالىق وزگەرىستەر, تورلى قاباتتىڭ سىلىنۋى, تورلى قاباتتىڭ ورتاڭعى تامىرىنىڭ ترومبوزى, جالپى قان قىسىمىنىڭ جوعارى بولۋىنا بايلانىستى داميتىن رەتينوپاتيا, ماكۋلا دەپ اتالاتىن كوز تۇبىندەگى سارى داقتىڭ جارىلۋى, كوزدىڭ شىنى تارىزدەس دەنەسىنە قان قۇيىلۋى. ادام جانارىندا بەلگىلى وزگەرىستەر پايدا بولعاندا پروفيلاكتيكالىق نەمەسە ەمدەۋ بارىسىندا لازەرلىك تورلى قاباتتىڭ كواگۋلياتسياسى جاسالادى. ونىڭ ماقساتى – پايدا بولعان وزگەرىستەردىڭ ۇلعايۋىن تۇراقتاندىرىپ, اسقىنۋلاردىڭ الدىن الۋ. سونىمەن قاتار تورلى قاباتتىڭ اۋرۋلارىن ەمدەۋ بارىسىندا كلينيكامىزدا تيىمدىلىگى جانە قاۋىپسىزدىگى دالەلدەنگەن لۋتسەنتيس پرەپاراتىمەن ينتراۆيترەالدى ينەكتسيا جاسالىنادى.
كوز قاراشىعىنا ەت ءوسۋ دەگەنىمىز – بۇل پتەريگيۋم. قازىرگى تاڭدا جاستاردىڭ اراسىندا دا ءجيى كەزدەسەتىن بولدى. بۇل پاتولوگيانى تەك حيرۋرگيالىق جول ارقىلى ەمدەيدى. ءتىپتى جاقسى جاسالىنعان وتادان كەيىن دە پتەريگيۋم قايتالانۋى مۇمكىن. سوندىقتان مۇنىڭ الدىن الۋ ءۇشىن ارنايى پلاستيكا دا جاسالىنۋى كەرەك.
كونيۋنكتيۆيتتەر – بۇل تىپتەن ءجيى كەزدەسەتىن شىرىشتى قاباتتىڭ قابىنۋ سىرقاتى. ءجيى كەزدەسەتىن سەبەپتەرىنىڭ ءبىرى دە – ۆيرۋستار, باكتەريالار نەمەسە اللەرگيا. ەمدەۋ بارىسىندا سەبەبىنە بايلانىستى ارنايى كوز تامشىلارى تاعايىندالادى.
كوز اۋرۋلارىن ەمدەۋ جانە اسقىنۋلاردىڭ الدىن الۋ ءۇشىن وفتالمولوگقا ۋاقىتىلى بارىپ, تەكسەرۋدەن ءوتۋ كەرەك. ءتىپتى كوز جانارى اۋىرعاندا عانا ەمەس, اۋىرمايتىن كەزىندە كەڭەس العان جاقسى. 40-تان اسقان ادامدار نەمەسە تۇقىمىندا گلاۋكومامەن اۋىرعاندار بار بولسا, ولاردىڭ دا الدىن الا ساقتانعانى ابزال.
ايگەرىم تولەتوۆا,
كوز اۋرۋلارى عزي نۇر-سۇلتان قالالىق
فيليالىنىڭ ديرەكتورى, جوعارى ساناتتى
وفتالمولوگ-حيرۋرگ
