سۋ تاسقىنىنان كەلەتىن قاۋىپ جوق
ەلوردالىق جۋرناليستەر ارنايى پرەسس-تۋر بارىسىندا قالانىڭ سۋ تاسقىنىنا قارسى ازىرلەنگەن كەشەندى شارالارمەن تانىستى. مامانداردىڭ ايتۋىنشا, ەسىل وزەنىندەگى كوكتەمگى سۋ ءجۇرۋ كەزىندە استانا سۋ قويماسىنا شامامەن 200-280 ملن تەكشە مەتردى قۇرايتىن سۋ جينالۋى مۇمكىن.
قار سۋىن قابىلداۋعا دايىن
«كۇن جىلىنسا, قالانىڭ كەيبىر ايماقتارى مەن اۋەجاي ماڭىن سۋ باسۋى مۇمكىن» دەگەن اقپارات بۇعان دەيىن وتاندىق اقپارات قۇرالدارىندا جاريالانعان ەدى. استانا قالاسى اكىمىنىڭ ورىنباسارى قوسمان ايتمۇحامەتوۆ بۇل اقپاراتتىڭ شىندىققا جاناسپايتىنىن ايتتى.
–بۇل – ارزان جاڭالىق ىزدەگەن كەيبىر جۋرناليستەردىڭ ويلاپ تاپقانى. قازىرگى ۋاقىتتا بارلىق جاعداي باقىلاۋدا. حالىقتىڭ الاڭدايتىن ءجونى جوق. ءبىزدىڭ قورىتىندىمىز ناقتى ەسەپكە نەگىزدەلگەن, – دەيدى ول.
قالا باسشىلىعى ايتقانداي, ءدال قازىرگى ۋاقىتتا تاسقىنعا قارسى ارناۋلى جۇمىس توبى قۇرىلعان. ونىڭ 2017 تارماقتان تۇراتىن كەشەندى جوسپارى ازىرلەنگەن. سول جوسپارعا ءسايكەس, استانانىڭ 37 ۋچاسكەسى سۋ باسۋ قاۋپى بار اۋماققا كىرگەن.
–ەڭ الدىمەن, ەسىل وزەنىنىڭ جوعارعى اعىسىن زەرتتەدىك. ناتيجەسىندە قار قورى شامادان 20-30 %-عا كوپ ەكەنى انىقتالدى. ال قالىپتى نورما 50 مم بولۋى ءتيىس. ءبىزدىڭ ماماندار استانا سۋ قويماسىنا شامامەن 200-280 ملن تەكشە مەتردى قۇرايتىن سۋ جينالۋى مۇمكىن دەيدى. استانا گيدروتورابى اعىمداعى ماۋسىمداعى قار سۋىن وتكىزۋگە تولىقتاي دايىن, – دەپ ءتۇسىندىردى قالا اكىمىنىڭ ورىنباسارى.
اۋەجاي ايماعىندا بوگەتتەر بار
بەلگىلى بولعانداي, «استانا قالاسىن ەسىل وزەنىنىڭ كوكتەمگى قار سۋىنان قورعاۋ» نىسانىندا بوگەتتى كۇشەيتۋ جۇمىستارى جۇرگىزىلگەن, ەكى اپتا بۇرىن اتالمىش كەشەندە قار سۋىن وتكىزۋ جۇمىستارى باستالعان. اۋا رايى دا قالالىق قۇرىلىمدار ءۇشىن وڭتايلى بولىپ تۇر. ءايتپەسە, كۇن رايىنىڭ كۇرت جىلىنۋى ەداۋىر قيىندىق اكەلەتىنى ءسوزسىز.
سۋ تاسقىنىنا قارسى قۇرىلعان جۇمىس توبى مايبالىق كولىن باقىلاۋعا العان. قازىرگى ۋاقىتتا ونىڭ دەڭگەيى بىلتىرعى جىلمەن سالىستىرعاندا جارتى مەتر-گە تومەن. ونداعى سۋ مولشەرى ءدال قازىر 65 ملن تەكشە مەتردى قۇرايدى. بۇگىندە كولدى تازالاۋ جۇمىستارى جۇرگىزىلىپ, اۋەجايدىڭ ۇشۋ-قونۋ جولاعىنا قاۋىپ تۋماس ءۇشىن بوگەتتەر تۇرعىزىلۋدا. سونىمەن بىرگە, ەسىل وزەنىنىڭ ارناسى كەڭەيتىلىپ, كىشى تالدىكولدىڭ اۋماعىنا جاۋاپتى مەملەكەتتىك ورگاندار مەن قۇرىلىس كومپانيالارى جۇمىلدىرىلعان.
ارناۋلى تەحنيكا الىندى
جالپى, سۋ تاسقىنىنا قارسى شارالارعا كەتەتىن شىعىنداردى جابۋعا قالا اكىمدىگىنەن 1,4 ملرد تەڭگە قاراستىرىلعان. شىعىننىڭ مۇنداي كوپ بولاتىن سەبەبى – قاردىڭ ادەتتەگى مولشەردەن ەكى ەسە كوپ جاۋعانى. سينوپتيكتەردىڭ ايتۋىنشا, وتكەن جىلدىڭ 13 قاراشاسىنان بيىلعى جىلدىڭ 13 ناۋرىزىنا دەيىن 117,6 مم قار جاۋعان. بۇل كورسەتكىش قالانىڭ كوممۋنالدىق قۇرىلىمدارىنىڭ جۇمىسىن كۇشەيتۋگە ىقپال ەتتى. بەس ايدىڭ ىشىندە 5,100 ملن تەكشە مەتر قار شىعارىلعان.
پرەسس-تۋر اياسىندا استانالىق جۋرناليستەر «كوكتال-1» تۇرعىن الابىنداعى قار تازالاۋ جۇمىستارىنا كۋا بولدى. مۇندا كۇن سايىن ەكى اۋىسىممەن 7 بريگادا جۇمىس ىستەۋدە. 100-گە جۋىق تەحنيك جۇمىلدىرىلعان.
–بۇگىن 1,5 تەكشە مەتر بولاتىن قاردى سىرتقا تاسىدىق. ارينە, وتكەن جىلدىڭ سايكەس كەزەڭىمەن سالىستىرعاندا كوپ.
قازىرگى ۋاقىتتا 366 كوشە قاردان تۇگەل تازالاندى. بۇل رەتتە ارنايى ۇيىمداستىرىلعان سەنبىلىك جۇمىستارى دەمەۋ بولدى. قالا تۇرعىندارى بەلسەنە كومەكتەستى. سارىارقا اۋدانىندا شامامەن 70-كە جۋىق سۋ ايدىندارى بارىن ەسكەرۋ كەرەك. ەڭ وسال ايماقتارعا سۋ سورعىلارى ورناتىلدى. ءبىز سۋ تاسۋ قاۋپى بار اۋماقتارعا ەرەكشە نازار اۋدارامىز. مۇندا باتپاققا جاقىن سالىنعان ۇيلەر از ەمەس. سوندىقتان, كوكتەمگى ۋاقىتتا قولايسىزدىق تۋىندايدى, – دەيدى قار تازالاۋ جۇمىستارى جونىندە ايتىپ بەرگەن سارىارقا اۋدانىنىڭ اكىمى ارمان تۇرلىبەك.
شالشىقتان قۇتىلاتىن كۇن جاقىن
ايتپاقشى, ماماندار ەلوردا تۇرعىندارى مەن قوناقتارىنا اعىمداعى جىلدىڭ كوكتەمگى-كۇزگى ماۋسىمىندا جولداردا, جاياۋ جولدار مەن كول جاعالارىندا شالشىق سۋدىڭ جينالمايتىنىن جەتكىزدى. سەبەبى, قازىرگى ۋاقىتتا قالالىق كارىز جۇيەسىن قالپىنا كەلتىرۋگە كوپ كوڭىل بولىنۋدە. «استانا تازالىق» مەكەمەسى وسى ماقساتتا جاڭادان ەكى تەحنيكا ساتىپ العان ەكەن.
– بۇل كولىكتەردىڭ سىيىمدىلىعى – 9 تەكشە مەتر. ول سۋ سورۋمەن قاتار بالشىق سۋلاردى جۇرگىزەدى, – دەيدى كارىز جۇيەسىن پايدالانۋ بويىنشا ۋچاسكە باستىعى اندرەي گەرشكۋل. «استانا تازالىق» جشس باس ديرەكتورى بورانباي بولاتبەكوۆتىڭ ايتۋىنشا, بۇگىندە قالانى قاردان تازالاۋ جۇمىستارى اياقتالۋعا جاقىن.
– قالا بويىنشا تاۋلىك بويى 1000-عا جۋىق تەحنيكا توقتاۋسىز جۇمىس ىستەيدى. قالانى قاردان تازالاۋ جۇمىستارى 20 ناۋرىزعا دەيىن اياقتالۋى مۇمكىن. ەرىگەن قار سۋلارىن تارتىپ شىعارۋعا سورعىشتار, تراكتورلار جانە باسقا دا ارناۋلى تەحنيكالار ساقاداي ساي. بۇعان قوسا, تۇرعىنداردىڭ ءوتىنىشىن قابىلدايتىن ديسپەتچەرلىك قىزمەت قۇرىلدى, – دەيدى مەكەمە باستىعى بورانباي بولاتبەكوۆ.
گۇلميرا ايماعانبەت